پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
شخصی در مجموع چندین روزه قضا به صورت متوالی بر عهده‌اش است، اما فراموش می‌کند از هر سال، چند روز را باید روزه قضا بگیرد. برای انجام روزه‌های قضا، چگونه باید نیت کند؟
در فرض مذکور تعیین سال در نیت لازم نیست؛ لذا اگر کسی از چند ماه رمضان، روزه قضا داشته باشد، قضای هر کدام را اول بگیرد، صحیح است. البته اگر وقت قضای آخرین ماه رمضان تنگ باشد، مانند این که می‌داند پنج روز از رمضان آخر، قضا داشته و پنج روز هم به ماه رمضان مانده باشد، در این صورت، احتیاط واجب آن است که قضای ماه رمضان آخر را بگیرد.
//

دوچرخه سواری بانوان در محافل خصوصی و پارک‌های مخصوص بانوان چه حکمی دارد؟
دوچرخه سواری زنان در مجامع خصوصی و نیز در جایی که در معرض دید نامحرم نیست؛ فی نفسه اشکال ندارد.
برخی از افراد از نظر روحی و روانی دچار اختلال هویت بوده و تمایلات و روحیات جنس مخالف را از خودشان بروز می دهند. حکم تغییر جنسیت این گونه افراد چگونه است؟ آیا می توان پس از عمل جراحیِ تغییر جنسیت، با آنها ازدواج کرد؟
اگر از راه های علمی و عرفی اطمینان آور، ثابت شود که اعضا و اندام ظاهری، خلاف جنسیت واقعی است، در این صورت اقدام به تبدیل و تطبیق اعضای ظاهری با جنسیت واقعی فی نفسه جایز است، همچنین در صورتی که جنسیت واقعی ــ حتی با آزمایش های علمی ــ ثابت نشود و متقاضی تغییر، در وضیعت اضطرار شدید روحی باشد، جواز عمل مزبور فی نفسه بعید نیست و در غیر این دو صورت
تغییر جنسیت جایز نیست، و باید از آن توبه کند و اگر تشبه ظاهری به جنس مخالف پیدا کرده است، آن را برطرف نماید و احکام جنس اولیه خود را رعایت کند.
آیا پیروان فرقه اهل حق، مسلمان بوده و نجس نیستند و مراودات با پیروان این فرقه مشکل شرعی ندارد؟
اگر قائل به الوهیت حضرت علی (علیه السلام) باشند کافر و نجس هستند و در صورتی که آنها اعتقاد به توحید و نبوت داشته و هیچ یک از ضروریات دین اسلام را انکار نکنند و معتقد به نقصی در رسالت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) نباشند حکم به کفر و نجاست آنها نمی شود.
بنده برای شخص فوت شده‌ای، نماز استیجاری می خوانم. آیا به پول دریافتی بابت آن، خمس تعلق می‌گیرد؟
پول نمازهای خوانده شده، اگر تا چند روز بعد از سال خمسی، صرف در مؤونه نشده باشد، خمس دارد.
داخل واژن همسرم زخم شده و خون می آید؛ با توجه به اینکه تازه از دوره حیض خود پاک شده، حالا برای نمازش دستور چیست؟
اگر همسرتان اطمینان دارد خون خارج شده، خون زخم است و بعد از اتمام دوره حیض، غسل حیض را نیز انجام داده است، برای نماز بابت خون زخم تکلیفی ندارد. البته لازم است چنانچه ظاهر فرج با خون، نجس شده است، آن را قبل از نماز، تطهیر کند.
آیا در وسط نماز می توان نیت را عوض کرد؟
عدول از یک نماز به نماز دیگر جایز نیست؛ مگر در موارد خاص، که بعضی از آن موارد واجب و بعضی دیگر جایز است.
مواردی که عدول از یک نماز به نماز دیگر واجب است، عبارت است از:
1. از نماز عصر به نماز ظهر؛ قبل از وقت مخصوص نماز عصر، در صورتی که بین نماز متوجه شود که نماز ظهر را نخوانده است.
2. از نماز عشا به نماز مغرب؛ قبل از وقت مخصوص عشا؛ در صورتی که بین نماز عشا متوجه شود که نماز مغرب را نخوانده است و از محل عدول هم تجاوز نکرده باشد؛ یعنی قبل از رکوع رکعت چهارم باشد.
3. از یک نماز قضا به نماز قضای دیگری که در ادای آنها ترتیب معتبر است؛ مانند نماز قضای ظهر و عصر یک روز که بر اثر فراموشی، قبل از انجام قضای نماز اول، به خواندن نماز دوم مشغول می شود.
در مواردی هم عدول جایز است و از آن جمله:
1. در صورتی که شروع به نماز ادا کند و در بین آن یادش بیاید که نماز قضایی به گردنش هست که در این جا اگر محل عدول باقی باشد، مستحب است به‎ نماز قضا عدول نماید، مگر آن که بترسد با عدول به نماز قضا وقت فضیلت نماز ادا ‎فوت شود.
2. عدول از نماز واجب به نماز مستحبی و این عدول در دو جا است:‎ اول: در ظهر روز جمعه برای کسی که قرائت سورۀ جمعه را فراموش کند و سورۀ دیگری‎ را بخواند و به نصف یا بیشتر از آن رسیده باشد (می تواند همان را با عدول، نافله قرار دهد). دوم: در جایی که شخص مشغول نماز باشد و نماز جماعت برپا شود و بترسد به‎ جماعت نرسد، که در این صورت جایز است نمازش را نافله قرار دهد ودر دو رکعتی‎ سلام دهد تا به جماعت برسد.
آیا وفای به عهد، واجب است؟
اگر منظور، عهد با خداوند است، چنان چه صیغه عهد به صورت شرعی ـ که در رساله‌های عملیه ذکر شده ـ خوانده شود، عمل به آن واجب است.
اگر منظور، عهد با مردم است، چنان چه وعده و قول، ضمن عقد و معامله شرعی شرط نشده باشد، عمل طبق آن لازم نیست؛ هرچند بهتر است به وعده عمل شود.
آیا نوشتن وصیّت نامه واجب است؟ کسی که احتمال می دهد و یا می داند، مرگش نزدیک است، آیا نوشتن وصیّت نامه واجب می شود؟
اگر حق الناس یا حق الله تعالی بر عهده مکلف باشد و نشانه های مرگ بر او آشکار شده باشد و در دوران حیات توانایی ادای آن حقوق را نداشته باشد، واجب است در مورد آنها وصیّت کند و در غیر این صورت وصیّت واجب نیست.
14 سال پیش واجب الحج بودم، ولی بجا نیاوردم. اکنون که نوبت حج بنده اعلام شده، پولی ندارم که این واجب را انجام بدهم، برای انجام این فریضه، باید خودروی شخصی خود را بفروشم؛ با توجه به اینکه خودرو برای انجام کارهای ضروری مثل: رفت و آمد، خرید مایحتاج روزمره زندگی و... مورد نیاز است و در صورت فروش آن بنده و خانواده ام به زحمت می افتیم، آیا واجب است برای انجام حج تمتع، خودروی شخصی خود را بفروشم؟
معنای مستطیع بودن، آن است که علاوه بر باز بودن راه و توانایی جسمی، قدرت تأمین هزینۀ حج را داشته باشید و صرف قدرت مالی بر ثبت نام حج به معنای استطاعت نیست. به هر حال اگر استطاعت به معنایی که بیان شد، وجود داشته و کوتاهی شده است، اکنون باید از هر طریقی که می توانید این وظیفۀ شرعی را انجام دهید.
اگر با شخصی که تلفنی صحبت می‌کنیم صدایش را روی بلندگو قرار دهیم و دیگران هم بشنوند، یا صدایش را ضبط کنیم در صورتی که مطلب مفسده داری نمی‌گوید، آیا لازم است به او اطلاع دهیم و اجازه بگیریم؟
این کار در حکم کشف سِرّ و بیان امور خصوصی و شخصی دیگران است، که دوست ندارند فاش شود، لذا بدون اذن و رضایت آنها جایز نیست. و نیز اگر موجب اهانت و یا ایذاء آنها شود، و یا مستلزم مفسده باشد، حرام است.
آیا جایز است نماز و دعا و دو خطبه نماز باران را پشت سر هم تکرار کنند؟
نماز باران، مستحب مؤکد است و از حیث کیفیت و هیئت، درست مانند نماز عید فطر و قربان است و خطبۀ آن نیز پس از نماز می باشد. بهتر است که امام در این نماز، دو خطبه مثل نماز عید فطر و قربان بخواند و خطبه دومی را رجائاً بجا آورد؛ ضمناً هر خطبه مشتمل بر همان چیزهایی است که خطبۀ جمعه، مشتمل بر آن است یعنی: حمد و ثنای الهی و شهادتین و سفارش به تقویٰ و قرائت سورۀ کوتاه قرآن و نشستن امام بین دو خطبه.
اگر بین سلام نماز و قضای سجده کاری کند که برای آن، سجده سهو واجب می شود مثل آنکه سهوا حرف بزند، در این حالت آیا بین قضای سجده فراموش شده و سجده سهوی که بر اثر آن واجب شده و سجده سهوی که به خاطر حرف زدن واقع شده، ترتیبی باید رعایت شود؟
بعد از سلام باید بنا بر احتیاط واجب قضای سجده فراموش شده را انجام دهد؛ اگر در فاصله بین سلام نماز و قضای سجده، یکی از مبطلات نماز را انجام دهد، مانند اینکه روی از قبله برگرداند، باید قضای سجده را به جا آورد و نمازش صحیح است و سجده سهو لازم نیست.
کسی که می خواهد پیش از هشت فرسخ از وطنش بگذرد و در آن توقف کند یا ده روز در محلی بماند و یا مردد است که از وطنش بگذرد یا ده روز در محلی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، حکم نمازش چگونه است؟
اگر باقیمانده ی راه، هشت فرسخ باشد یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و برگردد، باید نماز را شکسته بخواند.
غیبت از نظر حضرت آقا چیست؟ آیا فقط گفتن عیب های پنهان کسی جلوی دیگران غیبت است یا هر چیزی که او کراهت دارد؟
غیبت آن است که پشت سر مسلمان، عیب مستور او (امری که مستور عرفی است) گفته شود، مشروط به اینکه به قصد تنقیص و مذمت او باشد. بنا بر این در فرض سؤال بیان آنچه عیب نیست، اما موجب اذیت و آزار دیگران شود، جایز نیست.