پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
آیا هزینه‌های غیر ضروری زندگی مانند خرید موبایل هوشمند و بسته‌های اینترنتی و یا هزینه‌های پزشکی غیر ضروری مانند عمل لاغری و زیبایی جزو نفقه محسوب می‌شود و بر مرد واجب است؟
به طور کلی، مخارج زندگی همسر از قبیل مسکن، لباس، وسایل زندگی، غذا و مانند آن در حد شأن امثال آن زن به عهده شوهر است و مازاد بر آن جزو نفقه واجب نیست.
1. اگر بنده در رکعت سوم نماز چهار رکعتی، سهواً سلام را کامل بگویم، آیا نماز باطل است یا باید بعد از نماز دو سجده سهو به جا بیاورم؟
۲.اگر دو جمله اول سلام نماز را بگویم چه حکمی دارد؟ (فقط بگویم السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته؛ السلام علینا و علی عباد الله الصالحین) و جمله سوم را نگویم.
ج1و2) نماز باطل نمی شود ولی بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا آورید.
اگر در عقد بیع، مبیع عین معین و یا در حکم آن باشد و تأدیه تمام یا بخشی از ثمن، مؤجل باشد و مشتری در موعد مقرر، ثمن مؤجّل را جزئاً یا کلاً تأدیه نکند، آیا برای بایع، خیار فسخ ثابت خواهد شد؟
در فرض سؤال مجرّد تأخیر، موجب ثبوت خیار برای فروشنده نمی‌شود مگر اینکه در ضمن معامله شرط خیار شود و یا معامله نقد باشد و شرط پرداخت ثمن به زمان خاصی مشروط شده باشد که در این صورت خیار تخلف شرط ثابت می‌شود.
می‌خواهم مبلغی را وقف کنم؛ آیا می‌شود پول نقد را وقف کرد؟ چگونه و کجا باید پرداخت کنم؟
وقف پول، اشکال ندارد و شما به عنوان واقف می‌توانید خودتان به امور مربوط به مال موقوفه رسیدگی کنید و یا این که شخصی را به عنوان متولی انتخاب کنید، تا امور مربوط به مال موقوفه را انجام بدهد و پول را در جهتی که وقف شده، مصرف کند. مثلاً اگر وقف فقرا کرده‌اید، می‌توانید آن را به فقرا قرض بدهید.
اگر تعقیبات نماز واجب مثلاً در قنوت یا سجده نماز مستحبی خوانده شود، آیا کفایت از تعقیبات نماز می کند؟
آنچه تأکید شده است این است که نمازگزار بعد از نماز، مشغول دعا و تعقیبات شده و به کار دیگری که با تعقیبات منافات دارد، مشغول نشود؛ بنا بر این هر چند خواندن دعاها در قنوت یا سجده نافله اشکال ندارد، ولی دلیلی بر محسوب شدن به عنوان تعقیبات نماز، موجود نیست.
1. آیا در عقد موقت سؤال از خود زن در خصوص این که زن عده نگه می‌دارد یا نه واجب است؟
2. آیا در عقد موقت در کشور اسلامی سؤال از خود زن در خصوص این که مسلمان است یا نه واجب است یا صرف خواندن صیغه و تعیین مهریه و مدت همراه با اذن پدر یا جد پدری دختر باکره، کفایت می‌کند؟
ج1) اگر در این که زن در عدّه است یا نه، شک نماید، تزویج او برایش جایز است و پرسیدن از حال زن بر او واجب نیست ولی اگر می‌داند در عدّه بوده و در انقضای عدّه‌اش شک نماید، در صورتی که زن خبر دهد که عده‌اش گذشته است، تصدیق می‌شود و تزویج او جایز است.
ج2) اگر احتمال بدهد از زنان غیر مسلمانی است که ازدواج موقت با او جایز نیست، باید تحقیق کند البته ازدواج موقت با زنان اهل کتاب، اشکال ندارد.
محل کار کسی در شهر "الف" است و حداقل یک سال در آنجا مشغول کار است، وسایل زندگی هم به آنجا برده ولی آخر هفته‌ها به وطن اصلی خود بر می‌گردد؛ حال سفرهای این شخص جزء سفر شغلی است که نماز و روزه در بین راه کامل باشد یا جزء تردد بین دو تا وطن است که بین راه شکسته باشد؟
اگر ده روز در جایی توقف نمی‌کند در سفرهای شغلی، نمازش تمام است.
آیا هنگام خطبه های نماز جمعه اگر کسی رو به قبله نباشد، اشکالی دارد؟
اشکال ندارد البته احتیاط مستحب آن است که مأمومین هنگام ایراد خطبه‌ها، رو به روی امام باشند و بیش از مقدار مُجاز در نماز روی خود را از قبله برنگردانند.
در امر به معروف و نهی از منکر، اگر کسی در آن واحد، هم احتمال تأثیر بدهد و هم احتمال تأثیر خلاف بدهد، آیا امر و نهی واجب است؟
اگر هر دو احتمال قابل توجه و عقلایی باشد، امر یا نهی واجب نیست؛ در ضمن توجه داشته باشید، مقصود از احتمال خلاف این است که احتمال بدهد امر یا نهی او اثر عکس داشته باشد و مخاطب، بیشتر مرتکب گناه بشود.
حکم شک در رکعات نماز مغرب (بین سه و چهار) پس از اتمام نماز چیست؟
به شک اعتنا نمی‌شود و نماز، صحیح است.
چنانچه شخصی نیاز به استفاده از تلفن اداره جهت انجام امور شخصی داشته باشد و مسئول مربوطه نیز با وی هماهنگ باشد، حکم شرعی آن چیست؟
به طور کلی استفاده کارمندان از امکانات بیت المال در ساعات رسمی کار به مقدار متعارفی که مورد ضرورت و نیاز است و شرایط کاری بیانگر اذن به کارمندان در این مقدار از استفاده است، اشکال ندارد و همچنین استفاده از امکانات بیت المال با اذن کسی که از نظر شرعی و قانونی حق اذن دارد، بدون اشکال است. در نتیجه اگر تصرّفات شخصی انسان در بیت المال به یکی از دو صورت مذکور باشد، چیزی در این رابطه به عهده او نیست، ولی اگر از اموال بیت المال استفاده غیر متعارف کند و یا بدون اذن کسی که حق اذن دارد، بیشتر از مقدار متعارف استفاده نماید، ضامن آن است و باید عین آن را اگر موجود باشد به بیت المال برگرداند و اگر تلف شده باشد، باید عوض آن را بدهد؛ همچنین باید اجرة المثل استفاده از آن را هم در صورتی که اجرت داشته باشد به بیت المال بپردازد.
در صورت نبود مهر برای نماز بر چه چیز های دیگری می‌توان سجده کرد؟ آیا می‌توان بر کاغذ و دستمال کاغذی نیز سجده کرد؟
سجده‌ نماز باید بر زمین یا گیاهان غیر خوراکی و پوشیدنی که از زمین می‌روید انجام شود، مانند سنگ، خاک، چوب، برگ درختان و امثال آن و همچنین سجده بر چیزهایی که از زمین می‌روید و فقط خوراک حیوان است، مانند علف و کاه و چیزهای معدنی مانند آجر، سفال، گچ، آهک و سیمان و بر کاغذ و دستمال کاغذی که از چوب و گیاهان ـ غیر از کتان و پنبه ـ ساخته می‌شود، صحیح است. اما سجده بر چیزهای خوراکی و پوشیدنی هر چند از زمین بروید، مانند گندم و پنبه و چیزهای معدنی که از جنس زمین محسوب نمی‌شوند، مانند فلزات و شیشه و امثال آن صحیح نیست.
در مسجدی که انحراف قطعی قبله دارد، آیا فرد می‌تواند اقتدا به امام جماعت کرده و نماز جماعت بخواند به شرط آن که خود در حین نماز، جهت قبله را رعایت کند؟
اگر انحراف از قبله کمتر از سمت راست و چپ باشد و هر یک از امام و مأموم به خاطر دلیل معتبری که دارند به آن جهت ایستاده اند، اقتدا و نماز هر دو صحیح است.
شخصی در قصد اقامت ده روز، دچار اشتباه در محاسبه شده، به این صورت که فکر می‌کرده نُه روز می‌ماند، اما در واقع ده روز اقامت داشته است؛ تکلیف نمازهایی که شکسته خوانده و بقیۀ نمازها در روزهای باقی‌مانده چیست؟
اگر قصد داشته تا روز معیّنی (مثلاً تا آخر ماه) در مکانی بماند و در واقع تا آن زمان ده روز باشد، قصد اقامت، محقق شده و نمازش تمام است. (هر چند تصوّر او این بوده که نُه روز است) بنابر این باید در ادامه، نمازها را تمام بخواند؛ البته احتیاط مستحب آن است که جمع بخواند. اما نسبت به نمازهایی که قبلًا به صورت قصر خوانده، باید این نمازها دوباره خوانده شود.
شخصی در قصد اقامه ده روز دچار اشتباه در محاسبه شده، به این صورت که فکر می‌کرده ده روز می‌ماند، اما در واقع نه روز بوده و اشتباه محاسبه کرده است؛ تکلیف نمازهایی که تمام خوانده و بقیه روزهای باقی‌مانده چیست؟
موارد مختلف است؛ اگر قصد داشته که تا روز معینی؛ مثلاً تا دوشنبه (نه بیشتر) در مکانی بماند و به تصور این که تا آن زمان ده روز است، قصد ده روز کرده (در حالی که کمتر می‌باشد)، در این صورت نمازش قصر است و بعد از توجه باید نمازها را قصر بخواند و نسبت به نمازهایی که خوانده اگر در وقت متوجه شد باید نمازش را اعاده کند و اگر خارج وقت متوجه شد بنابر احتیاط واجب قضا کند.
اما اگر قصد داشته در مکانی ده روز بماند و تصور کند تا فلان روز، ده روز می‌شود (در حالی که از ده روز کمتر است) ولی قصد او به گونه‌ای است که اگر بداند تا آن زمان ده روز نمی‌شود، حتماً روزهای بعد را هم می‌ماند تا ده روز کامل شود، در این صورت نمازش تمام است و نمازهای تمام قبلی هم صحیح است.