پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
امام جماعت نمازخانه دانشگاه هستم که نماز ظهر را اقامه می‌کنم. با توجه به این که در مراسم نماز جماعت، هم کارمندان و هم دانشجویان شرکت می کنند و نیز اعلام قوانین اقامه نماز در ادارات دولتی 20 دقیقه است؛ اگر به خاطر مباحث مستحبی از 20 دقیقه بیشتر تجاوز کند آیا حقیر در قبال زمان مازاد مسئولیت شرعی دارم؟
به طور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه می‌باشد و تخلف از آن جائز نیست.
اگر شخصی در اعلمیت چند فقیه زنده، مردّد باشد، به طوری که نتواند از طریق تحقیق، أعلمیت یکی از آن ها را کشف کند، چه وظیفه ای دارد؟ آیا می تواند در بعضی از مسائل از یکی از آن ها و در بعضی از مسائل از دیگری تقلید نماید؟
بنا بر احتیاط واجب باید از کسی که احتمال اعلمیت او بیشتر است تقلید کند و تنها در صورتی که احراز کند مساوی هستند، مخیّر است که از هر کدام تقلید نماید یا در بعضی از احکام از یک مرجع و در بقیه از مرجع دیگر تقلید کند.
در محل کار، دو نفر در حال غیبت کردن هستند. اگر صحبت آنها را بدون قصد بشنویم، آیا مصداق استماع غیبت است؟
در فرض سؤال، استماع غیبت صدق نمی کند؛ لکن با وجود شرایط نهی از منکر، باید نهی از منکر کنید.
خانمی که ساعت ۵ صبح استحاضه متوسطه بوده است و قبل از اذان، قلیله می شود اما غسل نکرده و روزه می گیرد و در طول روز یادش می‌آید که از متوسطه به قلیله غسل دارد و نماز ظهر و عصر را با غسل استحاضه متوسطه می‌خواند، آیا روزه اش صحیح است؟
در فرض سؤال، روزه صحیح است.
دفن میّت در قبوری که بیش از سی سال از دفن اموات در آنها گذشته است، چه حکمی دارد؟
اگر بدن اموات گذشته از بین رفته و خاک شده باشد، نبش قبر اشکال ندارد، اما نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علماء و صلحاء اگر چه سال ها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است. بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد، بنابر احتیاط واجب نباید آنها را نبش کرد.
گاهی اوقات در اواخر بارداری، کیسه آب جنین پاره می شود، آیا این مایع، نجس است؟
مایع مذکور جزء نجاسات شمرده نشده؛ بنابراین اگر خارج از بدن با نجاستی مانند خون تماس نداشته باشد پاک است.
آیا خواندن قرآن از حفظ هم برای شخص حائض مکروه است یا فقط خواندن از روی متن قرآن کراهت دارد؟
به طور کلی خواندن خصوص آیات سجده در سوره هایی که سجده واجب دارند حرام است ولی خواندن سایر آیات قرآن کراهت دارد حتی اگر از حفظ خوانده شود.
توجه داشته باشید در اینجا کراهت به معنی این است که ثواب دارد ولی ثوابش از ایام پاکی کمتر است.
در غسل معلوم است که مرد نامحرم نمی تواند زن را غسل دهد؛ اما در مورد دفن و کفن آن چگونه است؟ مثلاً آیا بنده می توانم زن غریبه را در قبر بگذارم؟ اگر می شود تماس من با آن زن میت هنگام باز کردن صورتش در قبر، اشکالی دارد؟
در تکفین و تدفین، همجنس بودن شرط نیست. و دفن میت، متفرّع بر تماس نمی باشد؛ بلکه با پارچه و امثال آن می توان بدن میت را به خاک سپرد. اما باز کردن صورت میت و امثال آن که مستلزم لمس است باید مماثل یا محرم باشد.
البته مستحب است کسی که میت زن را وارد قبر می‌کند، و گره‌های کفن او را باز می‌نماید، شوهر یا محرم او باشد؛ و با نبود آنان نزدیکترین خویشان مرد وگر نه زنان، سپس مردان غیر محرم باشند. و شوهر از همۀ آنان اولی است.
بلیط هواپیمایی را برای مشهد تهیه کردم ولی قبل از رفتن به مشهد، سال خمسی ام فرا رسید؛ آیا باید خمس بلیط را پرداخت کنم؟
اگر زمان مسافرت به صورتی باشد که عرفاً لازم است بلیط آن زودتر تهیه شود، خمس ندارد.
شخصی با اجازه و رضایت ورّاث، بیش از یک سوم اموال خود را وصیّت می کند. وراث بعد از فوت وی از اذن و اجازه خود بر می گردند. آیا وصیّت به بیشتر از یک سوم نافذ است؟
وصیّت نافذ است و ردّ بعد از اجازه، اعتبار ندارد.
آیا خانمی که بر اثر اختلافات خانوادگی با همسرش، به مدت 6 ماه هیچ گونه ارتباطی با وی نداشته است، آیا می تواند بعد از جاری شدن صیغه طلاق، بدون نگه داشتن عده، با مرد دیگری ازدواج کند؟
در فرض سؤال اگر زن و مرد از ابتدای عقد، حتی یک مرتبه رابطه زناشویی و دخول به اندازه ختنه گاه داشته باشند، زن برای ازدواج با مرد دیگر باید از زمان اجرای صیغه طلاق، عده نگه دارد مگر اینکه یائسه باشد که عده ندارد.
شخصی طواف نساء را فراموش کرده، ولی طبق اظهار خودش طوافی با نیّت طواف وداع انجام داده است، آیا طواف وداع از بابت طواف نساء، مجزی است یا نه؟
در فرض سؤال طواف وداع کفایت از طواف نساء نمی کند؛ بنا بر این باید خودش طواف را انجام داده و در صورت عدم قدرت بر انجام آن، نایب بگیرد تا طواف نساء را از طرف او بجا آورند. تا زمانی که طواف نساء انجام نشده، باید از هرگونه ارتباط با همسر پرهیز نماید و الّا معصیت کرده و موجب کفاره است.
اگر کسی به صورت شرعی نذر کرده باشد زیارت عاشورا بخواند، آیا باید با صد لعن و صد سلام بخواند یا بدون آن نیز کافی است؟ همچنین آیا خواندن نماز زیارت عاشورا و دعای علقمه در فرض فوق واجب است؟
اگر صیغه نذر شرعی را خوانده باشد، باید طبق نذر خود و آنچه در نیت داشته است، عمل نماید ولی اگر صیغه نذر شرعی را نخوانده باشد، در عمل به آن وظیفه‌ای ندارد و اختیار با خودش است.
-------------------------
* صیغه نذر عبارت است از «لله علی أن افعل کذا...» و می تواند ترجمه آن را بگوید که عبارت است از «برای خدا بر من است که فلان کار را انجام بدهم». و اگر بگوید: "برای خدا نذر می کنم فلان کار را انجام دهم" بنابر احتیاط واجب باید به آن عمل کند.
کسی که نمازش را نشسته می خواند و محتاج و نیازمند است، آیا می تواند نماز استیجاری گرفته و آن را نشسته بخواند؟
به طور کلی کسی که برای قضای نماز میّت نایب می شود، نباید عذری داشته باشد؛ مثلاً کسی که نشسته نماز می خواند، نمی تواند برای نمازهای میّت اجیر شود.
فردی زنی را به مدت دو ماه با مهریه پانصد هزار تومان به عقد موقت خود در می‌آورد؛ پس از پایان یک ماه در صورتی که به هر دلیلی مثل ناسازگاری و غیره، زن تقاضا کند مدت باقی‌مانده را که یک ماه دیگر است مرد ببخشد؛ آیا مهریه هم به تناسب، باید کسر گردد؛ یعنی دویست و پنجاه هزار تومان مهریۀ این خانم می‌شود یا مهریۀ کامل باید به این خانم پرداخت شود؟ یا اصلاً ربطی به هم ندارد و زن باید مدت باقی‌مانده را هم طی کند و مرد هم کامل مهریه را پرداخت نماید؟
اگر زن تمکین می‌کرده و دخول صورت گرفته باشد، مرد باید تمام مهریه را بپردازد، هر چند مرد (ولو به درخواست زن) باقیمانده مدت را ببخشد، مگر این که زن با رضایت خود از دریافت مهریه یا مقداری از آن گذشت کند. اما اگر مرد مدت را نبخشد و زن در بخشی از مدت تمکین نداشته باشد مالک مهریه به نسبت این ایام نمی شود.