– Mehriban
və bağışlayan Allahın adı ilə!
Uca Yaradan
bizlərə yenə də və daha bir ildə dəstək və yardımçı oldu, fürsət yaratdı və
möhlət verdi ki, həcc mərasiminin, hacıların, müsəlmanların o sevimli diyara
yola düşməsinin şahidi olaq. Bunun üçün biz Tanrıya varlığımızla şükür və
minnətdarlıq edirik.
Həcc
ziyarətinə böyük bir İlahi nemət və fürsət kimi baxılmalıdır. Bütün ibadətlər
eynilə bu cürdür. Namaz da bir nemət, bir fürsətdir. Namaz bizə vacib
olmasaydı, bizi qəflət dəryasında qərq olmaq təhlükəsi gözləyə bilərdi. Gündə
bir neçə dəfə bizi Yaradanla görüşə, Tanrı ilə həmsöhbət olmağa, Pərvərdigarın
hüzurunda itaətə, dua və yalvarışa tərəf çəkib aparan olduqca böyük bir
nemətdir; bu misilsiz bir fürsətdir. Həcc ziyarəti də eynilə bu cürdür. Həcc
ziyarətinin İslam dininin digər vacib əməllərindən üstünlüyü onun dünya
miqyaslı, beynəlxalq olmasıdır. Hər bir müsəlmanın qəlbində Rəbbinin qarşısında
itaətkarlıqla boyun əyməyə, təslim olmağa və yalvarıb-yaxarmağa duyduğu ehtiyac
həcc ziyarətində ümumi və beynəlxalq bir xarakter kəsb edir. Dili, irqi,
adət-ənənələri, xasiyyəti bir-birindən fərqlənən müsəlmanların hamısı orada
itaətkarcasına Tanrıya təslim olur, dua və yalvarışa başlayırlar. Bu, bizim
üçün adət halını almış, əzəməti və əhəmiyyətinə o qədər də diqqət
yetirmədiyimiz, öz-özlüyündə isə son
dərəcə qəribə və ecazkar bir hadisədir: dünyadakı bütün müsəlmanlar bir yerə
toplaşaraq diqqətini bir mərkəzə, bir nöqtəyə yönəldir və həmin nöqtənin qarşısında
itaətkarcasına təslim olur. Həccə bu nöqteyi-nəzərdən yanaşmaq lazımdır –
dəyərli bir fürsət olaraq baxmaq lazımdır.
Biz həcc
ziyarətinə qiymətli bir fürsət kimi baxsaq, o zaman gözümüz açılacaq, üzərimizə
düşən vəzifələrə daha artıq diqqət yetirəcəyik. Allahın evində başqa
müsəlmanlarla birlikdə itaətkar və ibadətkar bir bəndə olduğunuzu Tanrıya
göstərmək üçün əlinizə belə bir fürsət düşür. Bu, hələ həmin fürsətin başlanğıcıdır.
Əgər buna dəyərli bir fürsət kimi yanaşılsa, onda gərək insan heç nəyə
baxmayaraq onu əldən verməsin. İnsanın Məkkeye-mükərrəmədə, yaxud
Mədineye-münəvvərədə – əzəmətli Peyğəmbərimizin (s), bizə doğru yolu göstərən İmamlarımızın
(Onların hamısına Allahın salamı olsun!), böyük səhabələrin, Uhud şəhidlərinin
və tarixdə bir günəş kimi parlamış digər dahi insanların məqbərəsi yaxınlığında
olması və diqqətini Tanrıya yönəldib Onu anmaq əvəzinə dünya işləri barədə
düşünməsi təəssüf doğurur. Özü də rəzil, şəxsi bir dünyanın işləri barədə! Hər
dəqiqəsi, hər saatı son dərəcə qiymətli bir fürsət olan, bu qısa, lakin iksir
kimi ecazkar bir zaman kəsiyində dükanı-bazarı gəzmək, təəssüf ki, həyatımız
boyunca başımızı qatan dəyərsiz işlərin ardınca o baş-bu başa dolaşmaq çox təəssüfləndiricidir!
Heyif ki, hər misqalı bu qədər əzəmətli olan bir sərmayəni heç bir dəyəri
olmayan, elə öz şəhərimizin, yaxud başqa bir yerin bazarlarında da görə
biləcəyimiz gündəlik işlərə sərf edirik, ya da başqa bihudə işlərlə başımızı
qatırıq! Bu birinci mühüm məqamdır! Məkkə və Mədinədə özümüz üçün mənəvi axirət
azuqəsi toplamaq hayında olmalı, iman, mənəviyyat, Allahın zikri və Onun qarşısında
itaətkar surətdə təslimolma sərmayəmizi artırmaq barədə düşünməliyik. Bu ilk
olaraq atılmalı olan addımdır.
Bu böyük
fürsəti qənimət bilib ondan istifadə etməyin başqa bir variantı isə vahid İslam
dünyası ilə təmasda olmaqdır. Dünya siyasətçilər, zorakı hakimlər,
müstəmləkəçilər və xudpəsənd super-güclər demək deyil! Dünya insanlardır,
camaatdır! Bəzən həmin təkəbbürlü qüvvələrin öz pozğun zehinlərinin məhsulunu
dünya ictimaiyyətinin rəyi kimi qələmə verdiyinin şahidi oluruq: “Dünya
ictimaiyyəti bunu istəyir!”. “Dünya ictimaiyyəti” milyardlarla xalq kütləsindən
təşkil olunub. İslam dünyası da o cümlədən! İslam ümməti bax bu nəhəng
orqanizmdir! Müsəlman ümməti Zeyd və Əmru deyil ki, hər hansı bir vasitə ilə bu
böyük orqanizmin bir hissəsini hakimiyyətləri altına alıb başında ağalıq
edələr! Ümmət bu əzəmətli insan toplumudur! Xeyir və bərəkət bu böyük varlıqdadır
və onların iradəsi dağları yerindən oynatmaq iqtidarındadır; onların hərəkatı İslami
dəyərləri dünyanı və hər kəsi ehtiva edəcək bir miqyasa çatdıra bilər. Bu sizin
ixtiyarınızdadır! Hər ilin həcc mövsümündə ziyarətə yola düşən hər bir insan İslam
dünyasının və İslam ümmətinin bu əzəmətli varlığın möhtəşəm bir izdihamı ilə
qarşılaşır. Bunu qənimət bilmək lazımdır; bu bir şansdır və onu dəyərləndirmək
lazımdır.
Bəs,
görəsən, biz bu fürsəti necə dəyərləndirməliyik? Bəli, bunun yolları
müxtəlifdir. Hamının yerinə yetirə biləcəyi ən asan metodlardan biri budur ki,
İslam Respublikasının və İslami hakimiyyətin bayrağı altında ömür sürən hər bir
müsəlman iranlı öz davranışı, hərəkətləri, xasiyyəti ilə İslam Respublikasını
təmsil etməli; özünü təqdim etməlidir. İslama uyğun olan tərbiyənin öz
üzərindəki təsirini nümayiş etdirməlidir. Bu ən asan yollardan biridir.
Məscidül-həramda,
Məscidül-nəbidə, Bəqidə, Uhud şəhidlərinin ziyarətində yaxud başqa müqəddəs
məkanlarda – Mina və Ərəfatda olan hacılar İslam dininə uyğun etika, Quranın
tərbiyəsinə uyğun davranış nümayiş etdirməli,
Tanrı qarşısında itaətkar, təvazökar, hamıya sevgi ilə yanaşan, ona-bunu təhqir
etməyən, təfriqəçilik deyil, bir araya gəlib, həmrəy olmaq tərəfdarı olan bir
insan kimi davranmalıdır. İmamların (ə) dövründə əhli-sünnənin camaat
namazlarında iştirak etməyinin savablarını qeyd edən rəvayətlərimiz var.
Rəvayətdə var ki, Məscidül-həramda onların arxasında durub namaz qılsanız,
sanki Peyğəmbərin arxasında durub namaz qılmış kimisiniz. Bunun mənası nədir?
Aydındır ki, İmam Sadiq həmin imam-camaatın namazını Peyğəmbərin namazı ilə
müqayisə etmir. Öz ardıcıllarından birinin namazı ilə də müqayisə etmir. Lakin
“Onun arxasında namaz qılın!” deyir. Bu nə deməkdir? Bu birliyin nümayişidir.
“Birlik və vəhdəti praktik surətdə nümayiş etdirin!” deyir. Bu ideyanın davamı
olaraq da dahi rəhbərimiz İmam Xomeyni – o uzaqgörən, müdrik insan bizlərə,
hamımıza, bütün iranlı hacılara tövsiyə etdi ki, Məscidül-həramdakı,
Məscidül-nəbidəki namazlarda iştirak edin. Həmin toplumlara qatılın! Misal
üçün, camaat namazı vaxtı, hamı namazda olduğu halda, kim isə iranlı zəvvarın
əlindəki yükü darta-darta qaldığı otelə sarı apardığının şahidi olmasın. Bunlar
zərərli hallardır. İslam etikasına uyğun olan davranış ən yüksək və bəyənilən
şeylərdən biridir. Sizlər dil bilməsəniz də, ünsiyyətə girməsəniz də, etika və
davranışınızdan, ədəbli, hörmətli, təmiz və səliqəli olmağınızdan, davamlı
olaraq dua və zikrlə məşğul olmağınızdan (Əlhəmdulillah, neçə illərdir Kumeyl
duası geniş yayılıb) İrandan gəlmiş bir zəvvar olduğunuz məlum olur. Ən böyük
təbliğ bax bunlardır! Bu bir çox təbliğat metodlarından daha önəmlidir. Mömin
insanlardan ibarət böyük bir toplum Uca Tanrının qarşısında diz çöküb yalvarır,
günahlarının bağışlanmasını diləyir, göz yaşı tökür; təbliğ bax budur!
Müşriklərə
nifrət və etiraz mərasimində iştirak etmək böyük bir təbliğatdır. Bu mərasimdə
olmağın özü bir təbliğatdır. Bu, sizin həcc ziyarətini hərtərəfli miqyasda, tam
bir kompleks şəklində həyata keçirdiyinizi göstərir.
Həcc
ziyarətində tövhid – təkallahlılıq ideyası var. Tövhid əqidəsinin iki cəhəti
var: biri Allahın varlığı, o biri isə Allahdan başqa məbudun olmamağı. Bunlardan
biri təsdiq, digəri isə inkaretmədir. Həcc ziyarəti tövhidin təzahürüdür:
Allahın rəhbərliyini təsdiq etmək və Allahdan başqa bir rəhbəri inkar etməkdir.
Bu isə elə müşriklərə etiraz deməkdir.
Həcc
məsələsi ilə bağlı digər mühüm məqam isə budur ki, zəmanənin və İslam ümmətinin
ehtiyaclarına uyğun olaraq İrandan yola düşən, əlhəmdulillah, İslam
Respublikasının iftixarı olan böyük karvan həmin ehtiyacları təmin edə biləcək
işlər görməlidir. Hər il məhz nəyə ehtiyac duyulduğuna diqqət yetirməliyik. Bu
dövrdə, ötən bir neçə il ərzində, o cümlədən, bu il hər bir insan ən azından
ümmətin ən önəmli ehtiyaclarından birinin İslami birlik olduğunu hiss edir;
müsəlman məzhəbləri arasında birliyə ehtiyac var. Görün, İslamın düşmənləri
nələr edirlər? Görün İslam ümmətinin düşmənləri onu parçalamaq, məzhəblər
arasında uçurum yaratmaq üçün nələr edirlər? Məzhəbləri qarşı-qarşıya qoymaq
üçün nə qədər pullar xərcləyirlər? Törədilən bu qanlı hadisələrin (bunlardan
birinin İraqda törədildiyi barədə dünən özünüz də eşitdiniz; bunlara bir çox
başqa misallar da Pakistanda və digər nöqtələrdə baş verməkdədir) birbaşa
hədəflərindən biri bir dəstə müsəlmanı kor-koranə terrorla məhv edib aradan
götürmək, yaralamaq və şikəst etməkdir. Terror aktlarının böyük bir hissəsi isə
şiə və sünnilər arasında ixtilaf yaratmaqla bağlıdır.
İraq
ölkəsində uzun əsrlər boyu həm şiələr, həm də sünnilər olub və bunlar birgə
ömür sürüblər. Bu gün mövcud olan kitablar və əqidələr o dövrdə də olub; bəlkə
bugünkündən də mürəkkəb şəkildə olub. Lakin əsrlər boyu bu cür hadisələrə –
məzhəblərin bir-birinə qarşı çıxmasına, bir-birinə hücum çəkməsinə təsadüf
olunmayıb. Bunlar kimdir? Zaman-zaman, elə bu son dövrlərdə ölkəmizin bəzi
nöqtələrində törədilən qanlı hadisələr,
yaxud Pakistanda baş verənlər nədir? Şiə və sünni qarşıdurması?! Bunlar şiə və
sünni deyillər. Belə addımlar atan şəxslər, birbaşa, yaxud dolayısı ilə yadelli
ünsürlərdir. Yadelli ünsürlərdir! Xaricilərin əlləridir! Bu gün şiə məzhəbli
hacılar, iranlı hacılar Bəqi məzarlığının kənarında, Məscidül-həramda,
Məscidül-nəbidə olarkən kimliyi, haradan gəldiyi məlum olmayan insanların müqəddəsləri
təhqir etməsi, bəzən hətta cəsarət edib onların namusuna da təcavüz etməsi kimi
hallarla üzləşirlər. Bunlar kimdir? Bu məsələdə hamı ayıq-sayıq olmalı,
uzaqgörənliyini əldən verməməlidir. Dövlətlərin öhdəsinə düşən konkret
vəzifələr var. Səudiyyə Ərəbistanının konkret vəzifəsi var: Allah evini ziyarətə
gələn insanı, Tanrının Beytül-həramının zəvvarını, Peyğəmbərin (ə) və İmamların
(ə) pak məqbərələrini ziyarət edənləri hər cür təzyiqdən qorumaq. Amerikanın
istədiyi isə məhz budur ki, kim isə zəvvarlardan, şiə ruhanilərdən, yaxud başqa
insanlardan hər hansı birinə qarşı mənfi hərəkət etsin, Səudiyyə məmuru isə
kənardan buna tamaşa etsin, bəzi vaxtlar isə zalımın xeyrinə işə qarışsın. Bu,
xarici casus xidmətlərinin arzuladığı haldır. Beytül-həramı ziyarətə gəlmiş
hacılar İslam dünyasında baş verən hadisələrdən bixəbər qalmamalıdırlar.
Bu gün
İraq, Əfqanıstan, məzlum Fələstin ölkəsi, Pakistanın bir hissəsi xarici
əsgərlərin, müstəmləkəçi davranışlarının təzyiqi altındadır. İslam dünyası
bütün bunları görməyə bilərmi?! Bunlar həcc ziyarətində diqqət yetirilməli,
vurğulanmalı olan məqamlardır. Həcc ziyarəti ümmətin vəhdətinə, tərəqqisinə
zərbə vuran, (yaxud ümmətin arasında ucaldılmış,) bu gün, əlhəmdulillah, İslam
Respublikasının öz güclü əlləri ilə möhkəm tutduğu İslam bayrağına zərbə endirmək
məqsədi güdənlərə müsəlmanların sonsuz əzm və iradəsinin təzahürü olmalıdır.
Bütün bunlara həssas yanaşmaq lazımdır. Bunlar bizim öhdəmizə düşən
vəzifələrdir; həccə yola düşən karvanların idarəçiliyi, təbliğat və bu qəbildən
olan işlərlə bağlı tədbirlər planı hazırlanarkən bunlara diqqət yönəltmək
lazımdır. Bizim hazırladığımız mədəni, siyasi proqramlar, karvanlarımızın
idarəçilik proqramları, etdiyimiz seçimlər və hacılarımızdan ibarət dəstələr bu
tələblərə riayət etməli və onları rəhbər tutmalıdırlar.
Əlbəttə,
mən həcc ziyarətinin təşkili işində məsul olan, bu illər ərzində zəhmət çəkib
belə böyük bir işi, belə böyük bir vəzifəni yerinə yetirmiş insanlara öz
təşəkkürümü bildirirəm. Göstərdiyi yardıma görə cənab Reyşəhriyə, cənab Xaksara
və digər dövlət məmurlarına, möhtərəm İrşad nazirlərimizə və digər sahələr üzrə
rəsmi şəxslərə, karvan başçılarına, möhtərəm ruhanilərə, sizlərin hamınıza
səmimi qəlbdən təşəkkür edirəm.
Bu, böyük
bir işdir! Olduqca böyük bir hədəfdir. Öz növbəsində həm də çox ağır bir
vəzifədir. Ümidvarıq ki, Uca Yaradan hamınıza dəstək və yardımçı olacaq və
Həzrət Mehdi Sahibəz-Zəmanın (Ruhumuz ona fəda olsun!) duaları hamınıza şamil
olacaq!
Allahın
salamı və rəhməti sizlərə olsun!
Seyid
Əli Xamenei
26 oktyabr, 2009-cu il