پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
آیا بعد از ازدواج امکان تغییر مهریه عندالاستطاعه به عندالمطالبه وجود دارد؟
اگر در عقد شرط شده که مهریه عندالاستطاعة باشد، تغییر این شرط فقط با رضایت طرفین ممکن است و اگر بخواهند شرط جدید، الزام آور شود، باید مجدداََ این شرط را ضمن عقد لازم دیگری قرار دهند.
1. آیا تحفّظ از خروج خون در حین نماز، بر مستحاضه واجب است؟
2. اگر مستحاضه با یقین به این که خون خارج نمی‌شود، حین نماز، تحفّظ نکرده است، آیا نمازهای او صحیح است؟
ج1) اگر خون استحاضه زن جریان داشته باشد، چنان چه برای او ضرر ندارد، باید به وسیله پنبه از بیرون آمدن خون جلوگیری کند.
ج2) در فرض مذکور در صورتی که خون خارج نشده، نماز صحیح است و در صورت یقین به خروج خون، طهارت باطل شده و نماز باید اعاده شود.
حدود سه سال پیش با خانمی ازدواج کردم که پسری یازده ساله داشت (الآن حدود چهارده سال دارد)؛ آن زمان ازدواجمان را از پسرش مخفی نگه داشتیم. سرپرستی این پسر بر عهده مادرش است و خانه مسکونی آن ها به نام پسر است.
سؤال بنده این است که رفت و آمد بنده به این خانه و وضو و غسل و نماز در آن چه حکمی دارد؟ همچنین حکم غسل و نمازهای قبلی بنده که در این خانه انجام داده ام، چیست؟
در فرض سؤال اگر خانه شرعاً مِلک پسر است، مثل این که به وی ارث رسیده، چنان چه پسر بالغ و عاقل است، باید با اجازۀ خود او باشد و إلّا تصرف جایز نیست. اما در صورتی که بالغ نشده، تصرف در اموال او باید با اجازۀ ولیّ (پدر یا جدّ پدری) بچه باشد. و اگر هر دو فوت شده اند، اختیار با قیّم شرعی است که توسط پدر یا جدّ پدری یا حاکم شرع معیّن می شود.
در هر صورت چنان چه مادر قیّم شرعی او باشد، باید کلیه تصرفات در مال صغیر، با اذن او و رعایت مصلحت بچه باشد (مثلاً اجاره استفاده از منزل برای بچه کنار گذاشته شود یا ...) که در این صورت عبادات قبلی هم صحیح است.
در منازل مسکونی که تعداد طبقات آن به اندازه ای است که باید برای تأمین آب مصرفی از پمپ آب استفاده کرد؛ به دو صورت اجرا می‌گردد:
حالت اول: بعد از کنتور، تانکری نصب نموده و در خروجی تانکر، پمپ آب نصب می‌گردد.
حالت دوم: بدون گذاشتن تانکر، پمپ مستقیم بعد از کنتور، به لوله اصلی متصل است؛ که در حالت دوم احتمال افت فشار در لوله اصلی و بلوک‌های ساختمانی مجاور وجود دارد.
آیا می‌توان هر دو روش را استفاده کرد؟
ج1) اشکالی ندارد.
ج2) اگر استفاده از پمپ، مخالف قوانین و مقررات باشد، نصب و استفاده از پمپ فشار جایز نیست.
استفاده از دستشویی و وضوخانه ایستگاه راه آهن برای کسی که مسافر نیست، چه حکمی دارد؟
وضو گرفتن از ایستگاه راهن و مانند این ها، برای کسانی که مسافر نیستند، در صورتی صحیح است که معمولاً کسانی هم که مسافر نیستند، با آب آن ها وضو می گیرند یا با اجازه مسئولین مربوطه باشد و تشخیص آن با خود مکلف است.
برای سجده بر مُهر، اگر کسی تمام پیشانی اش سوخته باشد، باید بر چه چیزی سجده کند؟
در فرض مذکور، که امکان سجده با دو طرف پیشانی هم امکان ندارد، باید با چانه سجده نماید.
کسی نذر کردہ که اگر کارش درست شود پدر و مادرش را به زیارت بفرستد و مبلغی که برای زیارت از پاکستان تا مشھد مقدس کفایت کند را به پدر و مادرش داده است. اما پدر و مادر نمی خواهند به زیارت روند بلکه می خواھند آن پول را برای مسجدی بدھند که احتیاج به کمک مردمی دارد.
لطفا بفرمایید که:
۱۔ آیا مسئولیت نذر کنندہ ادا شدہ یا نه؟
۲۔ آیا بر پدر و مادر لازم است که زیارت اهدایی فرزند را قبول کنند؟
۳۔ اگر آنھا به زیارت نروند، آیا پول در ملک والدین است و می توانند آن را در غیر زیارت مصرف کنند؟
ج1) اگر کسی نذر شرعی کرده، یعنی صیغه مخصوص نذر را خوانده است باید طبق نذر عمل کند. بنا بر این اگر نذر کرده پدر و مادر را به زیارت مشهد مقدس بفرستد، باید به نذر عمل کند.
ج2) والدین می توانند زیارت را قبول نکنند و رفتن به زیارت بر ایشان واجب نیست.
ج3) اگر والدین به زیارت نروند چنانچه پول آن را گرفته اند باید آن را به پسر خود برگردانند و مالک پول نمی شوند لذا نمی توانند بدون اجازه فرزند پول را به مسجد کمک کنند.
اگر دو نفر با هم اختلاف دارند و در دادگاه، محاکمه می شوند و دادگاه هم نیاز به شاهد دارد اگر فردی بخواهد به دروغ شهادت بدهد و دست به قرآن بگذارد و قسم بخورد که به فرض مثال مردی زنش را زده است، آیا این قسم شرعاً حرام است و کفاره دارد؟
قسم مذکور دروغ و حرام است، ولی کفاره ندارد.
شخصی در ماه رمضان و بدون قصد انزال، به عکس شهوت انگیزی نگاه کرده و جنب شده است، سپس با تصور اینکه روزه باطل شده، استمناء کرده است. روزه وی چه حکمی دارد؟
اگر بدون قصد بیرون آمدن منی به عکس نگاه کرده است، در صورتی که عادتاً با این کار منی از او خارج نمی شود اگر چه اتفاقاً منی بیرون آید روزۀ او صحیح است. ولی اگر نگاه را ادامه دهد تا آنجا که نزدیک است منی خارج شود و خودداری نکند تا خارج گردد روزه‌اش باطل است و باید قضای آن را به همراه کفاره به جا آورد. بنا بر این در فرض سؤال اگر روزه دار سهواً یکی از کارهایی که روزه را باطل می‌کند انجام دهد و به خیال این که روزه‌اش باطل شده عمداً دوباره یکی از آنها را به جا آورد، روزۀ او باطل می‌شود و اگر از این مسأله اطلاعی نداشته است، کفاره بر او واجب نمی باشد.
خواندن نماز آیات برای کسی که در موقع وقوع زلزله و یا سایر وقایع، مثل خورشید گرفتگی و غیره، حائض است، آیا بعد از پاک شدن، واجب است بخواند؟ نیت آن چگونه است؟
در نمازهای آیات موقّته، مانند خسوف و کسوف اگر در تمام وقت حائض باشد و آیاتِ غیر موقّته، مانند زلزله - چه اداء و چه قضا - واجب نیست.
در یکی از مکان‎های نظامی، ساختمانی را از روز اول به عنوان مهمان‎سرا ساخته‌ایم؛ آیا می‌توان کاربری آن را تغییر داد؟
به طور کلی این گونه امور تابع قوانین و مقررات مربوطه است و تخلف از آن جایز نیست.
من مبلغ زیادی بدهکارم. آیا با داشتن بدهی و پرداخت نکردن دیون، می‌توانم زمین و مِلک مجاور خانه خودم را وقف مسجد کنم؟
اگر دیون شما منجر به ورشکستگی و محجور شدن در اموال‌تان توسط حاکم شرع نشده باشد، وقف اموال مذکور، اشکال ندارد. اما اگر برای فرار از پرداخت دَین باشد، صحت وقف، محل اشکال است.
سال خمسی، اول آذر و تاریخ بیمۀ ماشین، آخر آذر ماه است. آیا می‌توان هزینۀ بیمه را از درآمد سال جدا کرده، سپس خمس پرداخت شود؟
در فرض سؤال پرداخت بیمه ماشین جزء مخارج سال بعد محسوب می شود و کسر قیمت آن از درآمد امسال صحیح نیست.
پدرم قبل از فوتش، حج تمتع، ثبت نام کرده و مبلغی هم پرداخت نموده است. قرار شده، نایب به جای ایشان حج انجام دهد. برای انجام حج نیابتی، آیا می‌توان از ثلث مال متوفی، پرداخت کرد؟
در فرض سؤال، چنانچه حجّ بر پدرتان مستقر شده (مستطیع بوده) و اموالش برای هزینۀ سفر حج کافی باشد، ورثه او باید از اصل مال از طرف او نایب بگیرند؛ مگر آن که وصیت کرده باشد که مخارج حجّ از ثلث مالش پرداخت شود، که در این صورت از ثلث برداشته می شود. ولی اگر ثلث مالش برای انجام آن کافی نباشد، کمبود آن از اصل مال برداشته می‌شود. اما اگر ایشان در زمان حیات مستطیع نبوده، در این صورت اگر وصیتی نکرده، واجب نیست برای ایشان، حج به جا آورده شود و چنانچه وصیت به حج کرده و وصیت بیش از ثلث مال نیست، واجب است که از ثلث مال ایشان، حج به جا آورده شود.
آیا بازی حُکم جایز است؟
(کسی با قرعه، حاکم و دیگری محکوم می شود؛ حاکم دستور می دهد و محکوم، ملزم به انجام است.)
صرف قرعه کشی و تعیین حاکم در فرض سؤال اگر همراه با بُرد و باخت مالی بین بازیکنان نباشد، فی نفسه اشکال ندارد؛ البته محکوم، الزام شرعی به انجام دستور حاکم ندارد.