در هر صورت وظیفه مکلف - با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر - امر و نهی زبانی است و در صورت نیاز به مراتب بالاتر موضوع را به مسئولان مربوطه در نیروی انتظامی و قوه قضائیه ارجاع دهید.

در فرض سؤال اگر اسراف* بودنِ آن مسلّم باشد، حرام است و با وجود شرایط، باید نهی از منکر انجام داد؛ یعنی در جایی که اولاً کسی که چراغ را روشن گذاشته، علم به منکر بودن این کار داشته باشد؛ ثانیاً عمدی بودن این کار احراز شود، نهی از منکر لازم است.

در هر صورت وظیفه مکلفین، با وجود شرایط، امر به معروف و نهی از منکر است و در صورت نیاز به مراتب بالاتر، موضوع را به مسئولان مربوطه در نیروی انتظامی و قوه قضائیه ارجاع دهند.

امر به معروف و نهی از منکر با رعایت شرایط آن یک تکلیف شرعی عمومی برای حفظ احکام اسلام و سلامت جامعه است و مجرّد توهم این که موجب بدبینی فاعل منکر یا بعضی از مردم نسبت به اسلام می گردد، باعث نمی شود که این وظیفه بسیار مهم ترک شود. در عین حال واجب است که از تأثیر مداومت بر امر به معروف و نهی از منکر با رعایت شرایط آن، غفلت نشود و اگر به طور کلی شرایط نهی از منکر ـ از جمله احتمال تأثیر ـ وجود ندارد، تکلیفی ندارید.

در این موارد با توجه به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر در حد توان خود در اصلاح این امر و پیگیری از نهادهای مسئول تلاش کنید.

در هر صورت اگر قانون و مقررات مربوطه، وظیفه‌ای برای شما تعیین کرده است، موظف هستید به آن عمل نمایید و در غیر این صورت تا یقین به خلاف شرع پیدا نکرده‌اید، وظیفه‌ای ندارید و جستجو کردن جائز نیست.

در هر صورت وظیفه شما نهی از منکر زبانی می باشد و خراب کردن ماهواره برای جلوگیری از استفاده حرام، اگر در سرزمینی باشید که دارای نظام و حکومت اسلامی است و به این فریضه اسلامی اهمیت داده می شود نیاز به اذن حاکم شرع دارد.

به طور کلی ولیّ کودک وظیفه دارد کودک را از مفاسد عقیدتی و اخلاقی حفظ کند و او را از کارهایی که برای کودک یا دیگران ضرر دارد و همچنین کارهایی که فساد مهمی دارد و شرع اسلام راضی به تحقق آن نیست، مانند: تهمت و غیبت، منع کند؛ همچنین مستحبّ است که ولیّ طفل، احکام شرعی و عبادات را پس از رسیدن او به سن تمییز، به ایشان یاد دهد.
مادر نیز اگر حضانت کودک را به عهده بگیرد در این مورد مسئولیت شرعی دارد. بنا بر این در صورتی که پدر یا مادر در انجام وظایف شرعی خود نسبت به تربیت کودک کوتاهی کنند گنهکارند.

در فرض سؤال وظیفه شما - با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر - امر و نهی زبانی است و در صورت عدم تأثیر، باید این موضوع را به مسئولینی که نهی آنها موثر است اطلاع دهید.

در مواردی که احتمال می‌رود، منشأ عمل شخص، اختلاف نظر مرجع تقلیدش و یا جهل به موضوع (غیر از موضوعات مهمی که شارع مقدس راضی به ارتکاب آن نیست) باشد، امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست؛ اما در موارد جهل به حکم، و موضوعات مهمه، ارشاد جاهل و امر و نهی، واجب است.

نصیحت و خیر خواهی در میان جمع فی نفسه اشکال ندارد؛ مگر اینکه طوری باشد که موجب آبرو ریزی فرد شود یا مستلزم اهانت و اذیت ایشان یا مفاسد دیگر باشد که جایز نیست. البته اگر از باب امر به معروف و نهی از منکر باشد باید با رعایت شرایطش انجام شود.

واجب است فرزندان با وجود شرائط امر به معروف و نهی از منکر، با زبان نرم و مراعات احترام ایشان به عنوان پدر و مادر، آنان را امر به معروف و نهی از منکر کنند؛ البته باید به گونه‌ای نباشد که باعث هتک احترام والدین شود.

خرید و فروش آلات قمار جایز نیست و وظیفۀ شما - با وجود شرایط امر به معروف و نهی از منکر - نهی زبانی است و در صورت نیاز، موضوع را به مسئولان مربوطه در نیروی انتظامی و قوه قضائیه ارجاع دهید.

از شرائط امر به معروف و نهی از منکر، احتمال ثأثیر است؛ یعنی آمر و ناهی، باید احتمال دهد که امر و نهی او در طرف مقابل اثر دارد و اگر یقین یا اطمینان داشته باشد که امر و نهی در او هیچ تأثیری ندارد، امر به معروف و نهی از منکر، واجب نیست.

کسی که به موضوعات جاهل است، ارشاد او لازم نیست؛ اما ارشاد جاهل در موضوعات خطیره و مهم، مانند مورد مذکور در فرض سؤال، لازم است.