پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
اگر کسی به طور عمدی نماز عشا را زودتر از نماز مغرب آن روز، به جا آورد، حکم نماز او چیست؟ برای جبران آن باید چه کار کند؟ اگر همین حالت به طور سهوی رخ دهد حکم نماز چیست؟ آیا باید دوباره نمازها را بخواند؟
ج1) در فرض مذکور نماز عشاء، باطل است و باید بعد از خواندن نماز مغرب دوباره نماز عشا را ادا نماید.
ج2) هرگاه به تصور این که نماز مغرب را خوانده، مشغول نماز عشاء شود و بین نماز بفهمد که اشتباه کرده است، چنانچه در وقت مشترک نماز مغرب و عشاء بوده و به رکوع رکعت چهارم نرفته باشد، باید نیت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعد نماز عشا را بخواند ولی اگر به رکوع رکعت چهارم رفته باشد، بنا بر احتیاط باید نماز را تمام کند، سپس نماز مغرب و عشاء را به ­ترتیب بخواند. همچنین اگر در وقت مخصوص به نماز مغرب باشد و وارد رکوع رکعت چهارم نشده است، احتیاط واجب آن است که نیّت را به نماز مغرب برگرداند و نماز را تمام کند و بعداً هر دو نماز را به ترتیب به‌ جا آورد و چنانچه با غفلت نماز عشاء را پیش از نماز مغرب بخواند و بعد از تمام شدن نماز متوجه شود، نمازش صحیح است.
اگر کسی یقین یا اطمینان داشته باشد که به حد ترخص نرسیده و یا شک داشته باشد که به حد ترخص رسیده یا نه و نماز را تمام بخواند، و بعداً معلوم شود که در وقت نماز، به حد ترخص رسیده بوده، وظیفه اش، در وقت و خارج از وقت چیست؟
در وقت باید اعاده کند و در خارج وقت باید قضا کند.
اگر سه رکعت از نماز شب مانده باشد، آیا می‌شود آن را بعد از اذان صبح خواند؟ به چه نیتی؟
در فرض سؤال اگر حداقل چهار رکعت از نافله شب قبل از طلوع فجر خوانده شده باشد و اذان صبح داخل شود، می توان بلا فاصله بقیۀ رکعات را بعد از اذان صبح، به قصد ادا خواند.
در حال خواندن نماز آیات بودم؛ پس از اتمام رکعت اول و انجام دو سجده آن، متوجه شدم که برای به جا آوردن نماز صبح فرصتی باقی نمانده است و اگر بخواهم نماز آیات را تمام کنم نماز صبح قضا خواهد شد، تکلیف چیست؟
در فرض مذکور باید نماز آیات را قطع کرد و نماز یومیه را خواند و دوباره نماز آیات را خواند؛ اگر غیر از نماز یومیه، کاری که منافات با نماز دارد، انجام نگرفته باشد می‎توان نماز آیات را از همان جایی که قطع شده ادامه داد و تمام کرد و نیازی به اعاده نیست.
آیا می‌توان نماز قضای صبح را، تا قبل از نماز ظهر خواند؟
کسی که نماز قضا دارد، می تواند نماز اداء را بخواند؛ ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند؛ به خصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد.
اگر نمازگزار، نماز قضای صبح، ظهر و عصر مربوط به همان روز را داشته باشد آیا می تواند در ابتدا، نماز قضای صبح را به جا آورد و بعد از آن، نماز مغرب را بخواند، سپس نماز قضای ظهر و عصر را به جا آورد و بعد از آن هم نماز عشاء را بخواند؟ آیا اشکالی ندارد؟
در فرض مذکور، اشکال ندارد و به طور کلی رعایت ترتیب در خواندن نماز قضا واجب نیست؛ مگر در قضای نماز ظهر و عصر از یک روز و قضای نماز مغرب و عشای یک روز.
اگر پریود زودتر از هفت روز تمام شود و فرد شک داشته باشد که کاملاً پاک شده است یا نه و به همین خاطر غسل نکند، پس از مشاهده نکردن هیچ گونه لک و خون، آیا باید روزه اش را بگیرید؟ آیا می‌توان غسل را بعد از اذان صبح به جا آورد؟
در فرض سؤال، بعد از قطع خون، زن باید قدری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند و بیرون آورد، پس اگر کاملا پاک بود، برای صحت روزه، باید تا قبل از اذان صبح غسل و یا در تنگی وقت تیمم کند و در صورتی که عمداً تا اذان صبح غسل یا تیمم نکند، روزه‌اش صحیح نیست و قضا و کفاره به عهده‌اش می‌آید.
با توجه به پنج حدیثی که در «وسائل الشیعه، ابواب الحیض، باب چهلم» وجوب ذکرگوییِ حائض و نُفَساء در اوقات نماز را از امام باقر و امام صادق علیهما السلام گزارش شده است، آیا ذکر گفتن با وضو در وقت نماز برای زن های حائض و نفساء، مستحب یا واجب است؟
مستحب است زن حائض در وقت نماز خود را از خون پاک نماید و پنبه و دستمال را عوض کند و وضو بگیرد، و اگر نمی تواند وضو بگیرد تیمم نماید و در جای نماز رو به قبله بنشیند و مشغول ذکر و دعا و صلوات شود.
آیا مسافر می تواند دو رکعت نماز ظهر و دو رکعت نماز عصر را بلافاصله بعد از اذان ظهر، پشت سر هم بخواند؟
اشکال ندارد.
راننده اتوبوس برای نماز توقف نمی‌کند و تا توقف بعدی، حتماً نماز قضا می‌شود و توقف نخواهد کرد. چگونه و کجا باید نماز بخوانیم؟ ضمن این که نمی‌دانم جهت قبله کدام طرف است.
باید از راننده بخواهید توقف کند و نماز بخوانید. در صورتی که ناچار شوید نماز را در اتوبوس بخوانید، باید وضو بگیرید و اگر ممکن نیست، تیمم کنید. اگر نتوانید قبله را مشخص کنید، به هر سمتی که گمان به قبله دارید، نماز بخوانید. و در صورت شک و وسعت وقت، بنا بر احتیاط باید به چهار طرف نماز بخوانید و اگر برای چهار نماز وقت ندارید، به هر اندازه که وقت دارید، نماز بخوانید. رکوع و سجود را به مقداری که می‌توانید - هر چند با اشاره - انجام دهید.
اگر کسی فراموش کند مسافر است و نماز را تمام بخواند، اگر بفهمد که بر خلاف عمل کرده است، تکلیف چیست؟ اگر داخل وقت یا خارج وقت باشد، آیا حکم فرق دارد؟
اگر در وقت یادش بیاید باید اعاده کند و اگر اعاده نکرد، قضای آن بر او واجب است؛ اما اگر خارج از وقت یادش بیاید، قضا ندارد.
اگر زنی در بین نماز، عادتش شروع شود، باید نمازش را بشکند؟ یا نماز را تمام کند؟ آیا آن نماز را باید قضا کرد یا نه؟
نماز باطل است و باید آن را رها کند. ضمناً اگر به مقدار خواندن نماز، از اول وقت، گذشته باشد، باید نماز را بعداً قضا کند.
اگر شخصی نماز صبحش قضا شود و تا موقع نماز ظهر آن را نخواند و ابتدا نماز ظهر و عصر را خوانده و سپس نماز صبح را قضا کند، آیا صحیح است؟
احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند؛ به خصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد.
اگر عمداً ابتدا نماز اداء را بخواند، احتیاط در عدم اکتفا به این نماز است.
آیا حتماً لازم و ضروری است که نماز صبح قضا شده را قبل از نماز ظهر همان روز بخوانیم؟ اگر چنین نباشد و نماز قضا را چند روز بعد بخوانیم، فعل حرامی مرتکب شده ایم؟
کسی که نماز قضا دارد، می‌تواند ابتدا نماز اداء را بخواند و صحیح است ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند، بخصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد و در این صورت اگر عمداً احتیاط را ترک کند، احتیاط در عدم اکتفا به این نماز ادا است.
من گاهی فراموش می‌کنم نماز مغرب یا مثلاً نماز ظهر را خوانده ام یا نه؛ بعد از نماز نمی‌دانم چکار کنم؟ گاهی مادرم می‌گوید من فهمیدم دو نماز خواندی. آیا شهادت مادرم کافی است یا گاهی که مادرم می‎گوید نفهمیدم، باید دوباره بخوانم؟
در فرض سؤال اگر کثیر الشک نیستید و با شهادت مادر، اطمینان به خواندن نماز حاصل کنید، تکلیفی ندارید و گرنه پیش از پایان وقت نماز باید نمازی را که شک به خواندن آن دارید، بخوانید و در صورت گذشتن وقت، وظیفه ای ندارید.