همه
احکام بانوان
احکام سفر
احکام محتضر و اموات
احکام پزشکی
ازدواج و زناشویی
اعتکاف
اماکن مذهبی
امر به معروف و نهی از منکر
اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم
تکلیف و تقلید
جهاد و دفاع
حج و عمره
حقوق
خمس
خوردنی ها و آشامیدنیها
روزه
زکات
شکار و ذبح حیوانات
صدقات و تبرعات
طلاق و عده
طهارت و نجاست
غصب
قوانین و مقررات و اموال بیت المال
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل قضایی
معاملات و شغلها
نذر، قسم و عهد
نماز
نگاه، پوشش و معاشرت
ورزش، مسابقات و تفریحات
وصیت و ارث
وضو، غسل و تیمم
وقف، مساجد و قبرستان
ولایت فقیه
گناهان
موضوعات
پرسش و پاسخ
ارتباط با پایگاه PDFمقام معظم رهبری می فرمایند که: "در مسح سر، به احتیاط واجب باید با دست راست مسح کند"؛ آیا اگر آب کف دست برای مسح کافی نباشد، میتوان با ذراع نیز مسح کرد؟
اگر رطوبت دست خشک شود، باید از ابرو یا ریش رطوبت بگیرد و با آن مسح کند.
اگر آب دهان بر آبی که وارد دهان شده غلبه داشته باشد و شخص روزه دار مجموع این دو آب را (در حالی که آب دهان غلبه دارد) فرو برد، آیا فرو بردن آن اشکال دارد؟
اگر آب خارج به قدری ناچیز باشد که در آب دهان مستهلک شود، اشکال ندارد و الّا جایز نیست.
در مورد وکالتهای بلاعزلی که در دفترخانههای اسناد رسمی رواج دارد، مرسوم است که عبارت "وکیل میتواند مورد وکالت را به هر قیمتی و به هر کسی حتی خودش بفروشد." آیا این شرط که وکیل بتواند مورد وکالت را به هر قیمتی بفروشد و به عبارتی مصلحت موکّل را رعایت نکند، شرط خلاف مقتضای عقد محسوب نمیشود؟ یا صِرفاً شرطی باطل است و باعث بطلان وکالت نیست؟
شرط مذکور خلاف مقتضای عقد وکالت نیست و اشکال ندارد. به طور کلی بر وکیل واجب است از آنچه که موکّل برایش از خصوصیات، تعیین کرده، تعدّی نکند. پس اگر تعدّی کند، فضولی است و متوقف بر اجازه موکّل است. همچنین بر وکیل، واجب است که مصلحت موکّل را مراعات کند؛ پس اگر تعدّی کند و خلاف مصلحت او به جا آورد، فضولی است. البته اگر موکّل، خصوصیتی را تعیین کند، همان متعیّن میشود و عمل وکیل نافذ است؛ اگر چه این عمل بر خلاف مصلحت موکّل باشد.
بعضی از مسئولین برای کارمندان خود به صورت دلخواه اضافه کار در نظر میگیرند؛ این در حالی است که حتی یک ثانیه هم اضافه کار نداشتهاند؛ آیا مبلغی که بابت اضافهکار به چنین کارمندانی پرداخت میشود حلال است؟
نوشتن گزارش های غیرواقعی و دریافت پول در برابر ساعات اضافه ای که کاری در آن ها انجام نشده جایز نیست و واجب است پول های اضافه ای که کارمند مستحق دریافت آن ها نبوده، بازگردانده شود، ولی اگر قانونی وجود داشته باشد که به مسئول اداره اجازه دهد تا ساعات اضافه کاری کارمندی را که اضافه کاری انجام داده، دو برابر نماید جایز است این کار را انجام دهد و در این صورت دریافت اجرت توسط کارمند طبق گزارشی که مسئول اداره از ساعات اضافه کاری او نوشته، جایز است.
اگر نذری دارای مدت باشد، مثلاً تا یک سال هر جمعه دعای ندبه شرکت کند. اگر در این مدت انسان هر بار نذر را بشکند، آیا کفاره بر او واجب میشود؟ یعنی اگر ۳ جمعه به عمد به مراسم دعای ندبه نرود، ۳ کفاره بر او واجب میشود؟
اگر نذر، شرعی و همراه صیغه باشد در صورتی که هنگام نذر، منظورش تمام جمعهها به عنوان مجموعه واحد بوده است، به این معنا که اگر حتی یک جمعه هم شرکت نکند، مطلوب تأمین نشده است، در این صورت به خاطر یک بار تخلف، نذر منحل شده و کفاره بر او واجب میشود و هفتههای بعد، دیگر واجب نیست. اما اگر هر جمعه جداگانه مد نظر است، در این صورت در ازای هر جمعه یک کفاره، واجب است.
آیا استحباب افطار روزه مستحبی به خاطر تعارف برادر مؤمن، فقط در جایی است که نداند روزه هستم، یا اگر بداند و تعارف کند، باز مستحب است که دعوت او را بپذیریم؟
به طور کلی شرعاً پسندیده است انسان دعوت مؤمن را قبول کرده و روزه مستحب خود را افطار کند.
من مبالغی را از خواهر کوچکم قرض گرفته ام؛ او این پولها را از پس انداز خرج مدرسهاش به من داده. آیا می توانم به عنوان پاداش و تشویق برای پس انداز کردنش، پولی بیشتر از قرضش به او بدهم؟
در فرض مذکور، اگر خواهرتان بالغ بوده و محجور نباشد، بدون شرط زیاده از طرف او و با میل خود می توانید مبلغی بیشتر بدهید و اشکال ندارد.
اهداء اعضای بدن و اهداء بافت قابل پیوند میت (استخوان، پوست، غضروف) به بیماران ضایعه سوختگی و یا پیوند استخوان در اثر انحراف شکستگی و شدید، به بیماران نیازمند جایز است؟
استفاده از اعضای میّت برای پیوند به بدن شخص دیگر برای نجات جان او یا درمان بیماری وی اشکال ندارد؛ مگر در اعضایی که برداشتن آنها از بدن میّت، موجب صدق عنوان مثله باشد و یا عرفاً هتک حرمت میّت محسوب شود، که در این صورت جایز نیست.
آیا می توان در مواقع ضروری در حین نماز خواندن، نماز را شکست یا متوقف کرد؟
به طور کلی برای جلوگیری از مخاطرات جانی و مالی که قابل توجه و اهتمام نمازگزار است، شکستن نماز جایز است.
میدانم که نماز آیات برای زلزله و رعد و برق و مانند اینها واجب فوری است. اگر کسی تا یک هفته نخواند، هر وقت یادش آمد یا عالم به مسأله شد، آیا واجب فوری است یا میتواند چند روز به تأخیر بیندازد؟
هنگامی که زلزله، رعد و برق و مانند آن، (که مدت زمان وقوعش کم است) اتفاق می افتد، بنا بر احتیاط مکلف باید فوراً نماز آیات بخواند و اگر تأخیر بیاندازد، باید آن را تا آخر عمر بدون قصد اداء و قضا (قصد ما فی الذمه) به جا آورد.
اگر در حال قیام شک کنم که رکوع انجام دادم یا نه تکلیفم چیست؟
باید رکوع کنید؛ اما اگر به سمت سجده رفته باشید نباید اعتنا کنید.
دایی من مرحوم شد و فقط یک همسر داشت و بچه نداشت. مادر من قبل از داییام فوت کرده ما دو برادر و پنج خواهریم که اموال مرحوم به جز حق خانمش به ما میرسه. تقسیم اموال میت، بین ما خواهر و برادرها چگونه است؟
اگر مادر شما با برادرش تنها از طرف مادر (خواهرِ مادری) خواهر و برادر محسوب میشدند؛ اموال دایی شما بعد از کسر ارث همسرش، بین شما به صورت مساوی تقسیم میشود؛ یعنی هر برادری به اندازۀ هر خواهر، ارث میبرد. اما اگر مادرتان، خواهر پدری و یا خواهر پدر و مادری دایی شما بوده، در این صورت بعد از کسر ارث همسرش (یک چهارم اموال)، اموال دایی، بین شما به ازاء هر برادر، دو برابر خواهر، تقسیم میشود که در این صورت باید اموال، نُه قسمت شود و به خواهرها یک قسمت و به برادرها دو قسمت داده شود.
نصیحت و خیرخواهی دیگران در جلوی جمع چه حکمی دارد؟ بر فرض حرمت، از چه جهتی حرام هست؟
نصیحت و خیر خواهی در میان جمع فی نفسه اشکال ندارد؛ مگر اینکه طوری باشد که موجب آبرو ریزی فرد شود یا مستلزم اهانت و اذیت ایشان یا مفاسد دیگر باشد که جایز نیست. البته اگر از باب امر به معروف و نهی از منکر باشد باید با رعایت شرایطش انجام شود.
شوهرم در دادگاه دست روی قرآن گذاشت و قسم جلاله خورد که تا آخر عمر با من زندگی کند؛ چون مهریه را به او بخشیدم، قسم خورد ولی بعد از پنج ماه درخواست طلاق داد. آیا بعد از طلاق، این قسم عواقبی برای او دارد؟
اگر کسی به اسماء الهی با وجود شرایط قسمِ شرعی، قسم بخورد مخالفتِ با آن حرام است و کفاره دارد.
بعد از رکعت سوم در نماز ظهر، اشتباهاً تشهد خواندم. وظیفه چیست؟
اشکال ندارد و لطمه ای به صحت نماز نمی زند؛ البته بنا بر احتیاط مستحب، سجده سهو انجام دهید.