همه
احکام بانوان
احکام سفر
احکام محتضر و اموات
احکام پزشکی
ازدواج و زناشویی
اعتکاف
اماکن مذهبی
امر به معروف و نهی از منکر
اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم
تکلیف و تقلید
جهاد و دفاع
حج و عمره
حقوق
خمس
خوردنی ها و آشامیدنی‌ها
روزه
زکات
شکار و ذبح حیوانات
صدقات و تبرعات
طلاق و عده
طهارت و نجاست
غصب
قوانین و مقررات و اموال بیت المال
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل قضایی
معاملات و شغلها
نذر، قسم و عهد
نماز
نگاه، پوشش و معاشرت
ورزش، مسابقات و تفریحات
وصیت و ارث
وضو، غسل و تیمم
وقف، مساجد و قبرستان
ولایت فقیه
گناهان
موضوعات
پرسش و پاسخ (امر به معروف و نهی از منکر)
ارتباط با پایگاهآیا امر به مستحبات و نهی از مکروهات، مستحب است؟
بله، مستحب است.
1. اگر شخصی منکری را ببیند و مسئله بین مراجع اختلافی باشد و شک کند مرجع این شخص هم این کار را منکر می داند یا نه، در این صورت نهی از منکر یا ارشاد جاهل واجب است یا خیر؟
2. اگر در نهی از منکر، هم احتمال ضررهایی برای مال یا آبروی شخص عاصی یا خودش بدهد و هم احتمال تاثیر بدهد، در اینصورت آیا نهی از منکر تنها در صورتی که فایده نهی کردن بیشتر از ضررها باشد، باید نهی کند یا در هر صورت واجب است؟
2. اگر در نهی از منکر، هم احتمال ضررهایی برای مال یا آبروی شخص عاصی یا خودش بدهد و هم احتمال تاثیر بدهد، در اینصورت آیا نهی از منکر تنها در صورتی که فایده نهی کردن بیشتر از ضررها باشد، باید نهی کند یا در هر صورت واجب است؟
ج1) در فرض سؤال اگر احتمال دهد عمل مزبور، نزد کسی که مرتکب آن شده یا ترک کرده است، جایز است، نهی او از منکر واجب نیست.
ج2) اگر احتمال ضرر برای خودش قابل توجه باشد، نهی از منکر واجب نیست، مگر این که منکر از امور بسیار مهم باشد.
ج2) اگر احتمال ضرر برای خودش قابل توجه باشد، نهی از منکر واجب نیست، مگر این که منکر از امور بسیار مهم باشد.
اگر کسی را دیدیم که مثلاً اشتباه وضو گرفت یا به رکوع نماز جماعت نرسید، اما نمازش را به جماعت ادامه داد، آیا واجب است به او تذکر دهیم؟
چنانچه جهل او به اجزاء و شرایطی باشد که اخلال به آنها از روی جهل، به صحت نماز ضرر نزند، آگاه کردن او واجب نیست، ولی اگر از اجزاء و شرایطی است که اخلال به آنها هر چند از روی جهل، موجب بطلان نماز و لزوم اعاده شود، مثل وضو، غسل، وقت، رکوع و سجود، در این صورت باید حکم صحیح را به او بگویید.
آیا نگاه کردن به زمین هنگام دیدن افراد نامحرم و صورت‌های آرایش کرده، امر به معروف قلبی است؟
اگر این کار در فرض سؤال، نمایانگر نارضایتی فرد نسبت به معاصی باشد و دلالت بر درخواست ترک معصیت می‌کند، از مراتب نهی از منکر است.
بنده جوانی ۱۷ ساله و طلبه هستم؛ در شهر ما مکانهای تفریحی وجود دارد که در آنجا وضعیت حجاب اصلاً خوب نیست و بی بند و باری در آنجا زیاد است. آیا جایز هست که بنده در اینگونه مکان ها حضور پیدا کنم؟
موارد مختلف است؛ چنانچه حضور در مکانهای مزبور مفسده خاصی نداشته باشد و ترس افتادن در حرام نباشد، رفتن به آنجا فی نفسه اشکال ندارد؛ هر چند با وجود شرایط، باید امر به معروف و نهی از منکر کرد.
در امر به معروف و نهی از منکر، اگر کسی در آن واحد، هم احتمال تأثیر بدهد و هم احتمال تأثیر خلاف بدهد، آیا امر و نهی واجب است؟
اگر هر دو احتمال قابل توجه و عقلایی باشد، امر یا نهی واجب نیست؛ در ضمن توجه داشته باشید، مقصود از احتمال خلاف این است که احتمال بدهد امر یا نهی او اثر عکس داشته باشد و مخاطب، بیشتر مرتکب گناه بشود.
آیا در مورد تراشیدن ریش با تیغ، می‌توان به دیگران تذکر داد؟ با توجه به اینکه از میان مراجع زنده، برخی حکم به مکروه بودن زدن ریش با تیغ می‌دهند با این وجود، آیا باید به افراد تذکر بدهیم؟
اگر احتمال بدهید که عذر شرعی در انجام عمل مذکور دارد (از جمله تقلید از کسی که آن را حرام نمی‌داند)، نباید تذکر بدهید.
اگر احتمال مفسده می‌دهیم -مثلاً بیست درصد- که اگر امر به معروف و نهی از منکر انجام شود، آبروی ما می‌رود، آیا این مجوّز ترک نهی از منکر است؟
به طور کلی اگر احتمال عقلایی برای ضرر جانی یا آبرویی در امر به معروف و نهی از منکر وجود داشته باشد، امر به معروف و نهی از منکر، واجب نیست و تشخیص آن با مکلف است. البته مکلف، موظف است ملاحظۀ اهمیت را بکند؛ یعنی باید در تمام معروف و منکرها بین مفسدۀ امر و نهی و مفسدۀ ترک امر و نهی مقایسه کند و سپس به آن چه مهمتر است عمل نماید و تشخیص با خود مکلف است.
آیا لقب دادن به دیگران، مستلزم وجوب نهی از منکر بر ما می شود؟
اگر به گونه ای است که توهین به مسلمان محسوب می شود، در صورتی که کسی با علم و عمد این کار را انجام می دهد، با وجود شرایط باید او را از این کار نهی کنید.
در چه زمانی باید خلافکار را امر و نهی کرد؟ در زمانیکه در حال انجام خلاف است یا حتی زمانیکه قصد انجام خلاف را دارد؟
در زمان انجام گناه یا انجام مقدماتی که منجر به گناه می شود نهی از منکر واجب است؛ ولی به مجرد نیت و قصد انجام گناه که معلوم نیست منجر به انجام آن شود، نهی از منکر واجب نیست.
اگر مکلف بداند که اگر امر به معروف یا نهی از منکر کند، آن شخص فقط در برابر ما آن مورد را رعایت می‌کند و در غیاب ما توجهی نمی‌کند؛ (مثل بعضی بزرگتر ها) یا کلاً به حرف ما گوش نمی‌دهد و کلاً رعایت نمی‌کند؛ آیا امر به معروف یا نهی از منکر، لازم است؟
زمانی امر و نهی واجب می‌شود که احتمال تأثیر داده شود، هر چند تأثیر موقت باشد و گناه او را تقلیل دهد؛ اما اگر به طور کلی احتمال تأثیر نمی دهد، امر به معروف و نهی از منکر، واجب نیست.
آیا در امر و نهی لسانی، استفاده از واژه ای که معنای امری و نهیی داشته باشد واجب است، یا صرف یک توصیه هم کافی است؟ مثلاً به جای این که بگوییم «نماز بخوان»، بگوییم «بهتر است نماز بخوانی»
اگر مکلف احتمال دهد که با موعظه و ارشاد و گفتار نرم، مقصود، حاصل می شود، همان واجب است و تعدّی از آن جائز نیست.
اگر رانندۀ ماشین، موسیقی حرام گذاشته باشد، آیا نهی از منکر، واجب است؟
با مراعات شرایط و مراتب آن، نهی از منکر، واجب است.
حضور گردشگران و توریست های بد حجاب و بازدید ایشان از اماکن تاریخی و زیارتی به وفور در مناطق مختلف کشورمان دیده می شود. وظیفه ما در برابر ناهنجاری های این چنینی چیست؟
به طور کلی وظیفه مکلفین - با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر - امر و نهی زبانی است و در صورت نیاز به مراتب بالاتر، موضوع را به مسئولان مربوطه در نیروی انتظامی و قوه قضائیه ارجاع دهید.
در نهی از منکر، اگر خوف مفسده یا افتادن در گناه وجود داشته باشد، آیا باز هم نهی از منکر واجب است؟
به طور کلی بر هر مکلفی واجب است که از حرام اجتناب کند، به خصوص زمانی که مبادرت به انجام فریضه نهی از منکر می کند. بنا بر این در صورت تمکّن و تحقّق شرائط امر به معروف و نهی از منکر، ولو در فرض سؤال باید مبادرت به انجام این فریضه شود.