پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
آیا شخصی که قبل از اذان صبح با پاک کردن مانع، غسل کرده و به نیت قضای ماه مبارک، روزه گرفته است، ولی بعد از اذان متوجه شده در قسمتی از بدن، مانع بوده؛ آیا روزۀ وی با وجود ناقص بودن غسلش، صحیح است؟
بنابر احتیاط واجب روزه‌اش صحیح نیست.
پخش صوت قرآن از بلندگوی مسجد در مراسم ختم اموات یا اوقات دیگر، آیا اشکال دارد؟
اگر موجب آزار و اذیت دیگران باشد، جایز نیست؛ اما پخش قرائت قرآن کریم برای چند دقیقه قبل از اذان در وقت هایی که باعث اذیت و آزار همسایگان و اهل محل نشود، اشکال ندارد.
شخصی در قصد اقامه ده روز دچار اشتباه در محاسبه شده، به این صورت که فکر می‌کرده ده روز می‌ماند، اما در واقع نه روز بوده و اشتباه محاسبه کرده است؛ تکلیف نمازهایی که تمام خوانده و بقیه روزهای باقی‌مانده چیست؟
موارد مختلف است؛ اگر قصد داشته که تا روز معینی؛ مثلاً تا دوشنبه (نه بیشتر) در مکانی بماند و به تصور این که تا آن زمان ده روز است، قصد ده روز کرده (در حالی که کمتر می‌باشد)، در این صورت نمازش قصر است و بعد از توجه باید نمازها را قصر بخواند و نسبت به نمازهایی که خوانده اگر در وقت متوجه شد باید نمازش را اعاده کند و اگر خارج وقت متوجه شد بنابر احتیاط واجب قضا کند.
اما اگر قصد داشته در مکانی ده روز بماند و تصور کند تا فلان روز، ده روز می‌شود (در حالی که از ده روز کمتر است) ولی قصد او به گونه‌ای است که اگر بداند تا آن زمان ده روز نمی‌شود، حتماً روزهای بعد را هم می‌ماند تا ده روز کامل شود، در این صورت نمازش تمام است و نمازهای تمام قبلی هم صحیح است.
ملاک در تنگی وقت عمره چیست؟ ضیق وقت برای وقوف واجب یا وقوف رکنی؟
علی الظاهر تا ظهر روز عرفه می تواند عمره تمتع را بجا آورد و اگر از ظهر عرفه گذشت احتیاط در آن است که عدول به افراد کند و عمره را پس ازحجّ انجام دهد و سال بعد حجّ تمتّع را اعاده نماید.
اگر مأمومین مرد در جماعت حضور داشته باشند و بیشتر از یک نفر باشند، آیا می توانند مساوی امام جماعت بایستند؟
در نماز جماعت اگر مأموم مرد، تنها یک نفر باشد، آیا می تواند مساوی امام بایستد؟
احتیاط واجب آن است که مأموم یا مأمومین، کمی عقب تر از امام بایستند.
در نماز استیجاری، اگر شرطی بیان نشده باشد، می توان به جای سه مرتبه تسبیحات اربعه، یک مرتبه خواند یا خیر؟ همچنین آیا می توان فقط سلام آخر را داد یا باید هر سه سلام داده شود؟
در فرض سوال، اکتفا به واجبات کافی است.
من مدتی پیش عهدی با خداوند بستم ولی بعد از مدتی آنرا شکستم و اکنون توبه کردم و از خدای مهربان خواستم مرا ببخشد، حال آیا کفاره عهدی که بر عهده من است را باید فورا پرداخت کنم یا اینکه میتوانم نیت کنم سال بعد آن را پرداخت کنم؟ آیا نماز و روزه های واجبی که قبل از پرداخت این کفاره بجا می آورم درست است یا اینکه ابتدا باید کفاره را پرداخت کنم؟
اگر عهد را شکسته اید کفاره آن کفاره افطار عمدی روزه ماه رمضان است؛ لذا یا 60 فقیر را اطعام کنید یا 60 روز روزه بگیرید که 31 روز اول آن پی در پی باشد. البته ادای کفاره فوریت ندارد و می توانید نماز و روزه های دیگر را انجام دهید ولی در ادای آن نباید سهل انگاری شود.
همسر من هنگام ازدواج، معتقد و اهل نماز و روزه بود اما کم‌کم اعتقادش را از دست داده؛ آیا ادامه زندگی با این شخص اشکال شرعی دارد؟ تکلیف من چیست؟
صِرف ترک نماز و روزه و سایر واجبات شرعی، باعث ارتداد *مسلمان و کافر شدن و نجاست وی نمی شود و تا زمانی که ارتداد وی احراز نشده، حکم سایر مسلمانان را دارد و ادامه زندگی با او شرعاً اشکال ندارد. البته وظیفۀ شما با وجود شرائط، امر به معروف و نهی از منکر زبانی است.
----------------------------------------------------------
* اگر توحید، نبوت یا یکی از ضروریات دین اسلام را انکار کند و انکار هر یک از ضروریات دین به انکار رسالت یا تکذیب پیامبر اکرم اسلام (صلّی الله علیه وآله) یا وارد کردن نقصی به شریعت منجر شود، باعث کفر و ارتداد است.
در ماه مبارک رمضان به اعتماد اینکه اذان صبح هنوز از گوشی ام پخش نشده و صدای اذان مسجد محله نمی آید، جرعه ای آب خوردم، بعد تلویزیون را روشن کردم، دیدم اول اذان است؛ تکلیف روزه بنده چیست؟
در فرض سوال اگر بعد از بررسی گوشی و یقین به عدم طلوع فجر، آب خورده اید، روزه شما صحیح است.
کسی که در شب ماه رمضان، خون می‌بیند و یقین می‌کند حیض شده است، لذا نیّت روزه نمی‌کند؛ ولی در روز، قبل از اذان ظهر، خود را پاک می‌بیند؛ در فرض مذکور اگر نیّت روزه کند، آیا روزه‌اش صحیح است؟
اگر کاری که روزه را باطل می‌کند از اذان صبح به بعد، انجام نداده باشد، باید بنا بر احتیاط واجب، آن روز، نیّت روزه کند و بعد از ماه رمضان، قضای آن را نیز بگیرد.
نحوه خواندن نماز آیات را لطفاً توضیح دهید.
نماز آیات دو رکعت است که هر رکعت آن پنج رکوع و دو سجده دارد و به چند صورت می‌توان آن را به جا آورد:
صورت اول:
در هر رکعت، پنج بار حمد و سوره خوانده می‌شود؛ به این صورت که بعد از نیت و تکبیرة الاحرام، یک حمد و سورۀ کامل می‌خواند و به رکوع می‌رود؛ سپس سر از رکوع برداشته، دوباره حمد و سوره را می‌خواند و به رکوع دوم می‌رود و باز سر از رکوع بر می‌دارد و به همین شکل ادامه می‌دهد تا پنج رکوع انجام شود؛ سپس به سجده می‌رود و پس از انجام دو سجده، رکعت دوم را مانند رکعت اول به جا می‌آورد و پس از انجام دو سجده، تشهد را خوانده و سلام می‌دهد.
صورت دوم:
در هر رکعت، فقط یک حمد و سوره خوانده می‌شود؛ به این صورت که سوره را پنج قسمت کرده و بعد از نیّت و تکبیرة الاحرام، حمد و یک قسمت از سوره را (چه یک آیه باشد یا کمتر و یا بیشتر) می‌خواند و به رکوع می‌رود و بعد از رکوع بدون این که حمد بخواند، قسمت دوم سوره و سپس رکوع دوم را انجام می‌دهد و همین طور ادامه می‌دهد تا سوره‌ای که پیش از هر رکوع، یک قسمت از آن را خوانده، قبل از رکوع آخر تمام شود؛ سپس رکوع پنجم را به جا می‌آورد و به سجده می‌رود و پس از اتمام دو سجده، رکعت دوم را مانند رکعت اول انجام داده و تشهد را خوانده و سلام می‌دهد.
و بنابر احتیاط واجب «بِسْمِ الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ» را نمی‌توان یک قسمت از سوره به حساب آورد و با آن رکوع کرد.
بنده خانه‌ای در شهری خریده‌ام و گاهی اوقات ماهی تا دو روز و یا در ماه به صورت پراکنده ۱۰ تا ۱۵ روز در آنجا می‌مانم. (یعنی شکل خاصی ندارد.) حکم من در آنجا به عنوان وطن دوم چگونه است؟ آیا می توانم نماز و روزه را کامل انجام دهم؟
مجرد آنچه در سؤال آمده موجب وطن شدن نمی شود و نماز شما در شهر مذکور بدون قصد ده روزه شکسته است.
لازم به ذکر است کسی که قصد دارد برای همیشه یا سالیان متمادی سالی سه چهار ماه (مانند تابستان و ایام تعطیل) در مکانی زندگی کند، چنانچه وسایل زندگی مانند خانه و امثال آن را فراهم کند، آنجا از نظر عرف وطن دوم او محسوب می‌شود، اما اگر صرفاً برای ییلاق و مانند آن، بدون قصد توطن و بدون فراهم آوردن لوازم زندگی آنجا برود، تحقق وطن، بعید است.
کسی که بین رکعت دوم و سوم، شک کند، حکمش چیست؟ حکم شک بین سه و چهار چیست؟
شک در رکعات در نمازهای دو رکعتی و سه رکعتی، مبطل نماز است. اما اگر در نماز چهار رکعتی بعد از سر برداشتن از سجده دوم شک کند، دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا را بر سه رکعت گذاشته و یک رکعت دیگر بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده، یا دو رکعت نشسته بخواند. همچنین اگر بین سه و چهار، شک کند، در هر جای نماز باشد، بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام کند؛ بعد از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده، یا دو رکعت نشسته، به جا آورد.
آیا می توان با هر بار حمام رفتن، غسل جمعه های گذشته را قضا کرد و یا با یک غسل، همه غسل جمعه های فوت شده را نیت کرد؟
قضای غسل جمعه به نحو مذکور صحیح نیست؛ تنها در صورتی که انسان روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را بجا آورد.
آیا هنگام قرائت حمد و سوره توسط امام جماعت، می توان مشغول ذکر شد؟
اشکال ندارد؛ البته در نمازهای ظهر و عصر ذکر گفتن استحباب دارد و در نمازهای صبح و مغرب و عشا احتیاط مستحب، سکوت است؛ هرچند گفتن ذکر جایز است.