پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (قوانین و مقررات و اموال بیت المال)

ارتباط با پایگاه
آیا پیروی از تمام قوانین جمهوری اسلامی لازم است؟
مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند، برای هیچ کس جایز نیست.
وسیله ای از اداره را گم کردم و طبق وظیفه ضامن بوده و خسارت آن را به اداره پرداخت کردم و بعد از مدتی وسیله پیدا شد. تکلیف وسیله و خسارت پرداخت شده چیست؟
وسیله را به اداره تحویل دهید و مبلغ پرداختی را دریافت نمایید.
چنانچه شخصی نیاز به استفاده از تلفن اداره جهت انجام امور شخصی داشته باشد و مسئول مربوطه نیز با وی هماهنگ باشد، حکم شرعی آن چیست؟
به طور کلی استفاده کارمندان از امکانات بیت المال در ساعات رسمی کار به مقدار متعارفی که مورد ضرورت و نیاز است و شرایط کاری بیانگر اذن به کارمندان در این مقدار از استفاده است، اشکال ندارد و همچنین استفاده از امکانات بیت المال با اذن کسی که از نظر شرعی و قانونی حق اذن دارد، بدون اشکال است. در نتیجه اگر تصرّفات شخصی انسان در بیت المال به یکی از دو صورت مذکور باشد، چیزی در این رابطه به عهده او نیست، ولی اگر از اموال بیت المال استفاده غیر متعارف کند و یا بدون اذن کسی که حق اذن دارد، بیشتر از مقدار متعارف استفاده نماید، ضامن آن است و باید عین آن را اگر موجود باشد به بیت المال برگرداند و اگر تلف شده باشد، باید عوض آن را بدهد؛ همچنین باید اجرة المثل استفاده از آن را هم در صورتی که اجرت داشته باشد به بیت المال بپردازد.
گروه علمی دانش آموزان و دانشجویان با واحد علمی بسیج همکاری می کند. آیا با اجازه مسئول حوزه پژوهشی حوزه مقاوت بسیج، استفاده از بودجه بخش علمی برای انجام پروژه های علمی و تحقیقاتی گروه از جمله خرید ابزار و قطعات جایز است؟
استفاده از اموال بیت المال باید در چارچوب مقررات مربوطه و یا با اذن مسئولی باشد که شرعاً و قانوناً چنین حقی دارد. در غیر این صورت جایز نیست و موجب ضمان است.
آیا استفاده از سهمیه کنکور برای فرزندان جانباز و آزاده، قانونی و جایز است؟ آیا تضییع حقوق دیگران نیست؟ آیا درآمد حاصل از آن در آینده حلال است؟
ملاک در این گونه امور، قانون و مقررات مربوطه است و اگر طبق قوانین و مقررات باشد، اشکال ندارد.
در محل کار اداری، گاهی ارباب رجوعی نداریم و احیاناً کار موظفی نیست، آیا چرت زدن و استراحت کوتاه مدت در شرائط مذکور، اشکال دارد؟
اقدام به انجام کارها و امور شخصی در اثناء کار و در محل کار، تابع مقررات و اجازه قانونی مسئول مربوطه است.
رفتن به خدمت سربازی، آیا واجب است؟
باید مطابق قانون نظام وظیفه عمل شود.
حدود دو سال پیش در شرکتی زیر مجموعه وزارت نفت استخدام شدم. در فرم ثبت نام، سؤالی درباره سابقه بیماری و بستری شدن بود که بنده خلاف آن را نوشتم. چنانچه واقعیت را بازگو کنم امکان اخراج و بی‌کار شدن می‌رود. الآن عذاب وجدان گرفته‌ام؛ تکلیف من چیست؟
دروغ در هر صورت حرام است و به خاطر دروغ گفتن توبه و استغفار لازم است؛ اما اگر اطلاعات فرم مذکور جزء ارکان نبوده و صرفاً از شروط باشد و شما تخصص و مهارت لازم را برای کاری که برای آن استخدام شده‌اید، دارید و مطابق مقررات و بر اساس توانایی در انجام وظایف محوّله به شما حقوق می‌دهند، حقوق دریافتی، حرام نیست.
آیا راننده می تواند در ساعات خلوت روز یا شب، بدون ضایع شدن حقی از رانندگان و عابر پیاده، از چراغ قرمز عبور کند؟
به طور کلی مقررات الزامی راهنمایی و رانندگی باید مراعات شود و تخلف از آن جایز نیست.
اداره کل آموزش و پرورش برای مهمانان مراسم اداری، ناهار آماده کرده بود که تعدادی غذا زیاد آمد؛ آیا معلمان می‌توانند غذاهای اضافی را برای دیگر اعضای خانواده، با خود به منزل ببرند؟
مصرف نمودن اموال دولتی در غیر مواردی که اجازه داده شده، در حکم غصب است و موجب ضمان می باشد، مگر آن که با اجازه قانونی مقام مسئول بالاتر صورت بگیرد.
امام جماعت نمازخانه دانشگاه هستم که نماز ظهر را اقامه می‌کنم. با توجه به این که در مراسم نماز جماعت، هم کارمندان و هم دانشجویان شرکت می کنند و نیز اعلام قوانین اقامه نماز در ادارات دولتی 20 دقیقه است؛ اگر به خاطر مباحث مستحبی از 20 دقیقه بیشتر تجاوز کند آیا حقیر در قبال زمان مازاد مسئولیت شرعی دارم؟
به طور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه می‌باشد و تخلف از آن جائز نیست.
آیا هرگونه عملی که خلاف مقررات باشد حرام است؟ مثلا قانون می‌گوید راننده، نباید از خط سفید وسط خیابان تجاوز کند، حال اگر در ساعتی که هیچ کس در خیابان نبوده و مخلّ نظم و بر ضرر کسی نیست، فردی از روی عمد، مختصری از این خط تجاوز کرد، مرتکب حرام شده است و باید توبه کند؟
به طور کلی مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند، برای هیچ کس جایز نیست.
در بعضی از رشته‌های تحصیلی دانشگاه، تعهد خدمت وجود دارد. این مدت برای رشته پزشکی ۲۱ سال است و قابل خرید هم نیست. آیا این که با قصد عدم انجام تعهد خدمت وارد دانشگاه شویم از نظر شرعی اشکال دارد؟
رعایت قوانین و مقررات مربوطه لازم است و تخلف از آن جایز نیست؛ در هر حال ورود به دانشگاه فی نفسه اشکال ندارد.
نظر شما در بارۀ زمین های واگذاری از طریق مزایده، توسط ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) چیست؟ آیا این زمین ها به نوعی غصبی محسوب می شوند؟
اگر واگذاری زمین از طریق مزایده بر طبق قوانین و مقررات مربوطه باشد، فی نفسه اشکال ندارد و غصب محسوب نمی شود.
در اداره ما نماز جماعت خوانده می شود و نزدیک اداره نیز مسجدی وجود دارد، آیا جایز است در اثناء ساعات رسمی کار برای شرکت در نماز جماعت به مسجد برویم؟ اگر جایز نباشد آیا با اجازه مسئول اداره می شود یا نه؟
خارج شدن از اداره برای رفتن به مسجد جهت شرکت در نماز جماعت در اول وقت، در صورتی که نماز جماعت در خود اداره بر پا نشود، اشکال ندارد، ولی باید مقدمات نماز به گونه ای فراهم شود که مدت غیبت از اداره در ساعات رسمی کار برای ادای فریضه نماز جماعت، کاملاً کاهش پیدا کند.