پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
حکم پیدا شدن صاحب مال، بعد از دادن رد مظالم چیست؟
در فرض سؤال اگر صاحبش به صدقه دادن راضی نشود، باید عوض آن به او داده شود.
اگر شخصی با اعتقاد به تشهد آخر جماعت، تکبیرة الاحرام را گفته و بنشیند و تشهد را با جماعت بگوید، ولی متوجه شود که تشهد رکعتِ دوم است؛ تکلیف چیست؟
احتیاط در این است که نمازش را به فرادا ادامه دهد.
اگر در عقد موقت، مدت عقد، تصریح نشود و به طور کلی تا ازدواج دائم توافق شود، آیا عقد باطل است؟
عقد موقت باطل است و بنا بر احتیاط واجب تبدیل به عقد دائمی می شود.
کسی که پیر شده است و مریض و زمین گیر است، طوری که کارهای روزمره خودش را هم نمی‌تواند انجام بدهد یا خیلی به سختی انجام می‌دهد، آیا برای روزه‌هایش که نمی‌تواند بگیرد باز هم کفاره تعلق می‌گیرد؟ یا کفاره روزه هم از وی برداشته می‌شود؟
پیرمرد و پیرزنی که گرفتن روزه برایشان مشقت دارد، گرفتن روزه بر آنان واجب نیست و باید برای هر روز یک مد طعام (مانند گندم، جو، برنج) به فقیر فدیه بدهند و اگر اصلاً توانایی روزه گرفتن ندارند، بنابر احتیاط واجب باید فدیه بدهند.
1. مرد مسلمانی دارای یک دختر، زن مسلمان خود را طلاق داده و با یک زن بهایی ازدواج کرده و از این زن بهایی صاحب چند فرزند شده است؛ آیا پس از فوت این مرد، کل ارث به فرزند مسلمان می‌رسد؟
2. آیا فرزند مسلمان مجاز است ارث را بین برادران و خواهران بهایی تقسیم کند؟
ج1و2) اگر مرد نمی‌دانسته که ازدواج با بهایی باطل است، بچه‌های حاصل از این ازدواج، حکم بچّۀ حلال را دارند، و ملحق به مسلمان هستند و ارث می‌برند، مگر این که بچه‌ها بعد از بلوغ بهایی شده باشند.
1. آیا می‌شود نماز شب را قبل از شروع نیمه شب شرعی خواند؟ اگر می‌شود باید با چه نیتی خواند؟
2. بنده چند بار قبل از نیمه شب شرعی، نماز شب را خوانده ام و نیت ادا کردم؛ تکلیف چیست؟
ج1) مسافر یا جوانی که خواندن نماز شب در وقتش برایش سخت است یا کسی که عذری مانند پیری یا بیماری دارد، می‌تواند قبل از نیمه شرعی به نیت ادا بخواند.
ج2) اگر مشمول پاسخ اول نبوده اید، مستحب است قضا نمایید.
اگر در اعلمیت مرجع تقلید در یک یا دو باب فقهی شک کنیم و با شهادت عادل خبره اطمینان شود که مرجع دیگری در این دو باب فقهی اعلم است، آیا می توان از ایشان تقلید کرد؟
در فرض مذکور، بنا بر احتیاط واجب باید تبعیض در تقلید نمایید؛ یعنی از آن مرجعی تقلید کنید که در آن باب فقهی اعلم است.
1. اگر کسی صلوات را در تشهد نماز، فراموش کند و در رکعت سوم یادش بیاید، حکمش چیست؟
2. اگر بعد از نماز یادش آمد، وظیفه اش چیست؟
ج1) اگر نمازگزار تشهد و یا بعض تشهد مثل صلوات را فراموش کند و برای رکعت سوم بایستد، ولی پیش از رکوع یادش بیاید، هر چند مشغول تسبیحات شده باشد یا تسبیحات را به اتمام رسانده باشد، باید بنشیند و مقدار فراموش شده را بگوید و بعد از اتمام تشهد، دوباره ایستاده و تسبیحات رکعت سوم را مجدداً بگوید و نماز را ادامه دهد و پس از نماز، برای ایستادن بی‌جا، بنابر احتیاط مستحب دو سجده سهو به­ جا آورد.
ج2) در فرض مذکور تکلیفی ندارد و قضای بخشی از تشهد که فراموش شده است لازم نیست.
من صاحب مغازه هستم و می‌خواهم مغازه را برای کاشت ناخن (غیر ضروری) اجاره بدهم؛ در دو صورت ذیل، آیا این کار، صحیح است و درآمد را مالک می‌شوم؟
1- اگر اجاره فقط برای کاشت ناخن باشد.
2- اگر برای آریشگاه باشد ولی می‌دانیم کاشت ناخن هم در آنجا انجام می‌شود.
ج1) اجاره دادن مغازه برای کاشت ناخن (غیر ضروری با عدم امکان برداشت آن تا پایان وقت نماز) جایز نیست و اجاره، باطل است.
ج2) اجاره، صحیح است و مالک درآمد آن می‌شوید.
با توجه به نظر مقام معظم رهبری در باب روزه مسافر مبنی بر این که "روزه‌دار اگر پیش از ظهر مسافرت کند، در ­صورتی­ که از شبِ قبل، قصد سفر کرده باشد، روزه ‌اش در سفر باطل است؛ ولی اگر در روز، قصد سفر کرده است، بنا بر احتیاط واجب باید روزه بگیرد و پس از ماه رمضان هم آن را قضا کند." حال اگر شخصی بدون نیت شب قبل، مسافرت کرد و به حکم مسئله هم آگاه بود و روزه را در سفر باطل کرد، آیا کفاره افطار عمد بر او لازم می شود؟ یا فقط کار حرام کرده است؟
مادامی که در این مسأله به مرجع دیگر - که فتوا دارد - عدول ننموده، احتیاط در دادن کفاره عمدی و توبه است.
اگر کسی در حال نماز به صورت ناخودآگاه (سهوی) یک کلمۀ فارسی بگوید، (مثلاً: بله) آیا نمازش باطل است؟
در فرض مذکور، نماز باطل نیست؛ بلکه باید بعد از نماز، دو سجدۀ سهو به جا آورد.
کسی که به وجود مانع در اعضاء قبل از وضو یقین دارد؛ ولی شک دارد که آیا در حین وضو مانع برطرف شده است یا خیر؛ در این صورت وضو و نماز او چه حکمی دارد؟
در فرض سؤال، وضو و نمازش صحیح است.
شخصی جهت سه دانگ مشاع منزلش، وقف‌نامه رسمی تنظیم و سند مالکیت را نیز به نام وقف انتقال داده و خودش را متولی قرار داده است، ولی منزل از چند ماه قبل از تنظیم وقف‌نامه در تصرف همسر اولش بوده و خودش جای دیگری با همسر دومش مستأجر می باشد؛ یعنی منزل در تصرف خودش نبوده که به عنوان متولی آنرا قبض و اقباض نماید یا به اداره اوقاف تحویل دهد. واقف چند روز پس از تنظیم وقف‌نامه، از وقف منصرف شده، حال با توجه به این که گرچه مالک اصلی منزل، خود واقف بوده ولی از زمان تنظیم وقف‎نامه عملاً منزل به تصرف واقف (به عنوان متولی) یا اداره اوقاف در نیامده آیا وقف محقق شده است؟
اگر واقف سهم خود را با صیغه، وقف نموده باشد و خود را متولی موقوفه قرار دهد، چنانچه خانه در تصرف متولی بوده نیاز به قبض جدید نیست و وقف تمام است و چنانچه تصرف همسر اول در خانه مانع از تصرف واقف بوده است قبض محقق نشده است.
اگر زنی درآمد مستقل داشته باشد، آیا بر او واجب است که در نفقه فرزندان مشارکت کند؟
نفقه اولاد بر مادر واجب نیست، بلکه نفقه فرزندان (اگر مالی از خود نداشته باشند) و همچنین زن بر عهده شوهر است و در صورتی که شوهر، فقیر باشد، نفقه فرزندان بر عهده پدر شوهر است، بله در صورتی که شوهر و یا پدر او و یا جد پدری شوهر توانایی مالی نداشتند، در این صورت نوبت به مادر می‌رسد.
آیا با لباس نجس هم می‌شود نماز خواند؟
لباس نمازگزار در شرایط عادی باید پاک باشد و نماز خواندن با لباس نجس، صحیح نیست.
بله در چهار صورت اگر بدن یا لباس نمازگزار نجس باشد، نماز صحیح است:
1) خون زخم، جراحت و دمل: اگر در بدن یا لباس نمازگزار، خون زخم، جراحت یا دمل باشد، چنانچه آب کشیدن بدن یا لباس یا عوض کردن لباس برای بیشتر مردم یا برای شخص او سخت و مستلزم حرج و مشقت است، تا وقتی که زخم، جراحت یا دمل خوب نشده است، می‌تواند با آن خون نماز بخواند. همچنین چرکی که با خون بیرون می‌آید یا دوایی که روی زخم می‌گذارند و نجس می شود، همین حکم را دارد.
2) خون کمتر از یک بند انگشت اشاره: اگر بدن یا لباس نمازگزار به خونی غیر از آنچه در صورت قبل ذکر شد آلوده باشد، در صورتی که مقدار آن کمتر از یک بند انگشت اشاره باشد، نماز با آن اشکال ندارد.
3) متنجس بودن لباس‌های کوچک: اگر لباس های کوچک نمازگزار، مانند جوراب، دستکش و عرقچین که با آنها نمی‌توان عورت را پوشاند و نیز انگشتر، دستبند و مانند آن، با نجاستی تماس پیدا کند و نجس شود، نماز با آن صحیح است.
4) اضطرار به پوشیدن لباس نجس: کسی که به‌خاطر سرما یا نداشتن آب و مانند آن ناچار شود که با بدن یا لباس نجس نماز بخواند، نمازش صحیح است.