پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (معاملات و شغلها)

ارتباط با پایگاه
اگر پولی قرض داده شود و شرط شود که قرض گیرنده تورم را هم موقع ادا بدهد، چه حکمی دارد؟
جایز است و صدق زیاده نمی کند.
آیا استفاده از مواد مخدر مانند تریاک و نگهداری آن جایز است؟
به طور کلی استعمال مواد مخدر و استفاده از آن ها با توجه به آثار سوءشان از قبیل ضررهای شخصی و اجتماعی قابل ملاحظه‌ای که بر آن‌ها مترتب می‌شود، حرام است و به همین دلیل کسب درآمد با آن‌ها از طریق حمل و نقل و نگهداری و خرید و فروش و غیر آن هم حرام است.
آیا به عنوان مسلمان می توانم ماهی هایی که پولک ندارند را به کشورهای غیر مسلمان صادر و کسب درآمد نمایم؟
اشکال ندارد.
ملاک تشخیص ثمن از مبیع چیست؟ به عبارت دیگر از کجا بفهمیم مالی که خرید و فروش می‌شود مبیع است یا ثمن؟
در خرید و فروش کسی که ایجاب معامله را می گوید بایع است و مالی را که مبادله می کند مبیع محسوب می شود و کسی که معامله را قبول می کند، مشتری است و مالی را که مبادله می کند ثمن محسوب می شود.
آیا خرید خودروهای اقساطی به قیمت بالاتر از بازار، جایز است؟
به طور کلّی، خرید و فروش کالا به صورت نسیه و قسطی به قیمتی بیشتر از قیمت نقد که از ابتدا قیمت به صورت قسطی با مبلغ بیشتر از نقد، تعیین می شود، اشکال ندارد؛ البتّه باید در زمان معامله مدّت و مبلغ، معیّن باشد.
چند سال پیش، مصالح ساختمانی به شخصی فروختم که بخشی از آن را تحویل و بخشی را تحویل نگرفت؛ علیرغم چند بار تماس مراجعه نکرد. اکنون بعد از ده سال باقیمانده مصالح را مطالبه می کند. تکلیف چیست و آیا تفاوت قیمت را می توان مطالبه کرد؟
در صورتی که در زمان معامله قیمت و مقدار کالا- مثلا یک تن سیمان - مشخص شده و به فروش رسیده و خریدار هم تمام پول را پرداخت کرده است، نمی توانید تفاوت آن را مطالبه کنید و باید باقی مانده کالا را تحویل دهید.
در مورد معاملات ارز دیجیتال، آیا گرفتن سود و فعالیت در بازارهای فیوچرز اشکال شرعی دارد؟ مثلاً سود گرفتن و معامله کردن از نوسانات بازار و قیمت ها، آیا مجاز است؟
ابتدا باید توجه داشت که حکم خرید و فروش ارزهای دیجیتال تابع قوانین و مقررات مربوطه است.
اما نسبت به معاملات فیوچرز اگر به صورت تعهد بر انجام معامله در زمان معین باشد اشکال ندارد و اگر معامله ای صورت نمی گیرد و کسب درآمد صرفاً بر اساس پیش بینی نوسانات قیمت باشد (معاملات آتی دائمی یا cfd) بنا بر احتیاط واجب موجب ملکیت درآمد حاصل نمی شود.
چهار ماه پیش مشتری به مبلغ حدود یک میلیون و نیم سیم از مغازه ام به صورت قرضی برد و نگفت که کی میاره و تسویه می‌کنه. من هم نپرسیدم. فقط در دفتر یادداشت کردم. حالا من دقیقاً همان مقدار سیم را این ماه دو میلیون و چهارصد تومان خودم خریدم. (قیمت خریدی که برای خودم اومده) آیا من می توانم به جای یک میلیون و نیم، دو میلیون و چهارصد بگیرم؟ نزول محسوب میشه؟
چنانچه سیم را به صورت قرضی برده است، فقط می توانید مثل آن را دریافت کنید و یا آنکه با توافق، پول آن را به قیمت روز بگیرید و گرفتن اضافه جایز نیست. اما اگر منظورتان معامله نسیه است چون زمان پرداخت مشخص نشده معامله باطل است و اگر آن سیم ها موجود نیست مثل آن را بگیرید یا با توافق مشتری قیمت روز را بگیرید.
بنده برای گرفتن وام، پولی به ارزش ۵۰ میلیون تومان به بانک قرض الحسنه دادم و با بنده شرط شده که بعد از چند ماه می توانم دو برابر پولم یعنی ۱۰۰ میلیون با سود ۴ درصد وام بگیرم و شرط شده حق برداشت اون ۵۰ میلیون رو تا اتمام قسط وام نخواهم داشت و از ضامن بنده هم برای اطمینان یک چک سفید دریافت کرده اند. آیا این کار از نظر شرعی درسته؟
اگر مسدود شدن مبلغ یاد شده از شرایط مذکور در قرارداد قرض باشد، جایز نیست.
1. آیا در عقد صلح هم مثل سایر عقود، منجز بودن شرط است یا می تواند معلق باشد؟
2. در تحریرالوسیله ذکر شده که در عقد صلح، جهل به مقدار مال مورد صلح، موجب بطلان نمی شود. آیا اگر صرفاً اصل صلح منعقد شود، اما تصمیم گیری درباره میزان مالی که باید مبادله شود و اینکه کدام طرف بدهکار و کدام طرف بستانکار است، منوط به تسویه حساب در چند روز آینده باشد، این عقد صحیح و شرعی است؟
ج1) اگر در انشاء جازم باشد، تعلیق، ضرری به صحت عقد، نمی زند.
ج2) صحیح نیست.
آیا بنده می توانم مبلغی از اموال همسرم (که از اموال شخصی اش است) از ایشان قرض بگیرم و از ابتدا قید کنم که طی فلان مدت و با فلان مقدار سود مشخص به شما بر می گردانم؟ اگر جایز است، حتی کراهت هم ندارد؟
اشکالی ندارد. به طور کلی بین مرد و همسرش، ربا نیست.
اگر شخصی مأمور خرید اداره دولتی باشد و برای خرید کالا نزد فروشنده ای برود و آن فروشنده پس از فروش کالا و با اصرار (و نه درخواست مأمور خرید) بگوید من از سود خودم مبلغی را به شما هدیه می دهم، تکلیف چیست؟ حال اگر چنین شرایطی برای مامور خرید شرکت خصوصی بوده و مدیر مربوطه نیز رضایت دهد تکلیف چیست ؟
ج1و2) این مبلغ متعلق به اداره یا شرکت مربوطه است نه مأمور خرید؛ البته اگر شرکت خصوصی باشد تصمیم در مورد آن به عهده مالک شرکت است.
1. آیا می‌توان در ضمن خرید و فروش خانه، شرط کرد تا زمان تنظیم سند رسمی حق فسخ داشته باشند (خیار شرط) در حالی که زمان آن نزد طرفین مشخص نباشد؟
2. در این صورت آیا خود بیع، نیز باطل است؟
ج1) چنین شرطی باطل است.
ج2) اصل بیع، صحیح است.
آیا بلوغ شرعی، (یعنی 9 سال برای دختر) برای صحت معامله های بزرگ مثل ھبه ھمه اموال، کافی است؟
صرف بلوغ، برای رفع حجر از کودک کافی نیست و باید به مرحله رشد هم رسیده باشد یعنی بتواند صلاح و مصلحت خودش را در امور مالی تشخیص بدهد و اموالش را به جا و درست مصرف کند.
چنانچه خیار تأخیر برای بایع ایجاد شود و بایع، قصد اعمال خیار را داشته باشد ولی مشتری بدون اطلاع فروشنده، ثمن معامله را به حساب بانکی او واریز کند، آیا همچنان بایع، خیار تأخیر را می‌تواند اعمال کند یا ساقط می‌شود؟
اگر فروشنده مبلغ واریزی را به عنوان ثمن معامله قبول نکرده باشد، خیار تأخیر ساقط نشده است.