دریافت:
احکام معاملات و مشاوران املاک
- احکام مشاوران املاک
- وکالت در خریدوفروش
س1. وکالت به چه معناست؟
ج: وکالت یعنی واگذارکردن کاری به دیگری تا در زمان حیات، او آن کار را انجام دهد. عقد وکالت، محتاج لفظ، نوشته یا عملی است که به این واگذاری دلالت‌کند؛ مثلاً بگوید: «تو وکیل من هستی» یا «این کار را به تو واگذار کردم» یا کالایی را تحویل دهد تا طرف مقابل بفروشد. حتی اگر نوشته وکالت بعد از مدت طولانی به‌دست طرف مقابل برسد و او هم رضایت دهد، کافی است.
س2. آیا کودک میتواند وکیل بگیرد و یا وکیل باشد؟
ج: اگر بچه ممیّز، وکیل باشد، کافی نیست، مگر در خواندن صیغه عقد (عقد بیع، نکاح، اجاره و...) و در مورد موکل نیز در مورد برخی امور که تصرفات[1] او را جایز می‌دانیم، میتواند دیگری را وکیل‌کند.
س3. آیا شخص سفیه یا مُفلِس (ورشکست) میتواند در امور مالی خود وکیل بگیرد؟
ج: کسی‌که حق تصرف در اموال خود را ندارد نمی‌تواند برای تصرف در اموالش وکیل بگیرد.[2]
س4. آیا درباره کار‌هایی مانند خرید و فروش و اجاره می‌توان شخص کافری را به وکالت انتخاب کرد؟
ج: اگر موجب سیطره و سلطنت کافر بر مسلمان نشود، وکیل‌کردن کافر اشکال ندارد.
س5. قرارداد وکالت در چه صورتی باطل میشود؟
ج:
1- فوت وکیل؛
2- فوت موکل (اگر چه وکیل نداند)؛
3- عارض شدن جنون إطباقی (دائمی) بر وکیل یا موکل (بطلان وکالت در جنون ادواری احتیاط واجب است)؛
4- بنابر احتیاط واجب، عروض اغماء بر وکیل یا موکل؛
5- تلف شدن آنچه وکالت در مورد آن است؛ مثلاً در وکالت فروش خانه، خانه از بین برود؛
6- خود موکل کار مورد وکالت را انجام دهد؛ مثلاً در وکالت فروش خانه، خود موکل خانه را بفروشد؛
7- موکل کاری‌کند که با مورد وکالت منافات دارد؛ مثلاً در وکالت فروش خانه، موکل خانه را وقف‌کند؛ چرا که عملکرد دوم لغو وکالت است؛ 8- حَجر[3] موکل در مورد آن چیزیکه وکالت داده است.س6. آیا «وکالت بلا عزل» صحیح و نافذ است؟
ج: اگر اصل وکالت بلا عزل را به صورت شرط نتیجه در ضمن عقد لازمی شرط نمایند، چنین وکالتی قابل عزل نیست.
س7. در وکالت بلاعزل اگر وکیل بمیرد، آیا قرارداد وکالت، باطل و ملک به صاحب اصلی برگردانده میشود؟
ج: با موت وکیل جائی برای عمل به وکالت نیست ولی آنچه را که بر طبق وکالت و با رعایت همه شرائط انجام داده، باطل نمی‌شود.
س8. آیا وکیل میتواند برای انجام مورد وکالت، شخص دیگری را وکیل خود کند؟
ج: جایز نیست، مگر با اذن موکِّل.
س9. آیا وکالت، الزام‌آور است یا اینکه موکل و وکیل می‌توانند یک طرفه وکالت را برهم بزنند؟
ج: عقد وکالت عقد جایز است؛ یعنی قابل بر هم زدن است، لذا وکیل میتواند در حضور یا غیاب موکل، خودش را عزل‌کند و همچنین موکل میتواند وکیل را عزل‌کند.
س10. اگر وکیل در قراردادها و معاملات املاک و مستغلات باعث ضرر دیدن موکّل شود، آیا ضامن است؟
ج: وکیل، امین است؛ لذا اگر در انجام کارهای وکالت افراط و تفریط نکند، ضامن نیست.
س11. اگر مالک منزل مسکونی یا مغازه، نتواند در زمان عقد قرارداد اجاره، در بنگاه حاضر شود، ولی به صاحب بنگاه وکالت دهد که قرارداد را منعقد و قطعی و وجه قرض الحسنه[4] را دریافت کند، اما مالک بعد از حاضر شدن در بنگاه بخواهد قرارداد را به‌هم بزند یا با قیمت بیشتری آن را قبول‌کند؛ آیا حق چنین کاری را دارد؟
ج: اگر وکیل کار مورد وکالت را انجام دهد، صحیح و نافذ است و مالک نمی‌تواند بعداً از این کار انصراف داده و یا وکیل را عزل‌کند.[5]
س12. اگر وکیل، اموال مُوکّل خود را به مبلغی کمتر از قیمت واقعی آن بفروشد، آیا این معامله صحیح است؟
ج: در فرض سؤال که خارج از حیطه ای می‌باشد که موکل به او اجازه داده است، صحیح نیست و اصل عمل، فضولی است.
س13. اگر یکی از دو طرف معامله وکیل باشد، آیا لازم است مشاور املاک درباره عزل نشدن وکیل تحقیق‌کند؟
ج: لازم نیست.
س14. اگر پس از معاملهای که یک طرف آن وکیل است، برای مشاور املاک معلوم شود که مُوکّل، وکیل را عزل کرده است، این معامله چه حکمی دارد؟ و وظیفه مشاور املاک چیست؟
ج: اگر وکیل پیش از رسیدن خبر عزلش (خبری که اطمینان می‌آورد) مورد وکالت را مقداری یا تماماً انجام دهد، کار او صحیح و نافذ است؛ چون عزل زمانی نافذ است که وکیل مطلع شود.
س15. اگر مشاور املاک، طبق وکالتی حق خرید ملکی را داشته باشد و فروشنده به خاطر مشاور املاک تخفیف دهد؛ آیا مشاور املاک میتواند آن مبلغ تخفیف داده شده را برای خود بردارد؟
ج: جایز نیست مگر با اجازه و رضایت موکل باشد.
س16. مشاور املاک، وکیل در فروش ملکی است؛ اگر مالک بمیرد، آیا وکالت مشاور املاک همچنان باقی است؟
ج: با موت موکل، وکالت از بین می‌رود؛ اگرچه وکیل اطلاعی از این امر نداشته باشد.
س17. صاحب مِلکی به مشاور املاک وکالت داده است که ملکش را به هر شخص حقیقی و یا حقوقی که خود صلاح بداند، بفروشد؛ آیا مشاور املاک میتواندآن ملک را برای خود بردارد؟
ج: مانعی ندارد.
س18. شخصی در هنگام سفر، برادرش را وکیل رسمی کرده است تا خانه اش را به هرکسی حتّی به خودش بفروشد، ولی بعد از بازگشت از سفر از تصمیم خود برای فروش خانه منصرف شده و انصراف خود را به‌طور شفاهی به برادرش اطلاع داده، ولی برادر او به استناد وکالت رسمی، خانه را به خودش فروخته و سند آن را به نام خود ثبت کرده است؛ آیا این معامله صحیح است؟
ج: اگر ثابت شود که وکیل بعد از اطلاع از عزل خود، هرچند به طور شفاهی، اقدام به فروش خانه به خودش نموده است؛ بیع، فضولی و منوط به اجازه موکّل است.
[1]. مثلاً بچه ده ساله شرعاً میتواند وصیت کند که از ثلث اموالش در کارهای خیر مصرف شود. حال، چنین فردی میتواند شخص دیگری را وکیل در وصیت‌کردن کند؛ یعنی وصیت‌کردن را به فرد دیگری واگذار کند.
[2]. عدم حَجر: موکّل (وکیل‌کننده) باید حق تصرف در مورد وکالت را داشته باشد. لذا شخص مفلس نمی‌تواند کسی را وکیل در فروش اموالش نماید اما در وکیل چنین شرطی نیست.
[3] . حجر و محجور به کسی گفته میشود که از تصرف در اموالش به دلیل ورشکستگی و ... منع شده است.
[4]. همان پول پیش و رهن عرفی.
[5]. اگر وکیل پیش از رسیدن خبر عزلش (خبری که اطمینان‌آور است) بخشی یا همه کاری را که وکالت آن را پذیرفته است، انجام دهد، کار او صحیح و نافذ است؛ چون عزل زمانی نافذ است که وکیل مطلع شود.
- بازارگرمی در خرید و فروش
- واسطه‌گرى در خريد و فروش
- تنظیم قرارداد
- بیعانه
- حق کمیسیون
- گران‌فروشی
- شاهدگرفتن در معامله
- دروغ گفتن در معامله
- رشوه دادن برای فسخ معامله
- ضرر زدن به دو طرف معامله
- فاش‌کردن اوصاف غیر واقعی
- کارهای غیرقانونی
-
- احکام معاملات املاک
- احکام اجاره
- احکام رهن
- احکام سرقفلی
- احـکـام آپـارتـمان و مجتمع های مسکونی و تجاری
- املاک و موازین شرعی
- جهت مکاتبه با دفتر، از قسمت ارسال نامه استفاده نمایید.
- به منظور استفتاء یا ارسال سوال شرعی، از قسمت ارسال سوال شرعی استفاده نمایید.
- جهت ارایه انتقاد و پیشنهاد به سایت دفتر، از قسمت ارتباط با پایگاه استفاده نمایید.
- از فرم زیر فقط برای ارایه نظرات در مورد محتوای همین صفحه استفاده نمایید.
- مسوولیت ارسال اشتباه بر عهده ارسال کننده آن است.