پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
در گذشته از میوۀ باغ مردم خوردم. الآن پیدا کردن صاحب باغ تا حدّی دشوار و مشقت دارد؛ با این توصیف، تکلیف من چیست؟
در فرض مذکور، باید از صاحب باغ و اگر از از دنیا رفته از ورثه او حلالیت بطلبید و مجرّد پیدا کردن صاحب مال با مشقت و دشواری، موجب ترک این تکلیف نمی شود. بله اگر از پیدا کردن ایشان مأیوس هستید، به مقداری که مدیون شده اید، از طرف آن ها به فقیر متدین، صدقه بدهید. البته توجه داشته باشید، خوردن از میوه‌های درخت یا شاخه در کنار جاده اشکال ندارد، مشروط به این که: اولاً به قصد استفاده از میوه به آن مسیر نرفته باشد و ثانیاً به درخت، آسیب نرسانده و شاخه‌های آن را نشکند و ثالثاً همان جا میوه را خورده و با خود نبرد.
1. آیا جایز است که خانمی به عنوان آرایشگر کار کند، در حالی که می‎داند که شخصی را که آرایش می‌کند در حضور نامحرم بدون پوشش خواهد بود؟
2. در صورتی که شک داشته باشد که این شخص در حضور نامحرم، صورت خود را خواهد پوشاند یا خیر، حکم چیست؟
ج1) در صورتی که آرایشگر قصد کمک به گناه نداشته باشد کار او حرام نیست و دستمزدی که می گیرد اشکال ندارد.
ج2) اشکال ندارد.
اگر کسی برای دور ماندن از چشم زخم، کار خود و یا موفقیت‌‌های خود را کم جلوه دهد، مثلاً به دوستش بگوید "برای امتحان هیچ نخوانده ام و یا کم خواندم"، در حالی که کامل و خوب خوانده باشد، آیا دروغ محسوب می‌شود؟
بیان خلاف واقع ولو در فرض سؤال دروغ محسوب شده و جایز نیست؛ در هر حال می توان توریه کرد؛ یعنی به گونه ای صحبت کند که شنونده، معنای ظاهری را بفهمد؛ ولی گوینده، معنای خلاف ظاهر را اراده کند.
نمازگزاری که می‌تواند قضای قنوت فراموش شده را بعد از نماز به جا آورد، آیا باید در حالت ایستاده قضای قنوت را انجام دهد یا نشسته؟
در مورد سؤال، بهتر است که نشسته و رو به قبله، قضای قنوت را به جا آورد.
1. آیا متن صیغه عقد موقت را اگر همزمان دو نفر (زن و مرد) از طریق پیامک یا شبکه اجتماعی به صورت تایپ شده بین همدیگر ارسال کنند، عقد منعقد می‎گردد؟
2. به صورت تلفنی چه حکمی دارد؟
ج1) در فرض سؤال، نوشتن صیغه کافی نیست و باید صیغه، با رعایت شرایط آن خوانده شود.
ج2) خواندن عقد به‌ صورت تلفنی با رعایت شرایط آن، اشکال ندارد.
چندی قبل، مغازه ای داشتم که با شخصی توافق کردیم به مبلغ صد و پنجاه میلیون تومان بفروشم. طرف مقابل بعد از یک ماه مبلغ را آماده و جهت خرید به این جانب مراجعه کرد؛ اما با توجه به افزایش قیمت آن مغازه و عدم توانایی بنده جهت خرید مغازه ای مشابه، اینجانب از فروش آن صرف نظر کردم. با توجه به این که از طرفی خریدار در زمان ارزانی، منزل خود را برای خرید مغازه من فروخته و از طرف دیگر توافق لفظی بین ما در زمان ارزانی، صورت گرفته است، آیا بنده موظف به فروش مغازه به ایشان هستم یا می توانم قیمت را بالا ببرم؟
اگر صِرفاً وعده فروش مغازه به قیمت معیّن بوده است و معامله‌ای انجام نگرفته، الزامی در عمل به آن نیست.
آیا در خیار غبن، مدت زمان سپری شده از معامله شرط است؟ بنده حدود یک سال قبل، یک مجموعه کتاب (قدیمی) از یکی از دوستان گرفتم و پول آن را دادم. حالا مدتی است متوجه شده ام این کتاب ها را خیلی گران خریده ام. البته ایشان ادعا می کند که خودش هم نمی دانسته؛ آیا شرعاً می توانم معامله را فسخ کنم؟
حق فسخ معامله را دارید، ولی نباید در فسخ کردن سستی کنید که موجب ضرر و معطلی کار فروشنده شود.
اگر نمازگزار بین سلام نماز و قضای سجده فراموش شده، کاری کند که اگر عمداً یا سهواً در نماز اتفاق بیفتد، نماز باطل می شود؛ آیا باید دوباره نماز را به جا آورد؟
در فرض سؤال نماز خوانده شده صحیح است و تکرار آن لازم نیست.
آیا نماز جمعه با حضور امام و سه مرد و دو زن منعقد می گردد؟ با حضور امام و چهار مرد چطور؟
نماز جمعه حداقل با پنج مرد که یکی از آنها امام جمعه باشد، منعقد می شود.
اگر کسی از اول سفر قصد حرام ندارد، ولی در وسط راه، قصد سفر حرام می کند؛ (در وسط و پایان راه) نمازش چه حکمی دارد؟
واجب است از زمانی که قصد استمرار سفر به‌ خاطر معصیت کرده، نمازش را تمام بخواند.
در مناطقی که زلزله می آید ممکن است در یک روز چندین زمین لرزه اتفاق بیفتد. با توجه به وجوب نماز آیات، آیا باید برای هر زمین لرزه یک نماز مجزا خوانده شود؟ اگر کسی نماز آیات را نخوانده و چندین زمین لرزه هم اتفاق افتاده، آیا باید برای هر کدام بصورت مجزا نماز بخواند یا با خواندن یک نماز آیات برای همه این زمین لرزه ها که با فاصله کم از هم رخ داده به وظیفه خود عمل کرده است؟
هر زلزله‌ ای، چه شدید و چه خفیف، اگر حس شود و هر کدام زلزلۀ مستقلی محسوب شود، برای هر کدام از آنها باید نماز آیات جداگانه ای خوانده شود.
روزه گرفتن در چه روزهایی حرام است؟
برخی از روزه های حرام عبارت است از:
1. روزه عید فطر؛
2. روزه عید قربان؛
3. روزه روزی که نمی دانند آخر شعبان است یا اول ماه رمضان به نیت ماه رمضان؛
4. روزه مستحب زن در صورت از بین رفتن حق شوهر؛
5. روزه کسی که روزه برای او ضرر دارد؛
6. روزه مسافر، مگر مواردی که استثنا شده است.
اگر میتی را که به غسالخانه می آورند از صحنه تصادف آورده باشند و تصادف هم شدید باشد بطوری که ما نتوانیم او را غسل بدهیم و جراحات شدیدی داشته باشد، باید چطور غسل او را انجام دهیم؟
اگر به هیچ وجه تغسیل میسّر نباشد غسل واجب نیست، و نوبت به تیمم می رسد و اگر تیمّم هم اصلاً ممکن نباشد، وظیفه ای ندارید.
اینجانب مستطیع نیستم و تاکنون حج نرفته ام، آیا می توانم به عنوان نایب به حج رفته، ضمن نیابت، برای خودم هم حج واجب بجای آورم، آیا با انجام آن، حج واجب از گردنم ساقط می شود؟
اگر حتی بعد از رسیدن به میقات، استطاعت نداشته باشید، می توانید، نایب شوید. ولی در صورت نایب شدن نمی توانید از طرف خود، حج انجام دهید.
حکم منافع کسب شده از محل وجوه ناشی از فروش عین موقوفه تا زمان تبدیل این وجوه به احسن چیست؟ به عنوان مثال، عین مال موقوفه با رعایت شرایط لازم به فروش می رود و تا زمان تأمین دارایی جایگزین و واجد شرایط، وجوه در حسابی سپرده می گردد که منتج به کسب منافعی خواهد شد؛ در این حالت منافع کسب شده با توجه به کاهش ارزش زمانی وجوه، باید به وجوه اولیه اضافه و در جایگزینی دارایی جدید صرف شود و یا باید به عنوان عواید موقوفه، در اجرای نیات واقف صرف گردد؟
اگر فروش عین موقوفه حسب ضوابط شرعی بوده، منافع آن نیز در حکم منافع موقوفه است. بنا بر این حسب وقف نامه باید صرف موقوف علیه شود. ضمناً تبدیل مال موقوفه فروخته شده به اقرب نیات واقف، نباید از زمان متعارف بیشتر شود و اگر به هر صورت این زمان به طول انجامید؛ نباید منافع مال و سرمایه گذاری جدید، به طوری مصرف شود که به اصل وقف و نیت واقف ضرر وارد شود. لذا در فرض سؤال، باید تا اندازه ای که بتوان با اصل سرمایه برای مال موقوفه جایگزین مناسب از منافع جایگزین و ضمناً به موقوف علیه نیز ضرر وارد نشود؛ ولی اگر امر دائر باشد بین حفظ اصل مال موقوفه یا صرف در موقوف علیه، حفظ اصل، تقدّم دارد.