1 00:00:00,000 --> 00:00:02,800 Mərhəmətli və Bağışlayan Allahın adı ilə. 2 00:00:05,420 --> 00:00:13,200 و الحمدلله ربّ العالمين و الصّلاة و السّلام علي سيّدنا محمّد و آله الطّاهرين 3 00:00:23,820 --> 00:00:31,200 Əziz qardaşlar, bacılar, hamınız xoş gəlmisiniz. 4 00:00:32,220 --> 00:00:55,080 Təlim-tərbiyənin dəyərini bilən hər bir kəs müəllim ictimaiyyətini, təhsil işçilərini, doğrudan da, sevir və əziz tutur. 5 00:00:55,880 --> 00:01:08,620 Şəban ayıdır; təvəssül, dua, Uca Yaradana diqqət ayıdır; mübarək ramazan ayının astanasındayıq; 6 00:01:11,540 --> 00:01:26,400 şəban ayı elə bir aydır ki, bu ayda oxunması tövsiyə olunan təsirli dualarda xoşbəxtliyin, səadətə qovuşmağın yolları bizim üçün açıqlanmışdır. 7 00:01:28,050 --> 00:01:49,650 اِلَهي هَب لي قَلباً يُدنيهِ مِنکَ شَوقُهُ وَ لِساناً يُرفَعُ اِلَيکَ صِدقُهُ وَ نَظَراً يُقَرِّبُهُ مِنکَ حَقُّه 8 00:01:49,940 --> 00:01:54,910 اِلَهي هَب لي کَمالَ الاِنقِطاعِ اِلَيک 9 00:01:56,400 --> 00:02:08,740 İlahi övliyalar kəlmələrin, ifadələrin qəlibində bizə Allah-taaladan bu cür ülvi arzular diləməyi öyrətmiş, 10 00:02:09,710 --> 00:02:18,570 təfəkkürümüzü Allahdan nə istəmək, hansı yolu qət etmək, 11 00:02:19,420 --> 00:02:27,940 Uca Yaradanla hansı şəkildə əlaqə yaratmaq lazım olduğuna doğru istiqamətləndirmişlər. Mənim əzizlərim, əziz gənclər, 12 00:02:28,800 --> 00:02:35,080 əziz müəllimlər! Fürsəti qənimət bilib şəban ayından bəhrələnin. 13 00:02:36,450 --> 00:02:44,110 Şəban ayının ortası Həzrət Mehdi Sahibəzzamanın mövlududur; 14 00:02:44,740 --> 00:02:52,000 bu müqəddəs mövluddan bərəkət almış, həqiqətən də, mübarək bir gün və gecədir. 15 00:02:52,570 --> 00:03:02,680 Bundan əlavə, şəban ayının ortasına təsadüf edən gecə özü-özlüyündə də çox əzəməti bir gecədir; bəziləri onu hətta Qədr gecəsi də adlandırır. 16 00:03:03,310 --> 00:03:12,800 Şəban ayının yarıya çatdığı gecəni yadınızda saxlayın və o gecə dua, təvəssül və zikrlə, Uca Yaradanı yad etməklə 17 00:03:13,600 --> 00:03:24,050 ruhunuzu təravətləndirin. Allah-taala ilə söhbət edin, arzu-diləyinizi Onunla bölüşün. 18 00:03:24,800 --> 00:03:38,680 Müəllimlər günü münasibətilə isə, əlbəttə ki, əziz və böyük şəhidimiz mərhum Ayətullah Mütəhhərinin (Allah ona Behişti nəsib etsin!) xatirəsini ehtiramla yad edirik; 19 00:03:38,970 --> 00:03:55,650 o, həqiqətən də, bir müəllim idi; həm dilində, həm əməlində, həm həyat tərzində, həm də zəmanə və zəmanə əhli ilə davranışında 20 00:03:56,170 --> 00:04:04,680 sözün əsl mənasında bir müəllim, bir öyrədən idi; onu əldən verdik. 21 00:04:05,080 --> 00:04:13,200 Bəşəriyyətin, ölkəmizin, İslamın düşmənləri onu bizdən aldı, 22 00:04:13,200 --> 00:04:21,250 amma Allaha şükürlər olsun ki, onun yazdığı əsərlər hələ qalmaqdadır. Mən sizə o dahi şəxsiyyətin fikirlərindən – 23 00:04:22,000 --> 00:04:26,050 istər pedaqoji fikirləri olsun, istərsə də digər sahələrlə bağlı fikirləri – 24 00:04:26,800 --> 00:04:32,970 bacardıqca çox istifadə etməyi, bəhrələnməyi ciddi surətdə tövsiyə edirəm; 25 00:04:33,600 --> 00:04:39,310 bayaq cənab nazir də qeyd etdi; tamamilə doğrudur. 26 00:04:39,770 --> 00:04:53,820 Onun yazdığı kitablar insanın təfəkkürünü düzgün istiqamətləndirir, inkişaf etdirir, düzgün və danılmaz İslam təlimləri ilə zənginləşdirir. 27 00:04:55,480 --> 00:05:09,820 Bu gün mən sizinlə 3 mövzuda – hər birinin ətrafında bir neçə cümlə ilə – söhbət edəcəyəm: birincisi, müəllimlər; 28 00:05:11,310 --> 00:05:24,910 ikincisi, təlim-tərbiyə; və günümüzün aktual məsələlərindən olan seçki barədə də qısaca – bir neçə cümlə danışacağam, inşallah. 29 00:05:25,650 --> 00:05:39,420 Müəllimlərə gəlincə, onların işinin əhəmiyyəti bundadır ki, ölkənin bütün təhsilli ictimaiyyəti müəllim təbəqəsinə borcludur; 30 00:05:40,340 --> 00:05:49,880 bu çox əhəmiyyətli bir şeydir. İstənilən savadlı, intellektli, təhsilli, ziyalı, 31 00:05:50,170 --> 00:06:00,740 elmli, məlumatlı insan müəllimlərinə borcludur; müəllim ictimaiyyəti belə bir məqama sahibdir. 32 00:06:01,880 --> 00:06:12,280 Heç kim inkar edə bilməz ki, bir ölkənin gücü, qüdrəti, nüfuz və ləyaqəti hər şeydən çox 33 00:06:12,340 --> 00:06:16,450 onun insan sərmayəsi ilə ölçülür. Elə deyilmi? 34 00:06:18,740 --> 00:06:23,420 Bunu hamımız qəbul edirik. Yaxşı, bəs insan sərmayəsini kim ərsəyə gətirir? 35 00:06:24,850 --> 00:06:33,600 İnsan sərmayəsini cəmiyyətə kim qazandırır? Savadlı və bacarıqlı kadrları kim yetişdirir? Əlbəttə ki, müəllimlər. 36 00:06:33,940 --> 00:06:43,820 Baxın, bunlar müəllimlərin dəyər və əhəmiyyətinin real göstəriciləridir. 37 00:06:45,080 --> 00:06:54,570 Bunu nəyə görə deyirik? Əvvəla ona görə ki, müəllim ictimaiyyəti özü öz statusunun, 38 00:06:54,800 --> 00:07:01,480 məşğul olduğu işin nə qədər dəyərli və əhəmiyyətli olduğunu, qədrini bilsin; bu çox önəmlidir. 39 00:07:01,600 --> 00:07:10,050 Cənab nazir çox gözəl bir söz dedi, mənə, doğrudan da, ləzzət elədi; 40 00:07:10,970 --> 00:07:24,620 o qeyd etdi ki, müəllimlik təkcə elə dövlət idarəsində, dövlət işində çalışmaq deyil. Müəllimlik yüksək bir şərəf, bir məqam, bir statusdur; 41 00:07:26,050 --> 00:07:35,540 bunu ilk növbədə müəllimlər özləri bilməlidir. Əgər biz təmsil olunduğumuz istənilən sferada öz şərəf və ləyaqətimizi dərk etsək, 42 00:07:35,820 --> 00:07:44,800 heç bir zaman tənbəllik etməz, rəzil, çirkin işlərə baş qoşmarıq; bu, birinci növbədə; 43 00:07:46,000 --> 00:07:57,480 daha sonra cəmiyyət müəllimlərin qədrini bilməli, onlara böyük hörmətlə yanaşmalı, uca tutmalıdır; 44 00:07:59,480 --> 00:08:09,310 üçüncü yerdə isə rəsmilər gəlir; rəsmilər də müəllimlərin işinin əhəmiyyətini dərk etməlidir. Mən dəfələrlə demişəm ki, 45 00:08:11,080 --> 00:08:26,000 təhsil sahəsinə, müəllimlərə xərclənən pul gələcəyə edilən yatırımdır! Müəllimlərə pul xərcləmək lazımdır. 46 00:08:27,770 --> 00:08:36,110 Bu, bizim – ölkə rəsmilərinin və hökumətin – öhdəsinə düşən vacib vəzifələrdən biridir. 47 00:08:39,600 --> 00:08:49,480 Müəllimlərə hörmətin vacibiliyindən danışarkən bir məqamı da vurğulamaq lazımdır ki, 48 00:08:49,710 --> 00:08:55,540 müəllimlər özlərini böyük bir məsuliyyətə hazırlamalıdırlar. 49 00:08:56,620 --> 00:09:03,820 Yaxşı, bəs onlar bunu nəyin köməyi ilə etməlidir? Əlbəttə ki, 50 00:09:04,170 --> 00:09:16,340 dövlətin onlar üçün yaratdığı şəraitin köməyi ilə. Elə buna görə də bu gün mən burada vurğulamaq istəyirəm ki, rəsmilər Pedaqoji Universitetə ciddi yanaşsınlar; 51 00:09:17,600 --> 00:09:27,650 ölkə üçün müəllimlər yetişdirən bir ali təhsil ocağı olan Pedaqoji Universitetə ciddi münasibət bəsləsinlər; 52 00:09:27,880 --> 00:09:37,140 bu təhsil ocağına bacardıqları qədər çox sərmayə yatırsınlar. Bu universitet müəyyən baxımdan bütün digər universitetlərdən daha böyük əhəmiyyətə malikdir. 53 00:10:00,110 --> 00:10:06,570 Hər bir müəllim eyni zamanda bir tərbiyəçidir, yəni əxlaq müəllimidir. 54 00:10:06,910 --> 00:10:16,110 Riyaziyyatı, fizikanı, təbiət elmlərini tədris edən müəllimlər eyni zamanda əxlaq müəllimləridir. 55 00:10:16,970 --> 00:10:28,970 Ola bilsin, tutalım, həndəsə və ya kimya dərsinin ortasında müəllim 56 00:10:29,600 --> 00:10:42,910 mənəviyyat, yaxud Allahı tanıma mövzusunda elə bir söz deyər ki, o bircə kəlmə söz şagirdlərin psixologiyasına bütöv bir kitabdan 57 00:10:43,710 --> 00:10:50,170 daha güclü təsir göstərə, yaddaşlarında qala bilər; 58 00:10:52,450 --> 00:11:02,910 əxlaqı ilə, davranışı ilə; əxlaqlı müəllim bu keyfiyyəti dərs dediyi şagirdlərdə də yetişdirir. 59 00:11:03,820 --> 00:11:12,620 Əzmkar, səbirli, dindar, mətanətli müəllim 60 00:11:12,850 --> 00:11:24,280 bu xüsusiyyətlər barədə bir kəlmə də olsun danışmasa belə, öz davranışları və xarakteri ilə onları şagirdlərinə aşılayır; 61 00:11:25,200 --> 00:11:38,570 müəllimin rolu budur. Odur ki müəllimlər olduqca önəmlidir. Məhz elə buna görə də 62 00:11:39,250 --> 00:11:51,650 müəllim ictimaiyyətindən siyasət arenasında bir alət kimi istifadə etmək istəyənlərə mən hələ bir neçə il bundan öncədən həmişə etirazımı bildirmişəm; bu haqsızlıqdır. 63 00:11:52,000 --> 00:12:01,370 Özü də indiki məsələ deyil, 60-cı illərdən var; o vaxt da bəziləri bu cür işlərə əl atırdı. 64 00:12:02,970 --> 00:12:14,510 Müəllim belə bir yüksək məqama malikdir; bu dəyərli almazı ----- vasitəsi edib onunla oynamaq olmaz. 65 00:12:14,970 --> 00:12:19,600 Müəllimin özünəməxsus şəni, statusu var; müəllimin statusu budur. 66 00:12:21,820 --> 00:12:32,400 Əlbəttə, burada aldığım məlumata görə, yaxın vaxtlarda 67 00:12:33,310 --> 00:12:41,600 kifayət qədər çoxlu sayda müəllim – mən rəqəm demək istəmirəm – təqaüdə gedəcək və müəllimlərə ehtiyac olacaq; 68 00:12:42,450 --> 00:12:51,310 təhsil sistemində tezliklə ehtiyac duyulacaq məsələlərdən biri də budur. Yaxşı, bəs nə etmək lazımdır? 69 00:12:51,650 --> 00:12:58,850 Tutalım, Pedaqoji Universitetin və Şəhid Rəcayi adına Universitetin potensialı da bu ehtiyaca cavab vermədi. 70 00:12:59,480 --> 00:13:09,080 Nə etməliyik? Qapıları taybatay açıb, kimi gəldi təhsil sisteminə buraxmalıyıq? Xeyr, düşünmək lazımdır. 71 00:13:09,310 --> 00:13:17,940 Əvvəla, birinci növbədə pedaqoji kadrlar yetişdirən bu iki təhsil müəssisəsinin potensialını mümkün qədər artırmaq lazımdır; 72 00:13:19,420 --> 00:13:27,250 hər şeydən öncə bu gəlir. Əgər bu da kifayət etməsə, qayda-qanun qoymaq lazımdır. 73 00:13:27,540 --> 00:13:35,020 Əsas qurumlar oturub, müəllimlərin cəlb olunması üçün konkret qayda-qanun və mexanizm müəyyənləşdirməlidir. Bu, müəllimlər barədə. 74 00:13:35,370 --> 00:13:47,770 Təhsil sisteminə gəlincə; təhsil sistemi ölkədə elm və tədqiqat sferasının əsas infrastrukturudur. 75 00:13:49,020 --> 00:13:57,080 Ölkədəki infrastrukturlar çox onəmlidir; mühəndislik infrastrukturları, elmi infrastrukturlar, 76 00:13:57,820 --> 00:14:04,910 ədəbi və mədəni infrastrukturlar; bunlar olduqca əhəmiyyətlidir. 77 00:14:05,600 --> 00:14:15,650 Hər bir ölkədə müəyyən sferada infrastruktur hazır olanda, həmin sahədə inkişaf daha tez və asan əldə olunur. 78 00:14:16,340 --> 00:14:20,970 Elm və tədqiqat sahəsinin infrastrukturu da təhsil sistemidir. 79 00:14:21,540 --> 00:14:29,650 Əgər Təhsil Nazirliyi öz davranıışı, siyasətləri, uğurlu fəaliyyət proqramları ilə 80 00:14:30,400 --> 00:14:37,880 düzgün hərəkət istiqaməti tutsa, bu infrastruktur günbəgün daha da güclənəcək və yaxşılaşacaq; 81 00:14:38,510 --> 00:14:47,770 ölkəmiz yaxın, orta və uzaq müddət üçün başlıca və ən önəmli ehtiyacımız olan elm 82 00:14:48,170 --> 00:14:53,310 və tədqiqat sahəsində zənginləşəcək; təhsil sisteminin əhəmiyyəti budur. 83 00:14:54,050 --> 00:14:58,680 Əgər biz təhsil sistemini özbaşına buraxsaq, 84 00:14:58,850 --> 00:15:07,140 ona lazımi diqqəti göstərməsək və bu sahədə müəyyən problemlər yaransa, bu infrastruktura zərbə dəymiş olacaq; 85 00:15:08,110 --> 00:15:13,880 o zaman çəkəcəyimiz ziyan isə artıq ölçüyəgəlməzdir. 86 00:15:14,510 --> 00:15:31,540 Bir vaxtlar biz Qumda dini təhsil alanda orada çox ağıllı və bilikli bir dərzi var idi, tələbələr üçün forma və qəba tikirdi. 87 00:15:31,940 --> 00:15:41,200 Qumun məşhur din alimlərindən biri üçün qəba tikmişdi, deyəsən, o alim də qəbaya irad tutmuşdu. 88 00:15:41,650 --> 00:15:44,510 Dərzi ona demişdi ki, ağa, 89 00:15:44,740 --> 00:15:54,340 dərzi səhv eləsə, qəba bərbad olar, alim səhv eləsə, aləm bərbad olar! 90 00:15:56,050 --> 00:16:04,970 Mən işimi düz görməsəm, sizin qəbanızın, tutalım, burasında bir balaca problem olar, 91 00:16:06,000 --> 00:16:12,220 amma əgər Allah eləməmiş, siz səhvə yol versəniz, – aləm bərbad günə qalar. 92 00:16:12,570 --> 00:16:21,200 Baxın, indi Allah eləməmiş, “اذا فسد Təhsil Nazirliyi” (“اذا فسد” – ərəb dilində “səhv etsə”, “pozuntuya yol versə” mənasındadır – tərc.) görün onda ölkədə nə baş verər. 93 00:16:26,510 --> 00:16:31,540 Təhsil sisteminin vəzifəsi bütöv bir nəsil yetişdirməkdir. 94 00:16:32,340 --> 00:16:43,600 Məsələyə orta müddətli gələcəyi nəzərə alaraq yanaşsaq, təhsil sistemi gələcəkdə müəyyən bir dövr üçün bir nəsil yetişdirir. 95 00:16:43,820 --> 00:16:54,680 Bəs o nəsli necə yetişdirəcək? Onda hansı keyfiyyətləri tərbiyə edəcək? Təhsil Nazirliyi imanlı bir nəsil yetişdirməyə müvəffəq olmalıdır; 96 00:16:55,310 --> 00:17:08,220 əsas imandır. Mənəvəi cəhətdən heç bir şeyə bağlı olmayan, dinsiz və əqidəsiz uşaqlar 97 00:17:08,910 --> 00:17:16,620 nə özlərinə bir xeyir verə bilərlər, nə ölkələrinə, nə də yaşadıqları cəmiyyətə; 98 00:17:17,420 --> 00:17:32,680 öncə iman gəlir. İmanlı, sədaqətli, məsuliyyətli, özünəinamlı, təşəbbüskar, 99 00:17:33,370 --> 00:17:54,570 doğrucul, şücaətli, həyalı, düşünən, düşünməyi, ağlının gücündən istifadə etməyi bacaran, 100 00:17:55,480 --> 00:18:03,250 ölkəsini, dövlətini, xalqını sevən, 101 00:18:03,600 --> 00:18:15,940 ölkəsinin mənafeyini öz mənafeyi bilən, onu qoruyan bir nəsil; gələcəyimiz üçün belə bir nəsil yetişməlidir; 102 00:18:18,340 --> 00:18:32,570 güclü, mətin, əzmkar, qətiyyətli, sabitqədəm, təşəbbüskar, avanqard, fəal bir nəsil; 103 00:18:34,000 --> 00:18:39,820 belə bir nəsil lazımdır. Onu yetişdirmək isə Təhsil Nazirliyinin işidir. Görün nə qədər əhəmiyyətli bir işdir! 104 00:18:40,800 --> 00:18:48,280 Diqqət etdinizsə, mən “Təhsil Nazirliyinin işidir” deyirəm, “müəllimlərin işidir” demirəm. Baxmayaraq ki, vasitəçi müəllimdir, 105 00:18:48,910 --> 00:18:55,080 ancaq müəllim belə bir nəslin yetişdirilməsində yeganə faktor deyil. 106 00:18:55,710 --> 00:19:01,880 Müəllimlər, şagirdlər, valideynlər, layihələrlə çıxış edən, 107 00:19:02,450 --> 00:19:10,680 dərslik yazan insanlar üçün şərait yaradan məhz Təhsil Nazirliyidir; 108 00:19:11,250 --> 00:19:17,770 bu sadaladıqlarım hamısı böyük təsirə malikdir; bu işləri həyata keçirən Təhsil Nazirliyidir. 109 00:19:18,220 --> 00:19:28,570 Diqqətinizi bir məqama da yönəltmək istəyirəm: mənə gəlib çatan məlumatlardan belə görünür ki, 110 00:19:29,420 --> 00:19:37,140 ölkədə Təhsil Nazirliyini gözdən salmağa çalışan bir tendensiya gedir; mən bunu tendensiya olaraq hiss edirəm; 111 00:19:39,370 --> 00:19:48,740 insanların qəlbində Təhsil Nazirliyinə verilən dəyəri, təhsil sisteminə olan etimadı yox etmək istəyirlər; bunu etməkdə müəyyən məqsədləri var. 112 00:19:49,600 --> 00:19:54,910 Özü də bu tendensiya xaricdən idarə olunur. İndi bəzilərinin acığı tutacaq; 113 00:19:56,220 --> 00:20:04,280 mən “xaricdən idarə olunur” deyən kimi, bəziləri deyirlər ki, “siz elə həmişə xaricilərin yaxasından yapışırsınız!” Yox, mən özümüzün zəif cəhətlərini görürəm; 114 00:20:04,280 --> 00:20:08,570 biz güclü olsaq, xarici heç bir qələt edə bilməz, 115 00:20:31,480 --> 00:20:36,740 amma o, həmin zəif cəhətlərimizdən istifadə edir, 116 00:20:36,740 --> 00:20:45,880 plan qurur, içimizə nüfuz edir. Düz yoldan gələ bilmir, əyri yollardan istifadə edir, dolanıb gəlir. 117 00:20:47,880 --> 00:20:56,050 Bizim təhsil sistemimizdəki problemlərdən biri hökmən ali məktəbə qəbul olunmağa can atmaq xəstəliyidir. 118 00:20:56,510 --> 00:21:08,450 Bütün şagirdlər universitetə qəbul olunmaq istəyir; yəni bir insanın dərs oxumaya-oxumaya 119 00:21:09,020 --> 00:21:16,280 universitetə qəbul olunmaq istəməsi səhvdir yanlışdır, buna heç bir lüzum da yoxdur. 120 00:21:17,540 --> 00:21:29,650 Ölkəmizdə ali təhsil tələb olunmayan işlərdə çalışmaq üçün kadrlara təcili və mühüm ehtiyac duyan o qədər sahələr var ki! 121 00:21:29,880 --> 00:21:36,850 Nə magistratura, nə doktorantura, nə də başqa bir şey lazım deyil. 122 00:21:38,170 --> 00:21:49,250 Məhz elə buna görə mən neçə ildir ki dönə-dönə - indiyə qədər kim bilir neçə dəfə - peşə təhsilinin, texnikumların əhəmiyyətini vurğulamışam. 123 00:21:50,450 --> 00:21:57,200 Texniki peşə təhsili ilə bağlı sahələri gücləndirmək, sayını artırmaq lazımdır. 124 00:21:58,050 --> 00:22:08,510 O qədər insan var ki, texnikumda oxuyub, peşə öyrənib, özünü inkişaf etdirib, 125 00:22:09,650 --> 00:22:16,280 görəcəyi işi dərindən mənimsəyib, gəlib işləyir. 126 00:22:16,620 --> 00:22:23,600 Həm maddi cəhətdən həyatı təmin olunub, həm psixoloji cəhətdən rahatdır, həm də cəmiyyətə xidmət edir. Bu yaxşıdır, 127 00:22:24,000 --> 00:22:30,910 yoxsa zəhmət çəkib, doktorantura qurtarıb iş tapa bilməmək, evdə bikar oturmaq? 128 00:22:31,650 --> 00:22:40,340 Və ya iş tapsan da, hansısa qurumda və ya idarədə az maaşla əhəmiyyətsiz bir işdə – misal üçün, 129 00:22:40,910 --> 00:22:50,620 məsləhətçi kimi, yaxud da başqa bir vəzifədə – çalışmaq? O qədər dərs oxuyub, o boyda zəhmət çəkməyin nə mənası var? Hamının universitetə can atması yanlışdır. 130 00:22:51,650 --> 00:23:00,050 Bəli, bizim elmə, elmi tədqiqatlara ehtiyacımız var; elm sahəsində nə qədər irəli getsək, 131 00:23:00,970 --> 00:23:08,050 yenə də azdır; mən bunu neçə illərdir ki deyirəm və Allaha şükür, irəli də getmişik, 132 00:23:08,450 --> 00:23:17,250 amma bu o demək deyil ki, ayağını məktəbə qoyan hər kəs universitetə girməyi qarşısına məqsəd qoymalıdır. Yox, 133 00:23:17,940 --> 00:23:26,050 yüzlərlə başqa iş var ki, onlar üçün universitetdə oxumağa, o xərci çəkməyə, 134 00:23:27,770 --> 00:23:36,620 ali təhsil almaq üçün tələb olunan o böyük həvəs və istedada ehtiyac yoxdur. Onları yaddan çıxarmayaq, 135 00:23:36,800 --> 00:23:44,510 onlar bizim sərvətimizdir. Müxtəlif peşə sahələrində 136 00:23:44,910 --> 00:23:53,310 – sənətkarlıqda, sənayedə, texniki sahələrdə çalışa biləcək gənclər 137 00:23:53,600 --> 00:24:00,220 bizim milli sərvətimizdir, ölkəmizin sərvətidir; onlardan istifadə olunmalıdır. 138 00:24:01,200 --> 00:24:11,540 Digər bir mühüm məsələ isə təhsil sistemində dəyişikliklər haqqında olan sənəddir. Doğrudur, 139 00:24:12,450 --> 00:24:22,800 uzun illər təhsil sahəsində çalışmış, təcrübəli yoldaşlar, rəsmilər oturub zəhmət çəkib, bu sənədi hazırlayıb; lap yaxşı; geniş ictimaiyyətə də təqdim olunub. 140 00:24:23,650 --> 00:24:30,620 İcrasına start verilib, indiyə qədər 5-6 il keçib də, amma ortada bir şey yoxdur. Nəyə görə? 141 00:24:31,370 --> 00:24:41,420 Həmin sənəd çərçivəsində reallaşdırılması tələb olunan nizamnamələrin hazırlanmasını nə vaxta qədər oturub gözləməliyik? 142 00:24:41,880 --> 00:24:48,340 Bu iş tez bir zamanda görülməlidir. Belə məlum olur ki, lazımi həvəs və stimul yoxdur. 143 00:24:48,910 --> 00:24:55,080 Mən hörmətli nazirdən və digər rəsmilərdən ciddi surətdə xahiş edirəm ki, 144 00:24:55,710 --> 00:25:02,110 bu dəyişiklik və islahatlar məsələsinə ciddi yanaşsınlar. Təhsil sistemimizdə islahatlara ehtiyac var. 145 00:25:02,110 --> 00:25:07,600 “Təhsildə islahatlar haqqında sənəd” bizim dəyişikliklərə ehtiyac duyduğumuzu göstərir. 146 00:25:07,600 --> 00:25:15,710 Dəyişikliklər də təkcə elə işin zahiri görünüşünü dəyişməklə olmamalıdır; yəni dərin mahiyyətli bir iş həyata keçirilməlidir. 147 00:25:16,400 --> 00:25:25,710 Bu işin mütəxxəssislərinin dediyinə görə - mən özüm bu sahənin mütəxxəssisi olmadığıma görə onların dediyinə əsaslanıram – 148 00:25:26,280 --> 00:25:35,140 təhsildə islahatlarla bağlı hazırlanmış o sənəd zahirən bu cür dərin mahiyyətli dəyişikliklər etməyə qadirdir; bu dəyişikliklərə zəmanət verir və bunun üçün kifayət edir; 149 00:25:35,140 --> 00:25:43,770 intəhası ciddi surətdə həyata keçirilməlidir. Bir məsələyə də toxunum: BMT və UNESCO-nun o 2030 saylı sənədi və sair bu kimi söhbətlər – 150 00:25:44,050 --> 00:25:51,820 bunlar İran İslam Respublikasının boyun əyib yükünü çiyinlərinə ala biləcəyi şeylər deyil. 151 00:26:14,340 --> 00:26:25,820 Sözdə beynəlxalq statuslu bir qurum – hansı ki əslində super-dövlətlərin dediyi ilə oturub-durduğuna heç bir şübhə yoxdur – 152 00:26:26,110 --> 00:26:32,340 nəyə görə özünü müxtəlif ölkələrin, fərqli sivilizasiyalara, 153 00:26:32,450 --> 00:26:38,850 tarixi və mədəni keçmişə malik olan müxtəlif xalqların boynuna hansısa bir vəzifə qoymaqda, “bu cür etməlisiniz” deməkdə haqlı bilməlidir? 154 00:26:39,020 --> 00:26:45,940 Bu iş kökündən yanlışdır. Buna qarşı kökündən etiraz edə bilmirsinizsə, 155 00:26:46,170 --> 00:26:53,710 heç olmasa qalxıb deyin ki, İslam Respublikasının öz yolu, öz kursu var, 156 00:26:54,450 --> 00:27:02,050 bizim öz ali sənədlərimiz var, biz təlim, tərbiyə, əxlaq və həyat tərzi kimi sahələrdə nə etməli olduğumuzu özümüz yaxşı bilirik; 157 00:27:02,280 --> 00:27:08,110 o sənədə heç bir ehtiyac yoxdur. Gedib o cür sənədləri imzalayıb, sonra da gəlib 158 00:27:08,450 --> 00:27:17,710 səssiz-səmirsiz icrasına başlamaq – yox, bu, əsla və qətiyyən yolverilməzdir; biz bu barədə rəsmi orqanlara da göstəriş vermişik. 159 00:27:58,050 --> 00:28:08,570 Mən Ali Mədəni İnqilab Şurasından da gileyliyəm; onlar diqqətli olmalı, bu işin bu yerə qədər irəliləməsinə imkan verməməli idilər ki, 160 00:28:09,310 --> 00:28:16,740 biz çarəsiz qalıb işə müdaxilə edək və bu məsələnin qarşısını alaq. Bura İslam Respublikasıdır; 161 00:28:17,140 --> 00:28:25,480 buranın xəmiri İslamla, Quranla yoğurulub. 162 00:28:26,110 --> 00:28:39,370 Bura eybəcər, dağıdıcı və pozğun Qərb mədəniyyətinin öz ağalığı altına ala biləcəyi bir yer deyil. 163 00:28:39,370 --> 00:28:46,170 Əlbəttə, təəssüflər olsun ki, bəzən müxtəlif yollarla içimizə nüfuz edə bilirlər, amma bu cür rəsmi şəkildə hansısa sənədi önümüzə qoyub: 164 00:28:46,970 --> 00:28:56,000 “Gələcək 15 ildə bu cür etməli, bu işləri görməlisiniz” – demələrinin, bizim də bunu sözsüz qəbul etməyimizin heç bir mənası yoxdur. 165 00:29:23,370 --> 00:29:32,340 Yaxşı, söhbətimiz uzandı. Əziz müəllimlər, təhsil işçiləri, mənim sizinlə danışılası sözüm çoxdur. 166 00:29:32,800 --> 00:29:41,480 Ürəyimdə sizə bu dediklərimdən qat-qat çox sözüm var, intəhası 167 00:29:42,000 --> 00:29:46,850 vaxt məhdudiyyəti hamısını dilə gətirib deməyə imkan vermir; 168 00:29:47,020 --> 00:29:54,000 bir qədər çox çəkdi, amma mən seçki barədə də bir neçə cümlə qeyd etmək istəyirəm. 169 00:29:54,740 --> 00:30:02,970 Əziz qardaş və bacılar, məni eşidəcək bütün İran xalqı! Bilin ki, seçkilər həyat əhəmiyyətli bir məsələdir; 170 00:30:03,250 --> 00:30:08,850 özəlliklə bu seçkilər yox, ölkəmizdə baş tutan bütün seçkilər, 171 00:30:09,420 --> 00:30:20,110 özəlliklə də hamısından daha önəmli olan, bütün dövrlərdə ölkə üçün həyati əhəmiyyət kəsb edən prezident seçkiləri. 172 00:30:21,540 --> 00:30:30,110 Seçkilər həm özü-özlüyündə əhəmiyyətlidir – seçki mühüm bir anlayışdır; 173 00:30:30,110 --> 00:30:36,850 axı biz İslam Respublikasında yaşayırıq; respublika; biz respubikayıq; 174 00:30:37,420 --> 00:30:45,370 bizim dövlət adamlarımız, yüksək vəzifə postu tutan rəsmilərimiz kütlədən, xalqın içindən çıxıb; 175 00:30:46,050 --> 00:30:54,570 bu çox dəyərlidir və biz bunu tam diqqətlə qorumalıyıq; 176 00:30:55,880 --> 00:31:01,820 əgər İslam Respublikası quruluşunda seçkilər olmasaydı, 177 00:31:02,050 --> 00:31:07,710 dövlət quruluşundan bu gün əsər-əlamət qalmazdı; bu olduqca önəmlidir; 178 00:31:07,940 --> 00:31:13,650 özü də bu anlayışlar İslamın özündən götürülüb; 179 00:31:13,820 --> 00:31:22,620 biz cümhuriyyəti kənardan götürüb İslama tətbiq etməmişik; bunu bizə İslam özü öyrədir; 180 00:31:22,850 --> 00:31:32,220 seçkilər də respublika quruluşunda önəmli bir anlayışdır – lakin bundan əlavə, ölkənin idarəçiliyi, ölkənin və xalqın mənafeyinin qorunması üçün 181 00:31:32,400 --> 00:31:39,310 təcili və təxirəsalınmaz surətdə vacib olan amil xalqın seçkilərdə iştirakıdır; 182 00:31:39,710 --> 00:31:48,280 xalqın iştirakı! Məhz xalqın iştirakı düyünləri açır, düşmənləri 183 00:31:48,570 --> 00:31:56,340 İslam Respublikasının heybətindən qorxudur. Bu bir reallıqdır, bunu bilin. 184 00:31:56,510 --> 00:32:03,770 Düşmənlərin gözündə İslam Respublikasının heybəti var; bu heybət nədən qaynaqlanır? 185 00:32:03,940 --> 00:32:09,020 Bu həqir bəndənin və bizim kimilərin varlığından? Əsla! 186 00:32:09,540 --> 00:32:15,250 Bu heybət xalqın varlığından, ictimai-siyasi proseslərdə möhtəşəm iştirakından, 187 00:32:15,480 --> 00:32:23,080 bütün ictimai-siyasi meydanlarda özünü göstərən o sevgi və emosionallıqdan qaynaqlanır; 188 00:32:23,710 --> 00:32:33,650 mənim dediyim budur; mənim açıq-aşkar dediyim bir sözü yozub, misal üçün: 189 00:32:34,340 --> 00:32:41,650 “Filankəs demək istəyir ki, xalqın bu iştirakı sayəsində heybətli bir administrasiya hakimiyyətə gələcək” 190 00:32:41,880 --> 00:32:51,420 – demək lazım deyil; xeyr, cənablar! Hansı administrasiyanın hakimiyyətə gələcəyinin heç bir təsiri yoxdur. Yadınızdan çıxıb ki, 70-ci illərdə 191 00:32:52,400 --> 00:33:04,280 Avropa dövlətlərindən biri bizim prezidentimizə qarşı ittiham irəli sürüb məhkəməyə vermişdi? İran prezidentini! 192 00:33:05,650 --> 00:33:14,220 Baxmayaraq ki, səhv etmirəmsə, həmin prezidentin o ölkə ilə çox yaxın münasibətləri var idi; 193 00:33:15,650 --> 00:33:23,540 bir-birinə müraciətlər, nümayəndələr göndərir, məktublaşır, deyəsən, hərdən telefonla da söhbət edirdilər – 194 00:33:23,940 --> 00:33:31,540 düzdür, telefon məsələsi dəqiq yadımda deyil, amma daim bir-birinə məktub göndərirdilər – və qarşı tərəf dostluğunu ifadə edirdi. 195 00:33:31,540 --> 00:33:39,540 Sonda həmin dövlət dostluq və bağlılıqdan danışdığına baxmayaraq, bizim prezidentimizi 196 00:33:40,170 --> 00:33:47,940 öz ölkəsinin məhkəməsində müttəhim elan etdi! Ağzından vurandan sonra yerinə oturdu; 197 00:33:48,740 --> 00:33:52,000 ağzından vurmasaydıq, daha da irəli gedəcəkdi. 198 00:34:14,970 --> 00:34:24,450 Düşmən düşməndir; bu dövlət olsun, ya o biri, dəxli yoxdur. Düşmənçilik etmək, zəhərini tökmək üçün fürsət tapsa, tökəcək; 199 00:34:24,740 --> 00:34:33,650 heç kimi və heç nəyi də nəzərə almayacaq; dildə oynadığı söz oyunlarını, siyasi mövqe və sair bu kimi şeyləri belə; 200 00:34:34,000 --> 00:34:41,540 düşməndir də! Düşmənin düşmənçiliyinə əngəl ola biləcək yeganə şey 201 00:34:41,710 --> 00:34:48,050 xalqın iştirakdır. Baxır ki, düşmənçilik etsə, əks nəticə verəcək; 202 00:34:48,050 --> 00:34:56,570 ona görə ki qarşısında 80 milyon əhalisi olan bir ölkə var. Zarafatdır?! Bizim 80 milyon əhalimiz var; 203 00:34:57,480 --> 00:35:07,020 müdrik və sayıq xalqı, güclü insan potenisalı, bu qədər gənci olan əzəmətli bir ölkəyik; 204 00:35:08,000 --> 00:35:15,600 düşmənin gözünü qorxudan, İslam Respublikasını onların gözündə əzəmətli edən məhz bunlardır. 205 00:35:16,910 --> 00:35:18,220 Buna diqqət yetirin. 206 00:35:18,400 --> 00:35:29,940 Əgər bu hissi, bu əzəməti, bu toxunulmazlığı qoruyub saxlamağımızı istəyirsinizsə, seçkidə iştirak edin; 207 00:35:32,450 --> 00:35:42,510 əgər İslam Respublikası quruluşunun dünya ictimaiyyəti qarşısında – istər dostlar olsun, istərsə də düşmənlər – 208 00:35:42,510 --> 00:35:45,020 öz qüdrətini qorumasını istəyirsinizsə, 209 00:35:46,000 --> 00:35:58,000 gərək seçkidə iştirak edəsiniz. Seçkidə iştirak etmək ölkənin iqtidarını, heybətini, toxunulmazlığını qorumaq deməkdir; seçkidə iştirak etmək budur. 210 00:36:00,050 --> 00:36:12,740 Seçkiyə etinasız yanaşılsa, müəyyən ünsürlər əhalini seçkiyə qarşı həvəsdən salmağa, pessimist ruhda kökləməyə girişsələr, 211 00:36:13,480 --> 00:36:18,450 ölkəyə zərbə dəyəcək, ölkə ziyan çəkəcək; 212 00:36:18,450 --> 00:36:25,200 bunda rolu və payı olan hər kəs də Allah qarşısında cavab verəcək. 213 00:36:26,000 --> 00:36:34,850 Seçkidə hamı iştirak etməlidir. Əlbəttə, müxtəlif siyasi meyillər, yanaşmalar var, fərqli siyasi fikirlər var; 214 00:36:35,200 --> 00:36:42,400 biri Əlini bəyənir, biri Vəlini bəyənir, biri Əliyə səs verir, biri Vəliyə səs verir; bunun heç bir eybi də yoxdur; 215 00:36:42,850 --> 00:36:49,480 bu şeylər önəmli deyil, önəmli olan odur ki, hamı gəlsin, hamı iştirak etsin, 216 00:36:50,000 --> 00:36:57,820 hamı göstərsin ki, İslamı, İslam dövlətini, İslam Respublikasını dəstəkləməyə, müdafiə etməyə, 217 00:36:58,110 --> 00:37:06,110 ölkəsinin toxunulmazlığını qorumağa hazırdır. Və bilin ki, 218 00:37:06,110 --> 00:37:17,600 əgər Allahın köməyi ilə, xalqımızda həmin o heybət və qətiyyətlə birgə bu əzm və bu iradə var olmaqda davam etsə, 219 00:37:17,600 --> 00:37:22,620 düşmən ölkəmizin qarşısında heç vaxt heç bir qələt edə bilməyəcək. 220 00:37:44,800 --> 00:37:50,570 Pərvərdigara! Deyib-eşitdiklərimizi Sənin yolunda və Sənin üçün qərar ver. 221 00:37:51,480 --> 00:38:04,450 Pərvərdigara! Şəhidlərimizin, dahi liderimiz İmam Xomeyninin, böyük İslam alimlərinin pak ruhlarını öz lütf və rəhmətinə layiq gör. 222 00:38:05,310 --> 00:38:07,480 Allahın salamı və mərhəməti nəsibiniz olsun.