دریافت:
رساله آموزشی
- جلد اول (عبادات)
- جلد دوم (معاملات)
- بخش اول: معاملات حرام (درس 34-7)
- فصل اول: معاملات حرام، شی نجس (درس 2-1)
- فصل دوم: معامله شيئی كه در راه حرام صرف می شود (درس5-3)
- فصل سوم: معامله شیئی كه منفعت مورد اعتنا ندارد(درس6)
- فصل چهارم: معامله با عمل محرّم (درس 34-7)
- درس7: معامله با عمل محرّم
- درس8: گفتار چهارم: کم فروشی (تطفیف)
- درس9: گفتار پنجم: تنجیم
- درس10: گفتار ششم: کهانت
- درس11: گفتار هفتم: سحر
- درس12: گفتار هشتم: کسب درآمد با مضلّ
- درس13: گفتار نهم: رشوه
- درس14: مبحث دوم: هدیه
- درس15: اجرت قاضی - معامله محاباتی
- درس16: گفتار دهم: سب مؤمن
- درس17: گفتار یازدهم: غیبت
- درس18: مبحث دوم: شرايط تحقق غيبت يا حرمت آن
- درس19: مبحث سوم: استماع غیبت
- درس20: مبحث چهارم: مستثنیات حرمت غیبت
- درس21: گفتار دوازدهم: کذب
- درس22: ادامه کذب - نمامی
- درس23: گفتار چهاردهم: قمار
- درس24: گفتار پانزدهم: غش
- درس25: مبحث دوم: حکم معامله مغشوش
- درس26: گفتار شانزدهم: نجش
- درس27: گفتار هفدهم: غنا
- مبحث اول: معنای غنا
- شروط تحقق غنا
برای اینکه این معنا قابل تمییز باشد و بتوانیم در موارد مشکوک آن را جدا کنیم، بعضی از قیود سلبی را بیان میکنیم و این قیود را از غنا سلب میکنیم. (مکاسب محرمه، ج283، ص4)
1. صوت نیکو
آوازخوانی و صدق معنای غناء، متقوّم به صدای خوب نیست. بعضی از آوازخوانها صدایشان خوب است، بعضی صدایشان متوسط و بعضی صدایشان بد است. آوازخوانی بر همه اینها صدق میکند، ولو صدا بد باشد. (مکاسب محرمه، ج283، ص5)2. انطباق با دستگاههای موسیقی
انطباق با دستگاههای موسیقی، ملاک و مناط صدق و عدم صدق آوازخوانی نیست. به خاطر اینکه هر صوتیکه از حنجرۀ انسان خارج میشود، ولو غناء هم نباشد، با یکی از مقامات موسیقی همراه است؛ یعنی هر صدایی که مدّ و ترجیعی دارد (غنای به معنای اوّل) حتماً داخل در یکی از دستگاههای موسیقی است. مثلاً اذان استاد مؤذّنزاده بر اساس یکی از مقامهای دستگاه موسیقی است. پس ملاک، انطباق با دستگاههای موسیقی نیست. (مکاسب محرمه، ج280، ص10)3. اطراب به معنای طرب انگیز بودن
مقوّم معنای غناء طرب انگیز بودن نیست. (مکاسب محرمه، ج281، ص4)4. متناسب با مجالس اهل لهو و فسوق
آوازخوانی در مجالس لهو و فسوق با آوازخوانی در غیر مجالس لهو و فسوق تفاوتی ندارد. ممکن است شخصی غزلی از حافظ بخواند و شنوندگان به عالم معنا توجّه کنند و ممکن است همین شخص در مجلس دیگری همین آواز و همین غزل را بخواند و دیگران کف بزنند و برقصند. بنابراین مقوّم معنای غناء این نیست که مخصوص مجالس لهو و فسوق یا متناسب با مجالس لهو باشد. (مکاسب محرمه، ج283، ص4)5. نظم موسیقایی داشتن
هر صداییکه از حنجرۀ انسان خارج بشود-که همان معنای لغوی غنا بر آن صدق کند و مدّ و ترجیع داشته باشد- خارج از یکی از اشکال موسیقایی نیست؛ لکن نظم موسیقایی چیز دیگری است. نظم موسیقایی این است که کسی آهنگی را طبق دستگاه و مقامی شروع کند و به روال صحیح آن تا آخر آواز پیش ببرد؛ این را میگویند نظم موسیقایی که اگر خلاف این رفتار کند، اهل موسیقی آن را زشت میشمرند. البته این مطلب در عرفهای مختلف، متفاوت است: در موسیقیِ ایرانی به یک صورت، و در موسیقی عربی بهگونه دیگر است؛ هرچند مقامات در همۀ دنیا یکسان است، آوازها از این مقاماتِ گوناگون خارج نیست. امّا نظم موسیقایی در جاهای مختلف، متفاوت است. پس نظم موسیقایی غیر از این است که این آهنگ و آواز بر بخشی از این دستگاههای موسیقی تطبیق کند.غنا متقوّمِ به این نیست که حتماً نظم موسیقایی داشته باشد. ممکن است کسی دو گونه آواز بخواند: یکی آوازیکه گفته میشود بر طبق ضابطه و نظم و میزان خوانده و دیگری آوازی که میگویند خارج خوانده است؛ یعنی از آن نظم موسیقایی خارج شده است. بنابراین نظم موسیقایی هم جزو مقوّمات حدّ غنا نیست. (مکاسب محرمه، ج283، ص5)
6. تقارن آواز با آلات موسیقی
شرط صدقِ غنا این نیست که حتماً با ساز همراه باشد؛ همچنان که این آلات موسیقایی غالباً - نه همیشه - بدون چنین آوازی نواخته نمیشود. بیشتر کسانی که آلات موسیقی را بهکار میبرند، آنها را با آواز بهکار میبرند. البته گاهی هم از آنها بدون آواز استفاده میشود. (مکاسب محرمه، ج282، ص7)7. مقارن بودن با کلام
صدق غنا متوقف بر داشتن کلام نیست. غناء میتواند با کلام باشد و میتواند بدون کلام باشد؛ یعنی همین شخصی که آواز میخواند، گاهی طبق این آواز شعری را میخواند و گاهی هم فقط زمزمه میکند، بدون اینکه کلامی با آن همراه باشد. (مکاسب محرمه، ج283، ص7)8. باطل بودن کلام
باطل بودن کلام هم دخالتی در مفهوم غنا ندارد. ممکن است غنا، کلام حق باشد، یا باطل. در هر دو صورت آوازخوانی و غنا صدق میکند. بنابراین اگر کسی با همین دستگاهها و شیوۀ خاصی که به آن آوازخوانی میگوییم، شعر خوب، حدیث یا نوحهای بخواند، این غناست و اگر هم شعر باطل و شهوتانگیز بخواند، آن هم غناست. (مکاسب محرمه، ج283، ص7)همۀ این امور، اخصّ از مفهوم غناست و مفهوم غنا متقوّم به اینها نیست. بنابراین مراد از غنا در استعمالات، همین چیزی است که ما در فارسی از کلمۀ آوازخوانی یا آوازهخوانی، با این خصوصیّاتی که ذکر شد، میفهمیم. (مکاسب محرمه، ج283، ص7)
- معانی طرب
-
- درس28: مبحث دوم: حرمت غنا
- درس29: مبحث سوم: احکام غنا
- درس30: گفتار هجدهم: آلات لهو و موسیقی
- درس31: گفتار نوزدهم: رقص
- درس32: گفتار بیستم: کمک به ظالم
- درس33: گفتار بیستویکم: تصویر
- درس34: گفتار بیستودوم: ربا
-
-
- بخش دوم: معاملات جایز (درس 82-35)
-
- جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
- به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
- جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
- از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
- مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.