فصل پنجم: تقصير

مسأله 362ـ  پنجمين واجب از واجبات عمره، تقصير است.

مسأله 363ـ  واجب است پس از انجام سعي، تقصير كند يعنی اندكي از موي سر يا ريش يا سبيل؛ يا كمي از ناخن دست يا پاي خود را كوتاه كند.

مسأله 364ـ  تقصير همانند ديگر اعمال عمره از عبادات است و بايد براي آن نيت كند، به گونه‌اي كه در مورد نيت احرام بيان شد.

مسأله 365ـ  حلق (تراشيدن سر) براي خارج شدن از احرام عمره تمتع كافي نيست و براي خروج از احرام عمره تمتع، حتماً بايد تقصير كند. بلكه اگر پيش از تقصير، سر خود را عمداً و با علم به مسأله بتراشد، علاوه بر آنكه مجزي نيست بايد يك گوسفند هم كفاره دهد. اما اگر براي عمره‌ي مفرده مُحرم شده باشد، مي‌تواند بين تقصير يا حلق، يكي را برگزيند.

مسأله 366ـ  براي خارج شدن از احرام عمره‌ي تمتع، كَندن مو كافي نيست، بلكه بايد به نحوي كه گفته شد، تقصير كند و اگر به جاي تقصير، موي خود را عمداً و با علم به مسأله بكَند، علاوه بر آنكه مجزي نيست بايد كفاره‌ي ازاله‌ي مو را هم بدهد.

مسأله 367ـ  اگر به علت ندانستن مسأله، به جاي تقصير، موي خود را بكَند، سپس حج به‌جا آورد، عمره‌اش باطل است و حجي كه به‌جا آورده، حج اِفراد خواهد بود. در اين صورت اگر حج واجب بر عهده‌اش بوده، بنا بر احتياط واجب بايد بعد از انجام مناسك حج، عمره‌ي مفرده به‌جا آورد، و در سال بعد، عمره‌ي تمتع و حج را اعاده كند.
حكم كسي كه به علت ناآگاهي از مسأله به جاي تقصير، حلق كرده و سپس حج به‌جا آورده باشد نيز چنين است.

مسأله 368ـ  لازم نيست بلافاصله پس از سعي، تقصير كند.

مسأله 369ـ  اگر عمداً يا به سبب ندانستن مسأله‌، تقصير نكند و بدون آن براي حج مُحرم شود، بنا بر اقوي عمره‌اش باطل است و حج او به حج اِفراد تبديل مي‌شود، و بنا بر احتياط واجب بايد پس از حج، عمره‌ي مفرده به‌جا آورد، و اگر حجّ او حجّ واجب بوده بايد در سال بعد، عمره و حج به‌جا آورد.

مسأله 370ـ  اگر سهواً تقصير نكند و براي حج مُحرم شود، احرامش صحيح است و عمره و حج او نيز صحيح خواهد بود و كفاره‌اي بر او واجب نيست، البته مستحب است كه يك گوسفند كفاره دهد، بلكه احوط آن است كه دادن كفاره را ترك نكند.

مسأله 371ـ  پس از تقصير و خارج شدن از احرامِ عمره‌ي تمتع، همه‌ي مُحرّمات احرام، حتي زن بر او حلال مي‌گردد.

مسأله 372ـ  در عمره‌ي تمتع، طواف نساء واجب نيست، هرچند احوط آن است كه طواف نساء و نماز آن را به اميد ثواب قبل از تقصير به‌جا آورد، اما اگر به نيت عمره مفرده مُحرم شده باشد، پس از تقصير يا حلق در صورتي زن بر او حلال مي‌شود كه طواف نساء و نماز آن را نيز به‌جا آورد، كه احكام و نحوه‌ي انجام آن با طواف عمره ـ كه پيش‌تر بيان شد ـ تفاوت ندارد.

مسأله 373ـ  بنا بر ظاهر، براي هر عمره‌ي مفرده و هر حج، بايد يك طواف نساء جداگانه به‌جا آورد، مثلاً چنانچه دو عمره‌ي مفرده يا يك حج و يك عمره‌ي مفرده انجام داده باشد، براي حلال شدن زن بر او گرچه بعيد نيست يك طواف نساء كافي باشد، ولي براي تكميل اعمال، بايد براي هريك از دو عمره يا يك عمره و يك حج، يك طواف نساء جداگانه به‌جا ‌آورد.