پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
دریافت و استفاده از هدیه (روغن زیتون) در ظرف شرابی که نمی‌دانیم تطهیر شده است یا خیر، توسط کسی که امکان سؤال کردن در مورد پاکی ظرف از او وجود ندارد، چه حکمی دارد؟ آیا این روغن، نجس است یا پاک؟
در فرض مذکور، اگر هدیه دهنده مسلمان باشد، ظرف و روغن، محکوم به طهارت است.
به طور کلی هرگاه انسان یقین داشته که بدن یا لباس یا یکی از چیزهای شخص مسلمانی نجس است و آن مسلمان را مدتی نبیند و سپس ببیند که او با آن چیزی که نجس بوده است، رفتار چیز پاک را می‌کند، آن چیز محکوم به پاکی است؛ مشروط بر این که صاحب آن چیز از نجاست قبلی و از احکام طهارت و نجاست با خبر باشد.
گفتن جملاتی نظیر «ألّلهم ارزُقنی شفاعة الحسین (علیه‌ السّلام)» در قنوت، یا سجده آخر، از این حیث که سلام ابتدایی به شمار می رود، و مخاطب نیز غیر خدا است، چه حکمی دارد؟ (مورد سؤال، «علیه السلام» است.)
در مورد سؤال، عبارت «علیه السلام»، دعایی در حق امام حسین (ع) است؛ لذا چون ایشان مخاطب این دعا نیستند اشکالی ندارد.
اگر شخصی عهد ببندد که روزی را روزه بگیرد و آن روز را مشخص نکند. اگر یک روز را به نیت روزه عهد روزه بگیرد و بعد از اذان ظهر با کار حرامی روزه‌اش را باطل کند، آیا کفاره بر ذمه اوست؟
چنین فردی باید از گناه خود توبه کند؛ ولی لازم نیست کفاره شکستن عهد بدهد و اگر صیغه عهد را با شرایط آن خوانده باشد، باید یک روز دیگر روزه بگیرد.
جهت باردار شدن گفته شده نگاه به عورت اگر «ضرورت» دارد، منظور از ضرورت چیست؟ آیا ازدیاد نسل شیعه جزء ضرورت بشمار می آید؟
در فرض سؤال، کشف عورت جایز نیست. و مراد از ضرورت در فرض سؤال این است که تشخیص بیماری و درمان آن متوقف بر لمس و نظر باشد و حدود ضرورت هم، بستگی به مقدار نیاز دارد.
اگر دختری بعد از دو سال نامزدی و پیش از آمدن به منزل شوهر فوت کند، اموال او به چه کسی می‌رسد؟
ورثۀ میّت در فرض سؤال، پدر و مادر و شوهر او می‌باشند که نصف کل اموال او به شوهر و بقیه به پدر و مادر میت به شرح ذیل می‌رسد:
اگر وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت می‌شود؛ دو قسمت آن را پدر و یک قسمت را مادر می‌برد؛ ولی اگر میت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر داشته باشد که همۀ آنان پدری باشند؛ یعنی پدر آنان با پدر میت یکی باشد، خواه مادرشان هم با مادر میت یکی باشد یا نه، اگر چه تا میت پدر و مادر دارد، این‌ها ارث نمی‌برند؛ اما به واسطه بودن این‌ها، مادر شش یک مال را ارث می‌برد و بقیه به پدر می‌رسد.
آیا خانمی که 2 سال است درخواست طلاق داده، می‌تواند ازدواج موقت کند یا صیغه شود یا این کار حرام است؟
در فرض سؤال تا زمانی که صیغه طلاق شرعی جاری نشده و زن، عده را نگذرانده، ازدواج او (دائم یا موقت) با شخص دیگر باطل و حرام است.
در وجوب اطلاع دادن از نجاست غذا، منظور از صاحب خانه کیست؟ آیا شامل فرزند و همسر صاحب خانه نیز می شود؟
منظور کسی است که غذا در اختیار او می باشد.
اگر شوهر با کار کردن همسر در ادارات دولتی، دانشگاه و هر محیط کاری خارج از منزل مخالف باشد، زن شرعاً چه وظیفه ای دارد؟
به طور کلی خروج زن از خانه بدون اجازه شوهر جایز نیست؛ مگر آنکه خروج از منزل در ضمن عقد، شرط شده باشد.
آیا دیدن عورت همجنس یا نشان دادن عورت به همجنس، اشکال دارد؟
حرام است؛ مگر در شرایطی که اضطرار باشد.
بخاطر ضرورت و پیشگیری از بیماری های مخصوص زنان و دستگاه تناسلی و انجام تست پاپ اسمیر توسط پزشک زن، چه حکمی دارد؟
در هر حال لمس و نگاه به عورت دیگران ولو توسط پزشک هم جنس و نیز بر شخص، نشان دادن عورتش به دیگری جایز نیست و حرام است، بله، اگر برای تشخیص بیماری یا درمان ضروری باشد در حد ضرورت اشکال ندارد. و تشخیص ضرورت بر عهده مکلف است.
حضرت امام و مقام معظم رهبری در مورد برخی از معاملات شرعی که مؤمنین جهت کسب روزی حلال انجام می دهند، حلیت آنها را مشروط به این کرده اند که برای فرار از ربا نباشد؛ با توجه به اینکه فردی که این معاملات را انجام می دهد، قصد رهایی از ربا (یا همان فرار از ربا) را دارد در عین حال قصد جدی معامله را هم می کند، لذا معنای قصد فرار از ربا چندان در این موارد واضح نیست؛ اگر معنای ظاهری این قید را در نظر بگیریم امر مشکل می شود. آیا مراد، همان حرف مشهور، مبنی بر قصد جدی داشتن در معامله نیست؟
در فرض سؤال، اگر انگیزه در انجام معامله، مبتلا نشدن به ربا باشد، ولی به خاطر آن واقعاً معامله انجام شود و به آثار آن پایبند باشند، به نحوی که هر کسی که این عمل را ببیند، بگوید در حال معامله هستند، اشکال ندارد. ولی اگر قصد پایبندی به آثار معامله را ندارند، صحیح نیست و تشخیص آن با خود مکلف است.
حضرت امام در تحریر الوسیله، (کتاب الدّین و القرض‌، القول فی أحکام الدین‌، م9) تقسیم دین را باطل می‌دانند اما نوع دیگری که استیفاء دین است را صحیح می‌دانند، نسبت به این که فرق این دو فرع که مبنای اختلاف حکم شده چیست؟ بعد از مشورت با شماری از اساتید احکام به نتیجه نرسیدم؛ عده ای فرق را در تعداد بدهکاران می‌دانند و عده ای فرق را در صحبت کردن و قرار قبلی بر تقسیم و... لطفاً تفاوت این دو فرع را بیان کنید.
علت تفاوت این است که دین، تا زمانی که در ذمه است، قابل تقسیم و افراز نیست و به هیچ وجه از حالت اشاعه خارج نمی‌شود، اما اگر استیفاء شود و از حالت کلی که در ذمه است تبدیل به عین شود، قابلیت افراز و تقسیم پیدا می‌کند، لذا اگر یکی از شرکاء به مقدار سهم خود از مدیون دریافت کند و مدیون نیز به این نیت به او پرداخت کند، سهم دریافت کننده از حالت کلی در ذمۀ مدیون، خارج و به عنوان سهم او تعیّن پیدا می‌کند و باقی مانده دین، برای شریک او متعین می‌شود.
نماز ظهری که در روز جمعه خوانده شود ولی نماز جمعه نباشد، حمد و سوره آن باید بلند خوانده شود یا آرام؟ اگر جماعت باشد چه؟
برای مردها بلند خواندن قرائت در نماز ظهر روز جمعه (چه فرادا بخواند و چه امام جماعت باشد) مستحب است؛ لکن احتیاطاً آهسته خواندن آن سزاوار نیست که ترک شود.
آیا شرط بندی بین زن و شوهر حرام است؟
شرط بندی در بازی هرچند در فرض سؤال، قمار و حرام است.
پسرم ختنه شده که پزشک تشخیص داده پوست آلت به طور کامل برداشته نشده و ختنه ناقص انجام شده است. آیا باید مجدداً ختنه شود؟ محدوده ختنه چگونه قابل تشخیص است؟
اگر بر روی حشفه هیچ مقداری از غلاف (پوست اطراف سر آلت) که قطع آن واجب است وجود نداشته باشد، کفایت می کند.