پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (قوانین و مقررات و اموال بیت المال)

ارتباط با پایگاه
آیا هرگونه عملی که خلاف مقررات باشد حرام است؟ مثلا قانون می‌گوید راننده، نباید از خط سفید وسط خیابان تجاوز کند، حال اگر در ساعتی که هیچ کس در خیابان نبوده و مخلّ نظم و بر ضرر کسی نیست، فردی از روی عمد، مختصری از این خط تجاوز کرد، مرتکب حرام شده است و باید توبه کند؟
به طور کلی مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند، برای هیچ کس جایز نیست.
در بعضی از رشته‌های تحصیلی دانشگاه، تعهد خدمت وجود دارد. این مدت برای رشته پزشکی ۲۱ سال است و قابل خرید هم نیست. آیا این که با قصد عدم انجام تعهد خدمت وارد دانشگاه شویم از نظر شرعی اشکال دارد؟
رعایت قوانین و مقررات مربوطه لازم است و تخلف از آن جایز نیست؛ در هر حال ورود به دانشگاه فی نفسه اشکال ندارد.
نظر شما در بارۀ زمین های واگذاری از طریق مزایده، توسط ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) چیست؟ آیا این زمین ها به نوعی غصبی محسوب می شوند؟
اگر واگذاری زمین از طریق مزایده بر طبق قوانین و مقررات مربوطه باشد، فی نفسه اشکال ندارد و غصب محسوب نمی شود.
در اداره ما نماز جماعت خوانده می شود و نزدیک اداره نیز مسجدی وجود دارد، آیا جایز است در اثناء ساعات رسمی کار برای شرکت در نماز جماعت به مسجد برویم؟ اگر جایز نباشد آیا با اجازه مسئول اداره می شود یا نه؟
خارج شدن از اداره برای رفتن به مسجد جهت شرکت در نماز جماعت در اول وقت، در صورتی که نماز جماعت در خود اداره بر پا نشود، اشکال ندارد، ولی باید مقدمات نماز به گونه ای فراهم شود که مدت غیبت از اداره در ساعات رسمی کار برای ادای فریضه نماز جماعت، کاملاً کاهش پیدا کند.
آیا انجام دستورات مسئول و مدیر مافوق، که مغایر دستورالعمل اداری است، جایز است؟ در صورت عمل به دستورات مذکور، مسئولیت با کیست؟
کسی حق عمل نکردن به قوانین و مقررات حاکم بر اداره های دولتی و عمل بر خلاف آن ها را ندارد و هیچ مسئولی نمی تواند از کارمند، تقاضای انجام کاری خلاف قانون را بنماید و نظر مسئول اداره در این رابطه اثری ندارد.
برخی ادارات و نهادهای دولتی، برای کسانی که با آنها ارتباط دارند، مقرراتی وضع می‌کنند؛ آیا عمل به قوانین اعتباری آنها لازم است؟
به طور کلی مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده‌اند، برای هیچ کس جایز نیست.
بعضی از مسئولین برای کارمندان خود به‌ صورت دلخواه اضافه‌ کار در نظر می‌گیرند؛ این در حالی است که حتی یک ثانیه هم اضافه کار نداشته‌اند؛ آیا مبلغی که بابت اضافه‌کار به چنین کارمندانی پرداخت می‌شود حلال است؟
نوشتن گزارش های غیرواقعی و دریافت پول در برابر ساعات اضافه ای که کاری در آن ها انجام نشده جایز نیست و واجب است پول های اضافه ای که کارمند مستحق دریافت آن ها نبوده، بازگردانده شود، ولی اگر قانونی وجود داشته باشد که به مسئول اداره اجازه دهد تا ساعات اضافه کاری کارمندی را که اضافه کاری انجام داده، دو برابر نماید جایز است این کار را انجام دهد و در این صورت دریافت اجرت توسط کارمند طبق گزارشی که مسئول اداره از ساعات اضافه کاری او نوشته، جایز است.
بنده در محوّطۀ رو باز یکی از مؤسّسات دولتی یک آکواریوم خالی پیدا کردم که با توجه به خاک گرفتگی و جمع شدن مقداری آب (احتمالاً باران) داخل آن، به نظر می رسد چندین روز است که رها شده است؛ آیا من می توانم آن را برای خود بردارم؟
اگر آکواریوم برای مؤسّسه مذکور باشد، با اجازۀ قانونی مسئول مربوطه مانعی ندارد؛ در غیر این صورت جایز نیست.
آیا فرزند جانباز می تواند از کارت جانبازی رایگان پدرش (کارت رایگان ویژه اتوبوس و مترو) استفاده کند؟
تابع قوانین و مقررات مربوطه است.
استفاده از دستشویی و وضوخانه ایستگاه راه آهن برای کسی که مسافر نیست، چه حکمی دارد؟
وضو گرفتن از ایستگاه راهن و مانند این ها، برای کسانی که مسافر نیستند، در صورتی صحیح است که معمولاً کسانی هم که مسافر نیستند، با آب آن ها وضو می گیرند یا با اجازه مسئولین مربوطه باشد و تشخیص آن با خود مکلف است.
در یکی از مکان‎های نظامی، ساختمانی را از روز اول به عنوان مهمان‎سرا ساخته‌ایم؛ آیا می‌توان کاربری آن را تغییر داد؟
به طور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه است و تخلف از آن جایز نیست.
یک دستگاه اتومبیل سواری در اختیار شهردار قرار گرفته است؛ در برخی ایام، مشاهده شده که وی اتومبیل را در اختیار اعضای شورا قرار داده و آن‎ها نیز مشخصاً در امور غیر اداری، از آن استفاده می کنند. حکم شرعی موضوع مذکور چیست؟
جایز نیست مدیران و مسئولین و سایر کارمندان در هیچ یک از اموال دولتی تصرّفات شخصی کنند مگر آن که با اجازه قانونی نهاد مربوطه باشد.
در مهمانسرای اداره و محل کارم، یک شب اقامت کردم و مسئول مهمانسرا هزینه‌ای دریافت نکرد؛ تکلیف چیست؟
مصرف نمودن اموال دولتی در غیر مواردی که اجازه داده شده، در حکم غصب است و موجب ضمان می باشد؛ مگر آن که با اجازه قانونی مقام مسئول بالاتر صورت بگیرد.
افسر پلیس راه هستم که گاهی رانندگان متخلفِ دولتی یا افراد متدین و بی‌بضاعت، درخواست عدم اِعمال قانون یا تخفیف جریمه را دارند. با توجه به این که جریمۀ دریافتی به خزانۀ دولت واریز می‌شود، آیا می‌توان از اِعمال قانون چشم پوشی کرد و یا کد تخلّف را تغییر داد تا جریمۀ کمتری بپردازند؟
میزان در این‌ گونه امور، قوانین و مقرّرات نظام جمهوری اسلامی است؛ بنا بر این مخالفت با قوانین و مقررات و دستورات دولت اسلامی که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته اند و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند، برای هیچ کس جایز نیست.
آیا واردات از کشورهای اجنبی و غیر مسلمان که موجب اخلال در نظام اقتصادی می شود، جایز است؟
به طور کلی مخالفت با قوانین نظام جمهوری اسلامی، جایز نیست.