4. مصرف خمس

1.کسی که مکلف به پرداخت خمس می‌باشد باید آن را به ولی امر مسلمین تحویل دهد و در این مسأله تفاوتی میان سهم سادات و سهم امام^{(علیه السلام)} نیست.

 2.مقلدین هر یک از مراجع محترم تقلید «دامت برکاتهم» اگر در پرداخت خمس به استناد فتوای مرجع تقلید خود عمل کنند موجب برائت ذمه می‌شود.

3.پرداخت خمس به کسی که وکیل ولی امر مسلمین در گرفتن خمس می­باشد، جایز است، ولی اگر وکالت او احراز نشده باشد، دادن خمس به او جایز نیست و در صورت پرداخت، موجب اطمینان به برائت ذمه نمی­شود.

4.صرف خمس (خواه سهم امام ^{«علیه السلام»} و خواه سهم سادات) در هر امری؛ باید با اجازة ولی امر مسلمین یا نمایندة ایشان در این زمینه باشد.

توجه

-خمس قطعی قابل بخشش نیست.

- کسی که در اجازه‌ی فردی که مدعی اجازه (از طرف ولی امر خمس) است شک دارد می‌تواند به صورت محترمانه از آن فرد بخواهد که اجازه‌ی خطی خود را به او نشان دهد و یا از او قبض رسید را که مهر ولی امر خمس بر آن خورده درخواست کند چنانچه او طبق اجازه‌یی که از طرف ولی امر خمس دارد عمل کرده عملش مورد تأیید است.

5. مسائل متفرقه‌ خمس

1.خوردن غذای کسی که اهل خمس نیست جایز است و پرداخت خمس بر عهدة مالک آن می‌باشد.

2.اگر سرپرست خانواده خمس اموال خود را نپردازد، گر چه مرتکب معصیت شده است، لکن تصرف اعضای خانواده در آن اموال اشکال ندارد.

3.فردی که به اموالش خمس تعلق گرفته ولی خمس آن را نمی­دهد، چنانچه معامله­ای انجام دهد، آن معامله صحیح بوده و آنچه مورد معامله بوده به دیگری منتقل می­شود. البته ذمة آن شخص، بدهکار است و باید خمس را بپردازد.

4. معاشرت با مسلمانانی که به امور دینی به خصوص نماز و خمس پایبند نیستند، اگر مستلزم تأیید ایشان در عدم التزام به امور دینی نباشد اشکال ندارد مگر آن که ترک معاشرت با آنان مؤثر در اهتمام ایشان به امور دینی باشد.

5.اگر فردی برای رفتن به حج مبلغی را به حساب سازمان حج واریز کند و قبل از تشرف به خانة خدا، از دنیا برود، فیش او به قیمت فعلی‌ از ترکه‌اش محسوب می‌شود و چنانچه حج بر ذمه نداشته و وصیت به حج هم نکرده باشد، صرف آن در حج نیابی برای وی واجب نیست، و در صورتی­که مبلغ پرداختی بابت فیش از پولی بوده که خمس به آن تعلق گرفته، پرداخت خمس آن و خمس مقدار تفاوت ارزش پول فیش، واجب است.

تمرین

1. مقدار نصاب معدن چیست؟
2. منظور از امام(ع) و سادات در «سهمین مبارکین» کیست؟
3. بعضی از اشخاص، خود اقدام به پرداخت قبض آب و برق سادات می‌کنند، آیا احتساب آن از خمس جایز است یا خیر؟
4. آیا ساداتی که دارای شغل و کسبی هستند استحقاق خمس دارند یا خیر؟
5. آیا جایز است سهم سادات به علویه‌ فقیری که ازدواج کرده و فرزندانی دارد، ولی شوهرش غیر علوی و فقیر است داده شود؟ و آیا او می‌تواند آن را صرف فرزندان و شوهر نماید؟