پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری
دریافت:

رساله آموزشی

    • جلد اول (عبادات)
      • فصل اول: تقلید(درس 1 الی 4)
      • فصل دوم: طهارت (درس5 الی 26)
      • فصل سوم: نماز (درس 27 الی 57)
      • فصل چهارم: روزه (درس 58 الی 65)
        • درس58: معنا، اقسام و شرایط روزه
        • درس59: نیّت روزه
        • درس60: مفطرات روزه
        • درس61: فرو بردن سر در آب، بقا بر جنابت، حيض و نفاس تا اذان صبح
        • درس62: کفاره افطار عمدی
        • درس63: انواع کفارات
          • کفاره تاخیر
          • فدیه
            چاپ  ;  PDF

            11. فدیه

            1. موارد فدیه

            1. مرد و زن پیر که روزه گرفتن برای آنها مشقت دارد.
            2. کسی‌که ‌مبتلا ‌به ‌بیماری ‌استسقا است یعنی زیاد تشنه می‌شود و روزه برای او مشقت دارد.  
            3. زن باردار که وضع حمل او نزدیک است و می ترسد روزه برای حملش ضرر داشته باشد.
            4. زن شیرده که شیر او کم است و می ترسد روزه برای بچه‌یی که شیر می‌دهد ضرر داشته باشد.
            5. فرد بیمار که روزه برای او ضرر دارد و بیماری او تا ماه رمضان سال بعد ادامه پیدا کند.

            1. پیرمرد و پیرزنی که گرفتن روزه برایشان مشقت دارد، گرفتن روزه بر آنان واجب نیست و باید برای هر روز یک مد طعام(مانند گندم، جو، برنج) به فقیر فدیه بدهند و اگر اصلاً توانایی روزه گرفتن ندارند، بنابر احتیاط باید فدیه بدهند و در هر دو صورت چنانچه پس از ماه رمضان بتوانند روزه بگیرند، بنابر احتیاط مستحب قضای روزه‌ها را بگیرند.

            2. کسی که بیماری ای دارد که زیاد تشنه می شود و نمی تواند تشنگی را تحمل کند یا تحمل تشنگی برای او مشقت دارد، روزه بر او واجب نیست. البته در صورت دوم (مشقت) باید برای هر روز یک مدّ طعام به فقیر بپردازد و بنابر احتیاط واجب در صورت اوّل نیز این فدیه را بدهد و چنانچه بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط مستحب قضای روزه ها را بگیرد.

            3. زن بارداری که زایمان او نزدیک است؛ اگر می ترسد که روزه برای جنین یا خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و در صورت اول (ضرر برای جنین) باید برای هر روز یک مدّ طعام؛ یعنی گندم یا جو و مانند اینها (به عنوان فدیه) به فقیر بدهد و بعد از ماه رمضان نیز قضای آن را به جا آورد و در صورت دوم که برای خودش ضرر دارد، باید روزه‌هایی را که نگرفته، قضا نماید و بنابر احتیاط فدیه نیز بدهد و در مورد زنی که زایمان او نزدیک نیست، احکام مذکور مبنی بر احتیاط وجوبی است.                                                               

            4. اگر زن شیرده (خواه مادر بچّه یا دایه، با اجرت باشد یا بدون اجرت) به دلیل ترس از کم یا خشک شدن شیر، می ترسد روزه برای کودک ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست و باید برای هر روز فدیه بدهد و قضای روزه را هم بعداً بگیرد، اما اگر روزه برای خود زن ضرر داشته باشد، بنابر احتیاط فدیه واجب است.

            5. در دو مسالة فوق اگر تا ماه رمضان سال بعد روزه را نگیرد، در صورتی که کوتاهی کرده باشد، علاوه بر قضا، کفارۀ تاخیر هم واجب می شود ولی اگر به خاطر عذر، قضا را انجام نداده باشد، کفارة تاخیر ندارد و چنانچه این عذر، ترس ضرر برای فرزندش باشد، قضای روزه ها را هر زمان که بتواند باید انجام دهد و اگر عذر، ترس ضرر برای خودش باشد، قضا ساقط می‌شود و باید برای هر روز یک فدیه دهد.

            6. بیماری که به واسطه‌ی بیماری، روزه‌ی ماه رمضان را نگرفته و بیماریش تا ماه رمضان سال بعد ادامه پیدا کرده است، قضای روزه‌هایی را که نگرفته واجب نیست، فقط باید برای هر روزی فدیه بپردازد.

            توجه

            پرداخت فدیه یا کفارة زن بر عهدة خودش است و بر شوهر واجب نیست، هرچند به خاطر بارداری یا شیردهی، روزه نگرفته باشد. همچنین کفاره یا فدیة فرزند بر عهدة پدر نیست. البته جایز است شوهر یا پدر به وکالت از زن یا فرزند، فدیه یا کفارۀ آنان را بپردازد.

            2. مقدار فدیه

              مقدار فدیه همان مقدار کفاره‌ی تأخیر است یعنی یک مد طعام که بایستی به فقیر داده شود.

            یک نکته در ارتباط با کفاره

            • اگر نذر کند که روز معینی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه نگیرد یا روزه‌اش را باطل کند باید کفاره بدهد.

            • توجه

            • کفاره‌ نذر عبارت است از: اطعام یا پوشاندن ده فقیر و در صورت عدم توانایی سه روز روزه گرفتن.


            تمرین


            1. مورد و مقدار کفاره‌ی افطار قضای ماه رمضان را بیان نمایید.
            2. مورد و مقدار کفاره‌ی تأخیر چیست؟
            3. آیا کفاره‌ی تأخیر بر کسی که بر اثر جهل به وجوب قضای روزه تا قبل از ماه رمضان سال آینده، قضای روزه‌هایش را به تأخیر انداخته واجب است؟
            4. موارد فدیه کدامند؟
            5. زنی به علت بیماری از روزه گرفتن معذور است و قادر بر قضا کردن آنها تا ماه رمضان سال آینده هم نیست، در این صورت آیا کفاره بر او واجب است یا بر شوهرش؟
            6. زنی در دو سال متوالی در ماه مبارک رمضان حامله بوده و قدرت روزه گرفتن در آن ایام را نداشته است، ولی در حال حاضر توانایی روزه گرفتن را دارد حکم او چیست؟

        • درس64: موارد وجوب قضا و روزه مسافر
        • درس65: ثبوت اول ماه
      • فصل پنجم: خمس (درس 66 الی 73)
      • فصل ششم: انفال (درس 74)
      • فصل هفتم: جهاد (درس 75)
      • فصل هشتم: امر به معروف و نهی از منکر (درس 76 و 77)
    • جلد دوم (معاملات)
کاربر گرامی؛ لطفا قبل از تکمیل فرم، موارد زیر را مطالعه کنید:
  • جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
  • به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
  • جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
  • از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
  • مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.
700 /