پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
سجده کردن بر برگ درخت انگور چه حکمی دارد؟
بنا بر احتیاط واجب قبل از خشک شدن بر آن سجده نشود ولی بعد از خشک شدن اشکال ندارد.
مسجدی داریم با چهار کولر (وقفی) گازی دو تیکه که قسمت موتور این کولر ها بر بام مسجد نصب شده. متأسفانه دزد تمام این موتور ها را برده ولی قسمت پنل آن که در مسجد بوده سالم است. از طرفی هم در توان مالی مسجد تهیه چهار موتور برای این کولرها نیست؛ آیا می توان تعدادی از پنل ها را فروخت و هزینه ای به آن افزود و برای بقیه، موتور تهیه کرد؟
در فرض سؤال، (وقفی بودن کولرها) اگر قسمت های باقی مانده، هیچ استفاده ای ندارد، (حتی در مساجد دیگر) فروختن به نحو مذکور در سؤال اشکال ندارد.
اگر نمازگزار بعد از نماز بداند که در بین نماز حالت تردیدی داشته است که مثلاً دو رکعت خوانده یا سه رکعت و بنا را بر سه گذاشته، ولی نداند که گمانش به خواندن سه رکعت بوده یا هر دو طرف در نظر او مساوی بوده، آیا لازم است نماز احتیاط را بخواند؟
بنا بر احتیاط واجب باید نماز احتیاط بخواند.
کسی که فکر می کرده می تواند تا اتمام اذان صبح، سحری بخورد و تا اتمام نماز مغرب، باید صبر کند تا افطار کند؛ تکلیف روزه های گذشته اش چیست؟
فرد مذکور در فرض سؤال، اگر یقین دارد زمانی که مفطر انجام داده، طلوع فجر (نه صرف اذان) محقق شده بوده باید روزه ها را قضا کند ولی کفاره ندارد؛ اما اگر یقین ندارد (شک دارد که طلوع فجر صادق شده بوده یا نه) روزه اش صحیح است.
همسر بنده باردار است و هفته یازدهم بارداری را طی می کند. طبق اظهارات پزشکان متخصص (سه پزشک) جفت جنین، چسبیده به محل برش سزارین زایمان های قبلی و احتمال پاره شدن رحم و خطر جانی برای مادر و بچه وجود دارد.
نظر پزشک این است که باید جنین سقط شود. یکی دیگر از پزشکان می گوید اگر بچه هم تا زمان زایمان برسد، احتمال از دست رفتن رحم مادر وجود دارد و ریسک دارد. با این فرض آیا اجازه شرعی برای سقط وجود دارد؟
اگر استمرار حاملگی برای حیات مادر خطرناک باشد، سقط جنین قبل از دمیده شدن روح، اشکال ندارد و بعد از ولوج روح در خور تأمل است اگر چه در این خصوص هم جواز سقط بعید نیست.
اگر یک زلزله حدود چهار تا پنج ریشتر آمده باشد و بقیه فهمیده باشند، اما من نفهمیده باشم، آیا نماز آیات بر من واجبه؟
به طور کلی هر زلزله ای که برای مردم منطقه ای قابل درک (حتی خفیف) باشد، موجب وجوب نماز آیات بر مردم آن منطقه می شود و در صورتی که هنگام زلزله، شخص متوجه آن نشود و پس از حادثه بفهمد زلزله آمده است، بنا بر احتیاط واجب باید نماز آیات بخواند.
اگر قبل از غسل مانعی بر روی بدن باشد ولی در مانع بودن آن شک داشته باشم و غسل کنم، آیا غسل بنده صحیح است؟
غسل صحیح نیست، در فرضی که قبل از غسل متوجه مانع مشکوک هستید، باید قبل از غسل آن را برطرف کنید.
اگر نمازگزار در اثنای نماز بداند در اجزای قبلی نماز مثلاً بین رکعت دوّم و سوّم شک نموده، در حالی که فعلاً مشغول خواندن رکعت بعد یا انجام عمل دیگر است، چنانچه مردّد شود که شکّ مذکور قبل از وارد شدن به سجدۀ دوّم بوده که از شک های باطل محسوب می شود یا بعد از وارد شدن به سجدۀ دوّم بوده که از شک های صحیح محسوب می ­گردد، باید بنا را بر کدامیک بگذارد؟ در صورتی که تردید مذکور بعد از اتمام نماز پیش آید حکم نماز چیست؟
احتیاط واجب آن است که بنا بر این بگذارد که از نوع شک های صحیح بوده و به وظیفه خود عمل کند و بعد از اتمام نماز دوباره نمازش را اعاده نماید.
مدیر اقتصادی خانواده چه کسی است؟ دو لباس مختلف وجود دارد که هیچ کدام از لحاظ جنس و کیفیت خارج از شأن زن نیست. آیا مرد می تواند هر کدام را که می‌خواهد برای زن تهیه کند حتی اگر خلاف سلیقه زن باشد؟ آیا بردن زن به بیرون از خانه برای خرید واجب است؟
ج1) آنچه برشوهر لازم است پرداخت نفقه همسر است و نفقۀ واجب زن عبارت است از هر آنچه زن به طور متعارف به آن احتیاج دارد، مانند غذا و وسایل مورد نیاز آن، لباس، مسکن، هزینۀ درمان بیماری های متعارف و نظافت و ... به مقدار و کیفیتی که برای امثال او متعارف است.
ج2) در فرض سؤال هر کدام را تهیه کند به مقدار واجب عمل کرده است ولی شایسته است سلیقه زن مراعات شود.
ج3) واجب نیست.
به طور کلی سزاوار است امور خانواده با تفاهم، همدلی، رفق و مدارا و گذشت انجام شود.
همسر من برای انجام امور طلاق حدود چند ماهی (حدود ۴ ماه) است به منزل پدر خود رفته و تقاضای طلاق هم داده است و فاقد شرایط دریافت نفقه است؛ پرداخت فطریه ایشان آیا بر ذمه بنده است؟
زنی که شوهرش مخارج او را نمی دهد، چنانچه شب عید و چند روز قبل یا بعد آن نانخور پدرش باشد، فطره اش بر عهده او است و بر شوهر واجب نیست.
من ده یازده ساله که بودم وقتی از مدرسه آمده و نماز ظهر و عصرم را می‌خواندم، به سرعت می‌خواندم و برای سریع‌تر شدن، به جای دو سجده، دو بار پیشانی خودم را به مهر می‌زدم. آیا نمازهای من باطل هستند؟
اگر جاهل قاصر *بوده و با اعتقاد به صحّت، به صورت مذکور می‌خوانده اید، نماز صحیح است ولی چنانچه جاهل مقصّر بوده اید، بنا بر احتیاط واجب نماز باطل است.
----------------
*جاهل قاصر کسی است که اصلاً متوجه جهل خود نیست و یا توجه به جهلش دارد، ولی راهی برای برطرف کردن جهل خود ندارد و جاهل مقصر به کسی گفته می شود که متوجه جهل خود بوده و راه های رفع جهالت خود را هم می داند، ولی در آموختن احکام کوتاهی می کند.
اگر فرد بین سه و چهار شک کند و موقعی که یک رکعت نماز احتیاط ایستاده را می‌خواند، یادش بیاید نماز را سه رکعت خوانده، وظیفه او چیست؟
نماز احتیاط را ادامه می‌دهد و صحیح است، هر چند احتیاط مستحب است که نمازش را اعاده کند.
در مسئله ۹۲۵ رساله نماز و روزه آمده است :«همچنین اگر عذر دیگری غیر از بیماری در ماه رمضان داشته باشد و پس از ماه رمضان برطرف شود ولی تا ماه رمضان بعد بر اثر بیماری نتواند روزه بگیرد، باید آن روزه‌‌ها را قضا کند.» سؤال این است که آیا مراد این است که بعد ماه رمضان آن عذر برطرف شده ولی کل سال را بیمار هم بوده؟ یا در بازه ای کلاً عذری نداشته و سپس بیماری عارض شده؟ به عبارت دیگر مثلاً شخصی به خاطر عذری غیر بیماری (مثل مسافرت) روزه اش قضا شده، بعد ماه مبارک مدتی کلاً بدون عذر بوده و قصد داشته مثلا رجب بگیرد، اتفاقا رجب و شعبان عذری مثل بیماری پیش آمده تکلیف چیست؟ برخی مراجع تفصیل داده اند بین اینکه در این بازه تا تنگ شدن وقت کوتاهی در نگرفتن کرده یا نه؟ اصلا ملاک کوتاهی چیست؟ فردی بخواهد صبر کند تا ماه رجب روزه ها را بگیرد آیا کوتاهی است؟
در فرض سؤال وجوب قضا ارتباطی با کوتاهی مکلف ندارد و در هر دو صورت مذکور باید قضای روزه فوت شده را به جا آورد. البته در جایی که می توانسته روزه را قضا کند ولی آن را قضا نکرده (ولو به خاطر ثواب روزه ماه رجب) علاوه بر قضای روزه، کفاره تأخیر هم واجب می شود.
1. در بین مردم افرادی هستند که از روی جهل مرکب و تحت تأثیر اطلاعات غلط فضای مجازی ادعا می کنند که دین اسلام را قبول ندارند و این دین، دین اعراب است؛ خدا و پیامبر و قرآن را قبول ندارند و ...
آیا این افراد در حکم مرتد هستند؟
2. تکلیف همسر و ازدواجشان چیست؟ آیا همسر باید از چنین شخصی جدا شود و طلاق بگیرد؟
ج1) اگر مسلمانی به صورت جدی بگوید اسلام را قبول ندارم، مرتد است.
ج2) اگر یکی از زوجین مرتد شود، یا هر دو دفعتاً با هم قبل از دخول مرتد شوند، ازدواج در همان حال به هم می خورد؛ چه ارتداد فطری باشد یا ملّی* و همچنین است بعد از دخول اگر ارتداد از زوج و فطری باشد، و اما اگر ارتدادش ملی باشد یا ارتداد از زوجه باشد مطلقاً (چه فطری باشد یا ملی) فسخ آن بر انقضای عده توقف دارد؛ پس اگر قبل از انقضای عده، مرد به اسلام رجوع کند یا زن به اسلام رجوع نماید زوجه اش می باشد وگرنه کشف می شود که از وقت ارتداد از او جدا شده است. ضمناً در مواردی که به خاطر ارتداد زوجیت باطل می شود، نیاز به طلاق نیست و باید فوراً از هم جدا شوند.

* مرتد فطری: کسی‌‌ است که هنگام انعقاد نطفه‌ او، پدر یا مادرش مسلمان بوده‌اند و خودش نیز مسلمان بوده و سپس مرتد شده است.
مرتد ملّی: کسی‌‌ است که هنگام انعقاد نطفه‌ او، پدر و مادرش کافر بوده‌اند و خود نیز پس از بلوغ اظهار کفر نموده، بعد مسلمان شده و سپس مرتد شده است.
از کسی ۵ میلیون قرض کردیم و به فقرا دادیم؛ آیا عید فطر اگر از صاحب وجه (فطریه) اجازه بگیریم، می توانیم با فطریه ها بدهی مان را بپردازیم؟ آیا نیاز به اجازه صاحب وجه هست؟
اگر مقروض فقیر باشید، با اجازۀ او می توانید فطریه را بابت بدهی او به قرض دهنده بپردازید.