پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
آیا تطهیر فرش نجسِ نمازخانه مدرسه، فوری است؟ آیا باید اطلاع داده شود؟
تطهیر، در فرض سؤال فوری و واجب نیست و اطلاع دادن به کسی هم لازم نیست.
ایستادن در صف آخرِ نماز میّت، آیا مستحب است؟
استحباب آن معلوم نیست.
خانمی که شیمی درمانی شده و موهایش ریخته است، آیا باز هم نیاز به پوشش دارد؟ لزومی دارد حتماٌ پوششی روی سرش باشد اگر کلاه گیس بگذارد باز هم باید حجاب را رعایت کند؟
باید تمام بدن زن به غیر از گردی صورت و دست‌ها تا مچ، پوشیده باشد و کلاه گیس حکم موی سر را ندارد، لکن اگر زینت محسوب شود یا موجب جلب توجه نامحرم گردد، باید نزد نامحرم پوشانده شود.
اگر دسترسی به آب یا حمام نباشد، آیا تیمم صحیح است؟
باید برای تهیه آب جستجو کرد و اگر انسان از یافتن آب مأیوس شود می تواند تیمم کند؛ اما با صِرف نبود فضای مخصوصی برای غسل، مثل حمام، حکم تغییر نمی کند و باید غسل انجام داد.
اگر کسی نذر کند که مثلاً کاری را هر روز انجام دهد و پس از مدتی از نذر خود پشیمان شود، آیا می تواند آن را ترک کند؟
اگر صیغه* نذر خوانده نشده تکلیفی ندارد و اختیار با خود شخص است؛ ولی اگر صیغه مخصوص نذر را با رعایت همه شرایط آن خوانده است عمل به آن لازم است و در صورت تخلف از نذر کفاره دارد. کفاره شکستن نذر عبارت است از اطعام ده فقیر یا پوشاندن آنها و در صورت عدم تمکن سه روز، روزه گرفتن می‌باشد. بله اگر پشیمانی از نذر به خاطر آن باشد که دیگر انجامش کار نیک و خوبی محسوب نشود مثلاً باعث ترک واجبی شود یا موضوع نذر، از بین رفته باشد، در این موارد اشکالی ندارد.
----------------------
* صیغه نذر عبارت است از «لله علی أن افعل کذا...» و می تواند ترجمه آن را بگوید که عبارت است از «برای خدا بر من است که فلان کار را انجام بدهم». و اگر بگوید: برای خدا نذر می کنم فلان کار را انجام دهم، بنابر احتیاط واجب باید به آن عمل کند. اما با صرف عبارت نذر می کنم، نذر شرعی محقق نمی شود.
اگر شخصی دختری را به خوبی و پاکی توصیف کند و بگوید که این دختر باکره است و قبلاً هم ازدواج نکرده است ولی بعد از ازدواج معلوم شود که قبلاً ازدواج کرده و باکره نیست، آیا می توان عقد را فسخ کرد؟ تکلیف مهریه چیست؟ آیا می‌توان برای مهریه به آن شخص بیگانه رجوع کرد؟
اگر با دختر، شرط بکارت نشده و یا عقد مبنی بر بکارت نبوده باشد، حق فسخ وجود ندارد؛ اما مرد حق دارد از مهر او نسبت تفاوت بین مهر المثل او از حیث باکره بودن و باکره نبودن را کم کند؛ و اگر شخص بیگانه علم به باکره نبودن دختر داشته است و ازدواج هم مستند به قول او باشد و از کسانی است که در ازدواج به قول او اعتماد می‌کرده‌اند، می‌تواند به او برای مطالبه این مقدار، رجوع کند ولی اگر با دختر، شرط بکارت شده است و یا عقد مبنی بر بکارت بوده است حق فسخ دارد و نسبت به مهریه ـ در جایی که حق فسخ دارد ـ در صورت فسخ، اگر قبل از دخول باشد، مهری ثابت نیست و اگر بعد از دخول باشد مهر، استقرار پیدا می‎کند که بر تدلیس کننده، رجوع می‌کند.
اگر فردی به قصد سفر شغلی از وطن خارج شود اما در بین راه برای او مشکلی شخصی پیش آید و مجبور به رفتن به مکانی غیر از وطن و محل کار خود شود یا در بین راه برای مدتی در جایی توقف کند تا پس از رفع مشکل به محل کار خود برود، نماز و روزه در این مدت و در این مسیر و محل کار، چه حکمی دارد؟
در فرض مذکور، اگر بدون تغییر مسیر در آن محل بوده و عبور کرده تا به محل کار برود حکم سفر شغلی را دارد. اما اگر در غیر مسیر سفر شغلی و بیش از مسافت شرعی* باشد، نماز در آن مسیر و محل شکسته و روزه صحیح نمی‌شود.
---------------------------
* مسافت شرعی 41 کیلومتر است.
در انتهای حسینیه آبدارخانه که دیوار آن به ارتفاع ۱متر و به عرض ۲۰ سانت می باشد. نماز افرادی که در این مکان به جماعت اقتدا می کنند، آیا صحیح است؟
اگر دیوار مذکور، بین آقایان و بانوان باشد اشکال ندارد و در غیر این صورت، موجب قطع اتصال شده و نماز جماعت افراد پشت دیوار، صحیح نیست.
اغلب تولید کنندگان داخلی برای فروش بیشتر محصولات خود از برندهای تقلبی خارجی استفاده می‌کنند؛ آیا خرید محصولات چرمی از بازارهای موجود، دلیل بر تذکیه است و می‌توان از آنها خرید و استفاده کرد؟
اگر شک در این باشد که آن چرم طبیعی است یا مصنوعی، پاک و نماز با آن صحیح است؛ اما چنانچه یقین دارید که چرم از حیوانی است که ذبح اسلامی نشده، نجس است و اگر احتمال دهید که حیوان، ذبح اسلامی شده گرچه پاک است، ولی مادامی که تذکیه شرعی را احراز نکنید، نماز با آن صحیح نیست.
مردی همسری اختیار کرده است که هم اکنون مشخص شده ایشان نازا است، از آنجایی که هزینه‌های نازایی بالا است؛ آیا هزینه‌های مالی آن به عهده پدر عروس است یا داماد؟ یا به طور مساوی بین پدر عروس و داماد تقسیم می‌شود؟
هزینه‌های متعارف برای درمان امراض و آلامی که معمولاً افراد در خلال ماه‌ها و سال‌ها به آن مبتلا می‌شوند جزء نفقه واجب زن محسوب می‌شود، ولی مواردی که جهت معالجه امراض و آلام صعب العلاج است که به طور اتفاقی افراد به آن مبتلا می‌شوند ـ و بعضاٌ هزینه‌های سنگینی را هم در پی دارند ـ جزء نفقه واجب محسوب نمی‌شود و این هزینه‌ها بر عهده همسر نیست.
آیا فروش اسکناس های نو که مخصوص عیدی دادن است به قیمت بالاتر، (مثلاً اسکناس 10 هزار تومانی به مبلغ 11 هزار تومان) جایز است؟
در صورتی که خرید و فروش این اسکناس ها به قصد جدّی و به غرض عقلایی باشد، اشکال ندارد؛ ولی اگر بیع صوری و برای فرار از ربای قرضی باشد حرام و باطل است.
جهت انجام عمل جراحی ترمیم رباط صلیبی زانو، آیا می توان از رباط صلیبی میّت استفاده نمود؟
اگر با اجازه از میّت در دوران حیاتش و یا با اذن اولیای او بعد از مردنش باشد و جدا کردن این عضو از میّت، مُثله یا هتک حرمت محسوب نشود، اشکالی ندارد.
فردی بنا به درخواست همسرش و در وجه او، یک فقره چک، (بدون تاریخ) برای بعد از مدت ده سال و یا بعد از وفات خویش با مبلغ بسیار بالا به شرط داشتن پول، به‌ عنوان هدیه و به شرط تمکین و پایبندی به زندگی مشترک، داده است.
نامبرده ضمن عدم تمکین، اکنون این چک را به یک شخص ثالث واگذار کرده. با توجه به موارد فوق، آیا مرد، شرعاً می‌تواند از هدیه (هبه) مذکور، رجوع کند یا خیر؟
در فرض مذکور، زن استحقاقی ندارد و شوهر می تواند چک را پس بگیرد.
اگر بعد از شستن صورت معلوم شود قسمتی از پیشانی خشک است، آیا باید همان بخش شسته شود و سپس قسمت های پایین تر صورت شسته شود؟ یا مثلاً بعد از شستن ساعد و انگشتان معلوم شود قسمتی از ساعد آب نرسیده، آیا باید ساعد را بشوییم و انگشتان را مجدداً بشوییم؟
علاوه بر شستن آن قسمت، احتیاط آن است که محاذی آن هم به پایین شسته شود.
آیا مدفوع، ادرار و خون فیل و تمساح نجس است؟
خون، بول و مدفوع هر حیوانی که دارای خون جهنده (خونگرم) باشد مانند فیل نجس است برخلاف خون، بول و مدفوع حیوانی مانند تمساح که خون جهنده ندارد و خونسرد است.