پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
اگر فرصت برای غسل حیض و یک نماز چهار رکعتی باقی باشد، آیا باید غسل کرد و نماز عصر خواند و نماز ظهر را قضا کرد یا باید تیمم کرد و وقت غسل را به ادای نماز ظهر - در کنار ادا کردن نماز عصر - اختصاص دهد؟
اگر حائض آخر وقت از خون پاک شود، باید غسل کند و نماز عصر را بخواند و خواندن نماز ظهر واجب نیست.
در سحر ماه رمضان، وظیفه‎ام تیمم بدل از غسل بود. بعد از طلوع آفتاب، متوجه شدم تیمم، باطل بوده است. حکم نماز صبح و روزه چیست؟
هر چند تیمم باطل بوده باشد، ضرری به صحت روزه، وارد نمی شود. البته نماز صبح باطل و قضای آن واجب است.
در برخی موارد، زائران بیت الله الحرام یا سایر مسافران، وقت نماز در هواپیما هستند، با توجه به اینکه نماز در هواپیما معمولاً مانع استقرار و طمانینه نیست، در صورتی که سایر شرایط، مثل قیام و قبله و رکوع و سجود مراعات شود، آیا در صورت علم یا احتمال این که پیش از اتمام وقت نماز به مقصد می رسند و می توانند نماز را پس از پیاده شدن از هواپیما بخوانند، نماز در هواپیما کفایت می کند یا باید تاخیر بیندازند؟ و در صورتی که نماز را در آن حال خواندند و پیش از اتمام وقت نماز پیاده شدند، اعاده لازم است یا نه؟
با تمکن از استقرار و استقبال قبله، نماز صحیح و مجزی است، بلکه جهت درک فضیلت اول وقت، افضل است.
کارمند بانک هستم که به خاطر مشغله زیاد و کثرت ارباب رجوع، توفیق نماز اول وقت ندارم. تکلیف چیست؟
با توجه به اهمیّت خاص نمازهای یومیه و تأکید زیادی که بر اقامه نماز در اول وقت شده است مناسب است کارمندان روشی را اتخاذ کنند که بتوانند در خلال ساعات کار اداری نماز واجب را در اول وقت و در کمترین زمان بخوانند، ولی باید به‌ گونه ای مقدمات این کار را فراهم کنند که نماز در اول وقت بهانه و وسیله ای برای به تأخیر انداختن کارهای مراجعه‌ کنندگان نشود.
برای خواندن نافله شب که به جهت ضیق وقت قضا می‌شود، اگر غسل بر عهدۀ من باشد، آیا می‌توانم تیمم بدل از غسل کنم و نماز شب را بخوانم و موقع اذان صبح برای نماز صبح غسل کنم؟
به احتیاط واجب نمی‎توان با تیمم بدل از غسل، نماز شب خواند.
حمام بودم، هنگامی که بیرون آمدم دقایقی به غروب آفتاب مانده بود و هنوز نماز ظهر و عصر را نخوانده بودم و چون وقت کافی برای خشک کردن موی سرم نداشتم، تیمم کردم و نماز ظهر را پیش از غروب خواندم و نماز عصر را هنگامی که غروب شده بود خواندم؛ آیا تیمم در این حالتی که ذکر کردم اشکالی ندارد؟ آیا نماز عصری که با همان تیمم خواندم صحیح است؟
اگر تا غروب به مقدار حداقل 5 رکعت وقت نداشته اید، نماز ظهر قضا شده و وظیفه شما خواندن نماز عصر با تیمم بوده است؛ بنا بر این تیممی که در تنگی وقت کرده اید برای بعد از غروب کافی نیست و باید نماز ظهر و عصر قضا شود.
خواندن نماز به جماعت در وقت اداری با اجازه کارفرما، و احتمال آمدن ارباب رجوع و به تاخیر افتادن کار مردم، چه حکمی دارد؟
با توجه به اهمیت خاص نمازهای یومیه و تأکید زیادی که بر اقامه نماز در اول وقت شده است و با توجه به فضیلت نماز جماعت، مناسب است مسئولین روشی را اتخاذ کنند که کارمندان بتوانند در خلال ساعات کار اداری نماز واجب را به طور جماعت در اول وقت و در کمترین زمان بخوانند، ولی باید به گونه ای مقدمات این کار را فراهم کنند که نماز جماعت در اول وقت بهانه و وسیله ای برای به تأخیر انداختن کارهای مراجعه کنندگان نشود.
آیا برای طلوع خورشید بررسی خود شخص ملاک است؟ یا اعلامی که برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی می‌کنند کفایت می کند؟
اگر برای مکلف از طریق رسانه‌های جمعی و مانند آن (که اوقات شرعی را اعلام می‌کنند) اطمینان به وقت حاصل شود، می‌تواند به آن اعتنا کند.
کسی که در ساعت سه نیمه شب از حیض پاک شده است، آیا نماز مغرب و عشاء ساقط است؟
اگر بعد از غسل کردن وقت خواندن هر دو نماز را تا قبل از اذان صبح داشته باشد، بنا بر احتیاط واجب نماز مغرب و عشاء ساقط نیست و باید آنها را، بدون نیّت ادا یا قضا (به قصد ما فی الذمه) به جا آورد و اگر نخوانده بنا بر احتیاط قضا کند.
کسی که مدتی نمازهایش را اشتباهاً به خاطر اطمینان به برنامۀ گوشی، قبل از وقت خوانده، تکلیفش چیست؟
در فرض سؤال نمازهایی که کاملاً خارج از وقت خوانده شده، باطل بوده، منتها اگر نمازها را به قصد انجام وظیفۀ فعلیّه به جا آورده باشد، نماز هر روز، به عنوان قضای نماز روز قبل محسوب می‌شود و فقط باید آخرین نمازی را که قبل از وقت به جا آورده و قضای آن را نخوانده است، قضا کند.
زمان افطار روزه آیا غروب خورشید است یا هنگام اذان مغرب؟ وقت نماز مغرب چطور؟
مغرب شرعی که همان ذهاب حمره مشرقیه می باشد، زمان افطار روزه و وقت نماز مغرب است.
برای نماز ظهر باید نمازم را شکسته می‌خواندم، اما یادم رفته بود و نیت نماز چهار رکعتی کردم؛ وسط نماز یادم آمد که باید نمازم را شکسته می‌خواندم، اینجا باید نمازم را بشکنم و از اول شروع کنم یا می‌توانم نیتم را عوض کنم و ادامه دهم؟
در فرض سؤال، اگر پیش از قیام برای رکعت سوم یادتان آمد، باید نماز را دو رکعتی تمام کنید و نماز صحیح است و اگر بعد از قیام برای رکعت سوم و پیش از رکوع یادتان بیاید، باید بنشینید و سلام دهید؛ ولی اگر بعد از رفتن به رکوع رکعت سوم یادتان بیاید، نماز باطل است، خواه در وسعت وقت باشد یا در تنگی وقت؛ و باید نماز را اعاده یا قضا کنید.
از امام علی علیه السلام نقل شده است که اگر کسی فارغ و سالم باشد و همسایه مسجد هم باشد و برای اقامه نماز واجب به مسجد نرود، نمازش پذیرفته نیست؛ اگر برای نمازهایی مثل نماز صبح به مسجد نرویم یا به طور کلی شرایط برای رفتن سخت باشد و مناسب نباشد، حکمش چیست؟ آیا امامزاده ای که در آن نماز جماعت برگزار می شود هم همین حکم را دارد؟
به طور کلی همسایه مسجد اگر عذری نداشته باشد، مکروه است در غیر مسجد نماز بخواند؛ ضمناً امامزاده حکم مسجد را ندارد، مگر قسمتی از آن که به عنوان مسجد وقف شده باشد؛ ولی مستحب است نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و در نماز صبح و مغرب و عشا بیشتر سفارش شده است.
1- اگر بدانیم چنانچه غسل جنابت کنیم نمازمان قضا خواهد شد، ولی با این وجود تیمم نکرده و اقدام به غسل کردن نماییم، در این صورت آیا غسل صحیح است؟
2- اگر با وجود شک در رسیدن به نماز در وقت، غسل کنیم، آیا غسل صحیح است؟
3- اگر شک داشته باشیم در صورتی که غسل کنیم به نماز در وقتش خواهیم رسید یا نه. تکلیف چیست؟ تیمم یا غسل؟
ج1) کسی که وظیفه‌اش تیمم بدل از غسل در تنگی وقت است چنانچه با این حکم مخالفت کرده و غسل کند، غسل او بنابراحتیاط واجب، باطل است.
ج2) کسی که با وجود شک در رسیدن به نماز در وقت، غسل کند، بنابر احتیاط، غسل او باطل است.
ج3) کسی که در باقی بودن وقت نماز یا تنگ بودن آن شک دارد، واجب است تیمم کند.
اول اذان مغرب در ماه مبارک رمضان اگر کسی سر سفره افطار منتظر ما باشد، ولی ما نماز اول وقت بخوانیم و بعد افطار کنیم، مشکلی دارد؟
مستحب است روزه دار نماز مغرب را پیش از افطار بخواند؛ ولی اگر کسی منتظر اوست یا خودش به قدری گرسنه است که نمی تواند نماز را با حضور قلب به جا آورد، بهتر است اوّل افطار کند ولی در صورت امکان نماز را در وقت فضیلت بخواند.