پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
در خیریه ها حساب های بانکی افتتاح می شود که به آنها «وجوه اداره شده» یا «مسدودی» می گویند؛ این حساب ها جهت پرداخت وام قرض الحسنه از نفس مبالغ موجود حساب (نه کارکرد آنها) می باشد. خیّرین با هماهنگی مسئولین خیریه وجوهاتی را به صورت امانی به این حساب ها واریز کرده و خیریه نیز آن را به نیازمندان قرض می دهد تا آنها به نحو اقساط عودت دهند؛ حال سوال اینجاست در مواردی که نیازمندان اقساط خود را تا چند ماه عودت نمی دهند، یعنی قسط خیّرین از وجوهات سایر خیرین پرداخت می شود؛ به عبارتی به جای این که پول برخی از خیّرین به نیازمندی به عنوان وام داده شود، به خیّری دیگری به عنوان قسط قرض او داده می شود؛ آیا این کار شرعا جایز است؟
اگر خیّرین مبلغی را برای پرداخت وام قرض الحسنه، به صندوق خیریه می دهند، جایز نیست آن مبلغ به عنوان اقساط وام عقب افتاده، به خیّر دیگری پرداخت شود؛ مگر آن که این کار با کسب رضایت پرداخت کننده آن مبلغ انجام شود.
پدری وصیت کرده یک سال نماز و یک ماه روزه دارد و قید نکرده که از ثلث مال هزینه شود، تکلیف چیست و بر عهده کیست؟ اگر به ثلث مال وصیت کرده باشد، آیا باز هم بر پسر بزرگ واجب است؟
برای عمل به وصیت در فرض سؤال از ثلث مال برداشته می شود؛ ولی اگر صرف اطلاع باشد - با وجود شرایط وجوب قضا بر پسر بزرگ - بر پسر بزرگ واجب است نمار و روزه را انجام دهد و در فرض وجود وصیت، بعد از آنکه اجیر نماز و روزه او را به طور صحیح به جا آورد، بر پسر بزرگ چیزی واجب نیست.
۱. اگر وکیل هنگام خواندن صیغه طلاق، صیغه را احتیاطاً چند بار تکرار کند تا یقین پیدا کند که صیغه درست خوانده شده و طلاق هم به درستی محقق شده، آیا این کار جایز است؟
۲. آیا اگر وکیل خودش عادل باشد، او هم می‌تواند به عنوان یک گواه در طلاق محسوب شود؟
ج1) اشکالی ندارد.
ج2) خیر نمی‌تواند.
این که می‌گویند اگر مردی زنش را طلاق رجعی بدهد، زن باید در خانه مرد بماند، آیا اگر زن در ایام عده در خانه مرد نماند طلاقش باطل است؟
این مسئله، موجب بطلان طلاق نمی‌شود.
آیا قرار دادن قیمت روز طلا در پرداخت و دریافت قرض با توافق طرفین، صحیح می باشد؟
اگر طلا را قرض بدهد باید قرض گیرنده معادل همان مقدار طلا (یا در صورت توافق دو طرف، پول آن) را به او برگرداند هر چند قیمت طلا تغییر کرده باشد؛ اما اگر پول را قرض بدهد، نمی‌تواند شرط کند که بیش از آن را به او برگرداند و چنین قرضی صحیح نیست. اما می توان در پرداخت قرض از طرف بدهکار، جبرانِ کاهش ارزش پول را شرط کرد.
آیا بین الطلوعین در احکام، حکم شب را دارد یا روز؟ مثلاً اینکه آیا در این وقت، مستحب است انسان نشسته آب بخورد یا ایستاده؟
به طور کلی روز عبارت است از معنای عرفی آن؛ یعنی از طلوع تا غروب خورشید، البته اگر در موردی دلیل معتبری داشته باشیم بر این که عملی باید از طلوع فجر شروع شود مانند روزه، طبق دلیل عمل می شود.
1. زن مسیحی که در عقد مرد مسلمان یا غیر مسلمان بوده است، برای ازدواج با مرد مسلمان، آیا ملزم به رعایت عده است؟
2. زن مسیحی بعد از مسلمان شدن، آیا می تواند با شوهر مسیحیش زندگی را ادامه دهد؟
3. اگر مرد کافری اسلام آورد ولی همسرش همچنان کافر باشد، آیا برای ادامه زندگی نیاز به عقد جدید دارد؟
ج1) اگر شوهر قبلی مسلمان بوده و یا اگر ازدواج قبلی بر طبق مذهبشان انجام گرفته باشد، باید عده نگه دارد. ضمناً باید توجه داشت که ازدواج دائم مرد مسلمان با زن مسیحی بنابر احتیاط واجب جایز نیست.
ج2) اگر زن در فرض سؤال اسلام بیاورد چنانچه قبل از دخول باشد، ازدواج باطل می شود و اگر بعد از آن باشد زن باید جدا شود و عده نگه دارد؛ بنا بر این اگر در زمان عده، شوهر اسلام بیاورد، ازادواجشان باقی است و الا بعد از گذشتن عده کشف می شود که از ابتدای اسلام آوردن زن، ازدواجشان به هم خورده است.
ج3) اگر مرد اهل کتاب، مسلمان شود ازدواجشان باقی می ماند و اگر مرد غیر اهل کتاب اسلام بیاورد، چنانچه قبل از دخول باشد ازدواج باطل می شود و اگر بعد از دخول باشد بین آنها جدائی می افتد و به مقدار عده منتظر می ماند؛ پس اگر قبل از گذشتن عده، زن مسلمان شود بر ازدواجشان باقی می مانند و الا کشف می شود که از همان زمان اسلام آوردن شوهر، عقدشان باطل شده است.
اینجانب بنا به وصیت متوفّی، وصیّ ایشان هستم تا یک سوم از اموالش را در امور خیریه صرف کنم. حال سوالات زیر مطرح می گردد:
1. چنانچه یکی از ورثه از وصیت خبر نداشته و آن را مورد پذیرش قرار ندهد، آیا می توان آن وصیت را اجرا نمود؟
2. آیا یک سوم مال متوفی باید به صورت یکجا و توسط وصیّ اجرا گردد؟
3. با توجه به این که ورّاث افراد متدین می باشند، آیا می توان یک سوم مال وصیت شده را بین ورّاث تقسیم نمود تا ورّاث آنرا هزینه نمایند؟
ج1) عمل به وصیت در ثلث اموال میت نیاز به اجازه ورثه ندارد.
ج2) نباید بدون عذر نسبت به انجام وصیت، تأخیر و تسامحی صورت گیرد.
ج3) حق ندارید امر وصیت را به دیگری - هر چند ورثه - تفویض نمایید؛ البته می توانید در بعضی از امور متعلق به وصیت کسی را وکیل نمایید، مخصوصاً اگر از چیزهایی باشد که عادتاً مانند شما مباشرت به آن نمی کند و مباشرت هم از طرف میت بر شما شرط نشده باشد.
آیا هبه معوضه خمس دارد؟
هبه از هر نوعی که باشد، اکتساب نیست و خمس ندارد.
اگر ظاهر برنج و گوشت و مانند اینها نجس شود، با آب قلیل، آب کر و جاری چگونه تطهیر می شود و چند مرتبه باید شست؟ آیا ظرف نیز به تبع آنها، پاک می شود؟
اگر نجاست به داخل حبوبات رسیده پاک نمی شوند؛ ولی اگر ظاهر آنها نجس شده چنانچه آن را در ظرفی قرار دهند و زیر آب کر یک مرتبه شسته شود چیز متنجس و ظرف، هر دو پاک می شوند؛ همچنین اگر نجاست غیر ادرار باشد و ظرف هم از قبل پاک باشد و داخل ظرف قرار دهند و یک مرتبه آب قلیل بر آن بریزند و خالی کنند چیز متنجس و ظرف نیز به تبعیت پاک می شود و اگر به ادرار نجس شده باید دو مرتبه شسته شود و اگر ظرف از قبل نجس باشد باید سه مرتبه آب ریخته و خالی کنند.
خانمی که به یاد ندارد از سال قبل روزه قضا دارد یا خیر، چه حکمی دارد؟ آیا می تواند روزه مستحبی بگیرد؟
اگر نمی داند روزه ی قضا بر عهده دارد یا نه، می تواند روزه ی مستحبی بگیرد.
کسی که بر اثر زخم، روی پایش خون خشک شده و خونابه وجود دارد، آیا می تواند با دست تر مسح کند؟
اگر محل مسح زخم است و نمی‌تواند روی آن دست تر بکشد، باید به جای وضو، تیمم کند؛ ولی اگر می‌تواند پارچه‌ ای روی زخم قرار دهد و بر آن دست بکشد، احتیاط آن است که علاوه بر تیمم، وضو نیز با چنین مسحی بگیرد.
کسی که کارش را خرید دَین و خرید چک قرار داده، آیا در تاریخ سال خمسی می بایست خمس چک هایی که خریده را به ارزش روز حساب کند و بپردازد یا می تواند چک ها هر وقت وصول شد، تخمیس کند؟
در فرض سؤال اگر دَین یا چک را با درآمد بین سال خریده به قیمتی که سر سال خمسی قابل نقد شدن باشد خمس تعلق می گیرد.
اگر شخص مکلف هنگام وقوع زلزله در خواب باشد یا در حالت بیداری متوجه وقوع زلزله نشود و چند ساعت بعد به او بگویند که زلزله شده، آیا نماز آیات بر این شخص، واجب است؟
در فرض مذکور، احتیاط واجب آن است که نماز آیات را بخواند.
چنانچه متبرعی از سوی شوهر، نفقه زوجه را بپردازد اعم از نان و مسکن و یا سایر نفقات، آیا باز هم زوجه می تواند از همسر خود مطالبه نفقه نماید؟
در فرض سؤال اگر زن تمکین تام داشته و کسی دین شوهر - نفقه زن - را بپردازد، کافی است.