پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
1- آیا می توان با وضویی که برای نماز ظهر و عصر گرفته شده، نماز مغرب و عشاء خواند؟
2- قبل از وقت نماز، آیا می توان به نیّت نماز وضو گرفت؟
ج1) اشکال ندارد.
ج2) وضویی که در غیر وقت نماز به قصد "با طهارت بودن" گرفته می شود صحیح است و می توان با این وضو نماز واجب را خواند. البته وضو گرفتن به قصد "خواندن نماز واجب" اگر عرفاً نزدیک داخل شدن به وقت آن باشد هم اشکال ندارد. بنا بر این تفاوت وضو در وقت با وضو در خارج از وقت نماز این است که در خارج از وقت نمی توان به نیّت نماز واجب، وضو گرفت اما وضو گرفتن به نیّت طهارت چه در وقت و چه خارج از وقت صحیح است و می توان با آن نماز خواند.
1. کسی که دسترسی به آب ندارد و وظیفه اش تیمم است و نمی داند که عذر او تا آخر وقت بر طرف می شود یا نه، آیا می تواند اول وقت نماز بخواند؟
2. اگر نماز خواند و قبل از قضا شدن نماز، دسترسی به آب پیدا کرد، آیا باید نماز را اعاده کند؟
ج1) کسی که وظیفه اش تیمم است، چنانچه بداند یا احتمال دهد که عذر او تا آخر وقت باقی است، می تواند در اول وقت نماز بخواند؛ ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
ج2) اعاده واجب نیست.
اگر از وقت شرعی نماز مغرب بگذرد و نماز قضا شود، آیا می‌توان اول نماز عشاء و بعد نماز قضای مغرب را خواند؟
در فرض سؤال اگر وقت مخصوص نماز عشاء باشد و نماز مغرب را نخوانده است، باید اول نماز عشا و پس از آن، نماز مغرب را بخواند، در غیر این صورت باید نماز مغرب قبل از نماز عشا خوانده شود. وقت مخصوص نماز عشا هنگامی است که به اندازه ی خواندن نماز عشا تا نصف شب وقت مانده باشد.
آیا می توان بعد از نماز صبح، نماز قضا، نماز زیارت یا هر نماز دیگر خواند؟ شنیده شده که کراهت دارد و تا طلوع آفتاب بهتر است دعا و قران خوانده شود. آیا صحیح است؟
خواندن نماز قضا و نمازهای مستحبی بعد از نماز صبح، اشکال ندارد و کراهت آن ثابت نیست.
اگر در سفر باشد و تکلیفش آن باشد که نماز را قصر بخواند، اما یادش نباشد که در سفر است و نماز را کامل بخواند، سپس متوجه شود که در سفر است، اگر هنوز در وقت ادا باشد یا اینکه وقت نماز گذشته باشد، در هر کدام چه تکلیفی دارد؟ آیا باید نماز را اعاده کند یا قضا نماید؟
اگر قبل از گذشتن وقت متوجه شود باید نماز را اعاده کند و اگر بعد از وقت متوجه شد وظیفه ای ندارد.
آیا مسافر، نمازهای نافله صبح، ظهر، عصر، مغرب و عشاء را می تواند بخواند یا از آن نهی شده است؟ نافله های شب (نماز شب) چطور؟
خواندن نافله­ های ظهر و عصر در سفری که نماز در آن قصر است (هر چند با قصد رجاء) جایز نیست ولی خواندن نافله عشا (وتیره) در سفر به قصد رجاء و به امید ثواب اشکال ندارد و نافله شب و نافله نماز صبح و مغرب از مسافر ساقط نیست.
در رساله عملیه آقا مسئله 145 آمده است: «کسی که وظیفه‌اش تیمم است، بنا بر احتیاط واجب نمی‌تواند پیش از وقت نماز، برای نماز تیمّم کند، ولی اگر برای کارهای واجب یا مستحبی قبل از وقت نماز تیمّم کرده باشد و تا وقت نماز، عذر او باقی بماند، می‌تواند با همان تیمّم نماز بخواند.» حال سوال این است که اگر شخصی وظیفه‌اش تیمم باشد و یقین داشته باشد تا چند روز آینده عذرش برطرف نمی‌شود، آیا باز هم نمی‌تواند پیش از وقت، تیمم کند؟
به طور کلی بنا بر احتیاط واجب نمی‌توان پیش از وقت نماز، برای نماز تیمّم کرد؛ البته اگر برای کارهای واجب یا مستحبی قبل از وقت نماز، تیمّم کرده باشید و تا وقت نماز، عذر باقی بماند، می‌توانید با همان تیمّم نماز بخوانید. البته کسی که تیمّم بدل از غسل کرده اگر حدث اصغر از او سر زند مثلاً بول کند، برای نمازهای بعد در صورتیکه هنوز نمی‌تواند غسل کند بنابر احتیاط باید بار دیگر تیمّم بدل از غسل کند و وضو هم بگیرد.
آیا می توان نماز اول ماه را بعد از نماز صبح و قبل از طلوع آفتاب خواند؟ آیا می توان بعد از ظهر تا قبل از غروب آفتاب خواند؟
وقت نماز اول ماه، روز اول ماه قمری، از اول طلوع آفتاب تا غروب است.
اگر بعد از نماز مغرب و عشا، استحاضه قلیله شوم، اما صبح برای نماز، پاک شده باشم، آیا چون شب قبل، استحاضه بوده ام، احکام استحاضه قلیله را رعایت کنم یا خیر؟
برای نماز صبح، تطهیر محل اگر نجس باشد، انجام گیرد و وضو هم برای نماز، کافی است.
اگر فردی یقین دارد که وقت تنگ است و نماز را با تیمم بخواند، بعد بفهمد وقت وسعت داشته، آیا باید دوباره نمازش را بخواند؟
اگر به خاطر تنگی وقت، نمازش را با تیمّم بخواند و بعد از فراغت از نماز بفهمد که وقت برای وضو داشته است، نماز او باطل است و باید اعاده شود.
اگر طواف حج و نماز آن یا طواف نساء و نماز آن به جهتی باطل شد، قضای آن باید در ماه ذی الحجه باشد، یا همه وقت کفایت می کند؟
وقت طواف حج و نماز آن در ماه ذیحجه است؛ ولی طواف نساء و نماز آن وقت معیّنی ندارد.
آیا نماز نشسته آخر وقت، بر نماز خوابیده (بخاطر ناتوانی) اول وقت ارجحیت دارد؟
نمازگزار در فرض مذکور باید در آخر وقت نشسته نماز بخواند.
وقت فضیلیت نماز قضا چه زمانی است؟ نماز قضا در وقت فضیلت، افضل است یا تأخیر آن ولی با جماعت بهتر است؟
به طور کلی، نماز قضا وقت خاصی ندارد و در هر ساعت از شبانه روز می شود خواند. البته جماعت خواندن نماز هر چند نماز قضا باشد، افضل است.
تکلیف کسی که برای وضو، عذر دارد و نمی‌داند چه وقت عذرش برطرف می‌شود، چیست؟ دو پاسخ ذیل از سامانه پاسخگویی دفتر مقام معظم رهبری ارسال گردیده است:
1. به طور کلی تا یقین به این که تا آخر وقت عذر باقی است، پیدا نکنید، نمی‌توانید با تیمم نماز بخوانید و اگر نماز بخوانید، باطل است.
2. در هر صورت، شخص معذور اگر یقین به بر طرف شدن عذر ندارد، می‌تواند در وسعت وقت تیمم نموده و نماز بخواند و در فرض سؤال نیز نماز صحیح است.

این دو جواب‌ ظاهرا با هم تناقض دارند. کدام درست است؟
اگر شخص یقین به زوال عذر تا آخر وقت داشته باشد نمی‌تواند تیمم کند و اگر یقین دارد که عذر تا آخر وقت برطرف نمی‌شود، می‌تواند تیمم کند و اگر شک دارد که عذرش تا آخر وقت زائل می‌شود یا نه، می‌تواند تیمم کند و نماز بخواند و اگر عذرش قبل از پایان وقت برطرف شد، نماز خوانده شده صحیح است، ولی احتیاط مستحب این است که در صورت شک، صبر کند تا وقت تنگ شود یا علم به عدم زوال عذر پیدا کند و بعد با تیمم نماز بخواند.
مستحاضه متوسطه ای که به دلیل تنگی وقت قبل از اذان صبح غسل انجام نداده است. (برای نماز ظهر و عصر غسل می کند) آیا روزه صحیح است؟
برای صحت روزه مستحاضه لازم نیست که قبل از اذان صبح غسل نماید بلکه اگر بعد از اذان صبح نیز غسل کرده باشد و یا اگر وظیفه او تیمم است انجام داده باشد روزه او صحیح است.