پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
بنده در محل کار برای نماز ظهر و عصر امام جماعت شدم؛ پس از اقامه نماز (حدود یک ساعت بعد) متوجه شدم که روی مچ دستم ذره ای چسب (مانع وضو) بوده که قبل از نماز هنگام وضو آن را ندیده بودم. حال آیا باید نمازم را دوباره ادا کنم؟ حکم نماز سایرین که به بنده اقتدا کرده بودند چیست؟ و وظیفه و تکلیف بنده در این خصوص چیست؟ آیا باید به جای آنها نماز بخوانم یا باید به ایشان اطلاع دهم تا نمازشان را دوباره بخوانند؟
ج1) اگر احتمال بدهید که مانع مذکور بعد از وضو ایجاد شده، وضو و نماز صحیح است در غیر این صورت باید دوباره وضو گرفته و نماز را اعاده کنید.
ج2) نماز مأمومین در هر حال صحیح است و لازم نیست به آنها اطلاع دهید یا نماز ایشان را بخوانید.
بنده خانه‌ای در شهری خریده‌ام و گاهی اوقات ماهی تا دو روز و یا در ماه به صورت پراکنده ۱۰ تا ۱۵ روز در آنجا می‌مانم. (یعنی شکل خاصی ندارد.) حکم من در آنجا به عنوان وطن دوم چگونه است؟ آیا می توانم نماز و روزه را کامل انجام دهم؟
مجرد آنچه در سؤال آمده موجب وطن شدن نمی شود و نماز شما در شهر مذکور بدون قصد ده روزه شکسته است.
لازم به ذکر است کسی که قصد دارد برای همیشه یا سالیان متمادی سالی سه چهار ماه (مانند تابستان و ایام تعطیل) در مکانی زندگی کند، چنانچه وسایل زندگی مانند خانه و امثال آن را فراهم کند، آنجا از نظر عرف وطن دوم او محسوب می‌شود، اما اگر صرفاً برای ییلاق و مانند آن، بدون قصد توطن و بدون فراهم آوردن لوازم زندگی آنجا برود، تحقق وطن، بعید است.
با توجه به عدم جواز پرداخت صدقات از جانب غیر سادات به سادات فقیر، جهت حفظ حرمت آن‌ها، واسطه شدن مسئولین مراکز خیریّه جهت رساندن صدقات جمع آوری شده‌ از جانب سادات به سادات فقیر چیست؟ (مفروض آن است که مسئولین خودشان سید نیستند).
به طور کلی پرداخت صدقات مستحب از جانب غیر سادات به سادات فقیر حتی با واسطه شدن مسئولین غیر سید مانعی ندارد، اما پرداخت زکات و زکات فطره غیر سادات به سادات ولو از طریق واسطه جایز نبوده و مُجزی نیست.
چند روز از روزه هایم که تعدادش را دقیقاً نمی دانم، در شب جنب بودم و غسل را عمداً تا چند دقیقه قبل از اذان صبح به تأخیر می انداختم و تیمم بدل از غسل انجام می دادم. حکم روزه هایم چیست؟
اگر تیمم در وقتی انجام شده است که وقت برای غسل وجود نداشته است، روزه های گرفته شده صحیح است اگر چه مرتکب معصیت شده اید و باید توبه نمایید.
1. کسی به دلیل مریضی در شب ماه رمضان، نیت روزه برای فردا نمی کند ولی صبح که بیدار می شود می بیند حالش خوب است و می تواند روزه را بگیرد. آیا می تواند آن روز را که نیت نکرده بود، نیت روزه کند و آن روز را روزه بگیرد؟ آیا قضا هم باید به جا آورد؟
2. کسی شب تصمیم می گیرد به سفر برود، لذا نیت روزه برای فردا نمی کند. اگر صبح فردا تصمیمش عوض شود و سفر نرود می تواند آن روز را روزه بگیرد؟
ج1) اگر از قبل از اذان صبح خوب شده بوده است، بنابر احتیاط واجب باید نیت روزه کند و بعداً نیز روزه آن روز را قضا کند. اگر در اثنای روز ماه رمضان خوب شود، واجب نیست نیت روزه کند و آن روز را روزه بگیرد ولی اگر پیش از ظهر باشد و کاری که روزه را باطل می‌کند انجام نداده باشد، احتیاط مستحب آن است که نیت کند و روزه بگیرد و پس از ماه رمضان باید آن را قضا کند.
ج2) بنابر احتیاط آن روز را روزه بگیرد و بعداً نیز آن را قضا کند.
آیا زن مسلمان می تواند عمل ذبح شرعی یا نحر را انجام دهد حتی اگر مرد مسلمانی باشد که این عمل را انجام دهد؟
در ذبح و نحر حیوان فرقی بین زن و مرد نیست.
من مرد هستم؛ تنها در یک مرکز کار می کنم و همکار خانم هم ندارم. سؤالم این است که مراجعه کننده خانم برای کنترل قند خون یا تزریق واکسن به بازو، مراجعه می کند که ناچار به گرفتن نوک انگشت و یا جمع کردن ماهیچه بازو با دست هستم. در این حالت حکم شرعی چیست؟
اگر می دانید که خانم مذکور، اضطرار به تزریق واکسن و یا درمان و یا کنترل قند خون دارد و دسترسی به پزشک همجنس هم ندارد و امکان لمس از روی لباس یا استفاده از دستکش نیز وجود ندارد، در این صورت لمس بدن نامحرم به قدر ضرورت اشکال ندارد.
1. آیا عقد دائم با لفظ "مَتَّعتُ" صحیح است؟
2. فعل های "انکحتُ"، "زَوَّجتُ" و "مَتَّعتُ"، باید دو مفعولی خوانده شوند یا با حرف جر هم متعدی می شوند، اگر می شوند با کدام حرف جر؟
3. آیا عقد دائم و موقت با هر کدام از افعال مذکور (انکحت، زوجت و متعت)، به تنهایی کافیست؟ یا شرایط خاصی دارند؟
ج1) در صورتی که قرینه ای بر دوام وجود داشته باشد، صحیح است هر چند احتیاط در این است که با لفظ انکحت یا زوّجت خوانده شود.
ج2) هر کدام از انکاح و تزویج به دو مفعول متعدّی می شوند. و بهتر است که زوج، مفعول اول و زوجه مفعول دوم قرار داده شود و عکس آن نیز جایز است. هر کدام از این ها به مفعول دوم گاهی بدون واسطه و گاهی به واسطه «مِنْ» و لام متعدی می شوند. پس گفته می شود: «انکحت- یا زوّجت- زیداً هنداً» یا «انکحت هنداً من زید». و با «لام» هم گفته می شود.
ج3) جهت اطلاع از کیفیت خواندن عقد دائم و موقت می‌توانید به رساله حضرت امام خمینی (ره) مسئله ٢٣٦٨ به بعد مراجعه فرمایید.
آیا کفاره تأخیر فرزندی که درآمد ندارد بر عهده پدر است؟ اگر پدر کفاره تأخیر را پرداخت کند چیزی بر ذمه فرزند نیست؟
ج1و2) پرداخت کفاره یا فدیه فرزند بر عهده پدر نیست. البته جایز است که پدر به وکالت از فرزند، فدیه یا کفارۀ او را بپردازد.
1- آیا بخار شدن دو سوم آب انگور با گرفتن آن، از مسلمانی که اعتقاد به حلال بودن آب انگور حتی اگر قبل از بخار شدن دو سوّمش، تبدیل به شیره شود دارد، ثابت می شود؟
2- آیا بخار شدن دو سوم آب انگور با گرفتن آن، از مسلمانی که نمی دانیم در مورد حلال بودن آب انگور جوشیده قبل از بخار شدن دو سوّمش چه اعتقادی دارد، ثابت می شود؟
ج1) در فرض سوال ثابت نمی شود.
ج2) در فرض سؤال، حکم به حلیت می شود و استفاده از آن مانعی ندارد.
بنده چندین سال پیش دو ختم قرآن انجام دادم و بابت آن مبلغی دریافت کردم؛ ولی پس از مدتی متوجه شدم در چند مورد قرائتم اشتباه بوده. مثلاً وقتی کلمه ای به "ة" ختم می شود، در حالت وقف به صورت "هاء" تلفظ می شود ولی من در حالت وقف اصلاً این حرف را تلفظ نمی کردم. حال تکلیف من در قبال این مسئله و وجهی که دریافت کرده ام چیست؟
چنانچه صاحب وجه، قرائت قرآن به صورت کاملا صحیح را شرط نکرده و مواردی که اشتباه خوانده اید زیاد و قابل توجه نبوده، تکلیفی ندارید و استفاده از وجهی که دریافت کرده اید، حلال است. ولی اگر تعداد اشتباه ها زیاد بوده، همان مواردی که اشتباه خوانده اید را تصحیح کنید و کفایت می کند.
1. آیا خرید خانه به عنوان نفقه زن، بر مرد واجب است یا منزل اجاره ای هم کافی است؟
2. آیا خرید جهیزیه نو به عنوان نفقه، واجب است یا جهیزیه کهنه یا اجاره ای هم کافی است؟ (در صورتی که سالم باشد و رفع نیاز کند.)
3. آیا زن می تواند شوهر را ملزم به خرید خانه یا جهیزیه نو کند؟
ج1) واجب نیست؛ مهم تهیه خانه مناسب و مطابق با شأن است. (فرقی نمی کند که ملکی باشد یا اجاره یا رهن و...)
2) در فرض سؤال واجب نیست؛
3) زن نمی تواند همسر خود را ملزم به امور مذکور کند.
اگر شخصی در ماه مبارک رمضان به دلیلی بخواهد روزه خود را قبل از ظهر افطار کند و از شب قبل تصمیم به سفر بگیرد و هر روز تا چهار فرسخی برود و چیزی بخورد و برگردد؛
۱) اگر جاهل به حکم بوده و تا 12 کیلومتری میرفته و فکر می کرده چهار فرسخ، 12 کیلومتر است، باید چه کند؟
۲) اگر جاهل به موضوع بوده و فکر می کرده 21 کیلومتر رفته ولی در واقع 12 کیلومتر رفته بوده، باید چه کند؟
ج1و2) در هر دو فرض، روزه ها را باید قضا نموده و لکن کفاره ندارد.
برخی از فامیل و بستگان ما رفتارها و برخوردهای بدی با ما دارند و ما از فرط ناراحتی از این رفتارها و بعضاً زخم زبان ها، جهت کم شدن ناراحتیمان این رفتارها و زخم زبان ها را در خانه برای خودمان مجدد بازگو می کنیم. ضمناً همه ی اعضای خانواده من این رفتارها و زخم زبان ها را می دانند و می بینند. اما برای تقلیل ناراحتی خودمان مجدد برای خود بازگو می کنیم. آیا این مصداق غیبت است؟
چون بنا به دانسته های من غیبت یعنی بدگویی کردن از کسی نزد فرد ثالث به گونه ای که چهره آن فرد نزد بقیه خراب شود و سایرین ظن و گمان بدی نسبت به آن شخص پیدا کنند. با توجه به این مسئله آیا این کار ما غیبت محسوب می شود؟
صرف بازگویی مطالب مذکور با خود بدون حضور شخص دیگر اشکال ندارد؛ ضمن اینکه اگر عیوب مزبور، عرفاً مخفی نباشد، گفتن آن به دیگران غیبت نیست؛ ولی ممکن است در برخی موارد از جهت دیگر اشکال داشته باشد مثل اینکه تحقیر مؤمن محسوب شود. در هر حال اگر رفتارها به گونه ای است که ظلم به شما محسوب می شود بیان آن (حتی اگر هم غیبت باشد) از باب تظلم، اشکال ندارد.
شخصی مالی را غاصباً برداشته و صاحب مال نیز در ازای تحویل آن مال، مزد و جایزه ای تعیین کرده است. آیا اگر غاصب مال را برگرداند، شرعاً مستحق آن مزد می‌باشد؟
تابع نظر صاحب مال است؛ اگر قصد او شامل شخص غاصب نمی شده، غاصب مستحق آن اجرت نمی باشد و برگرداندن آن مال وظیفه شرعی اوست.