İslam İnkılabı Rehberi Bürosu Resmi Sitesi
İndirin:

NAMAZ, ORUÇ VE İTİKÂF HÜKÜMLERİ

  • BİRİNCİ BÖLÜM NAMAZ
  • İKİNCİ BÖLÜM ORUÇ
    • Orucun Farz Olma Şartları ve Sıhhati
      Yazdır  ;  PDF
       
      Orucun Farz Olma Şartları ve Sıhhati

       

      Mesele 787: Orucun farz olma şartları şunlardan ibarettir:
      1. Buluğ;
      2. Akıl;
      3. Güç;
      4. Baygın olmamak;
      5. Yolcu olmamak;
      6. Adet ve lohusa olmamak;
      7. Orucun zararının olmaması;
      8. Orucun zor olmaması.
      Mesele 788: Yukardaki şartlara sahip olan kimselere oruç farzdır, dolayısıyla ergin olmayan çocuğa, deliye, bilinci yerinde olmayana, oruç tutmaya gücü yetmeyene, yolcuya, hayızlı ve lohusa kadına ve orucun kendisine zararı olan ve oruç tutması zor (çok meşakkatli) olan kimselere farz değildir.
      Mesele 789: Çocuk Ramazan ayı sabahı ezandan önce reşit olursa oruç tutması gerekir, ama ezandan sonra reşit olursa o gün oruç tutması farz değildir.
      Mesele 790: Buluğ çağına yeni girmiş kızların[1] oruç tutmaları farzdır ve zararlı olması veya katlanması çok güç olması dışında sırf zorluk, bedeni zayıflık vb. durumlarda terk edilmesi caiz değildir.
      Mesele 791: Hayız ve lohusa kadının oruç tutması doğru değildir; hatta akşamdan biraz önce hayız olsun veya doğum yapsın ve keza fecrin doğmasından sonra temizlensin hüküm aynıdır (oruç tutamaz).
      Mesele 792: Orucun kendisi için zararlı olduğunu bilen veya zararlı olacağına dair makul bir ihtimal veren (yani zararlı olma korkusu) kimseye oruç farz değil, aksine ister bu yakîn ve korku bireysel tecrübe yoluyla elde edilsin veya güvenilir bir doktorun söylemi olsun veya başka akli dayanağı olsun bazı durumlarda oruç tutulması sahih değildir. Ne var ki Allah’a yakınlaşma kastıyla oruç tutulur da sonra zararı olmadığı anlaşılırsa bu hükmün dışındadır.
      Mesele 793: Orucun kendisine zarar vermeyeceğine inanan kimse, oruç tutar ve akşamdan sonra orucun kendisine zarar verdiğini anlarsa, orucu batıldır ve kaza etmesi gerekir.
      Mesele 794: Hastalığın oluşmasında veya hastalığı şiddetlendirmesinde ve orucun güçsüz bırakmasında veya orucun zararlı olmasında orucun etkisinin belirlenmesi oruç tutan kimsenin sorumluluğundadır. Dolayısıyla doktor: “Oruç zararlıdır” derse, ama onun sözü itminan veya zarardan korkmamaya sebep olursa veya oruç tutan kimse tecrübesiyle orucun zararlı olmadığını anlarsa oruç tutmalıdır. Keza doktor: “Orucun zararı yoktur” derse, ama şahsın kendisi orucun zararlı olduğunu bilse veya makul bir zararı olsa oruç tutmamalıdır ve oruç bu kimseye haramdır.
      Mesele 795: Hasta Ramazan ayı gününde iyileşirse oruca niyet edip o günün orucunu tutması farz değildir, ama öğleden önce olursa ve orucu bozacak her hangi bir iş yapmamışsa müstehap ihtiyat gereği niyet edip oruç tutmalı ve Ramazan ayından sonra bunun kazasını yerine getirmelidir.
      Mesele 796: Müstehap orucun sahih olması için Ramazan ayı orucunun kazası ve keza farz ihtiyat gereği başka farz orucun kazası olmaması gerekir.
      Mesele 797: Üzerinde kaza orucu olan ve kaza orucu varken müstehap orucun tutulmayacağını bilmeyen kimse müstehap oruç tutarsa orucu batıldır ve tuttuğu oruç kaza orucu yerine de geçmez.
      Mesele 798: Üzerinde kaza orucu olup olmadığını bilmeyen kimse sorumlu olduğu şeye niyet ederek (kaza ve müstehap orucu da kapsayacak şekilde) oruç tutarsa ve gerçekte üzerinde kaza orucu varsa tuttuğu oruç, kaza orucu sayılır.
      Mesele 799: Kendisine Ramazan ayı orucu farz olan kimse bunu unutur ve müstehap oruç tutarsa ve oruç esnasında hatırlarsa müstehap orucu batıl olur, elbette öğleden önce olursa Ramazan ayının kaza orucuna niyet edebilir, ama öğleden sonra olursa kaza orucu niyeti de sahih değildir.
       

      [1] - Meşhur görüş esasınca Kameri dokuz yılın bitmesidir (Şemsi 8 yıl, 8 ay ve 23 güne eşittir).
    • Orucun Farzları
    • Orucu Bozan Hükümlerin Bazıları
    • Oruçlu İçin Mekruh Olan Şeyler
    • Farz Kaza ve Kefareti Gerektiren Durumlar
    • Bilerek Orucu Bozmanın Kefareti
    • Sadece Kaza Orucunun Farz Olduğu Yerler
    • Kaza Orucu Hükümleri
    • Erteleme Kefareti
    • Baba ve Annenin Kaza Orucu Hükümleri
    • Yolcu Orucunun Hükümleri
    • Orucun Farz Olmadığı Kimseler
    • Ayın İlk Gününü İspatlama Yolu
    • Orucun Kısımları
    • Son: Orucun ve Mübarek Ramazan Ayının Adabı
    • ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İTİKÂF
  • Terimler Sözlüğü
700 /