پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
اگر کسی پولی را قرض گرفته باشد و موعد آن رسیده و طلبکار، آن را مطالبه کرده است؛ ولی بدهکار پولی ندارد، هرچند مِلکی دارد (غیر از ملکی که در آن زندگی می‌کند) و این ملک را برای فروش گذاشته ولی مشتری ندارد؛ آیا بدهکار وظیفه دارد ملک خود را ارزانتر بفروشد تا بدهی خود را ادا کند؟
در فرض سؤال، باید برای پرداخت بدهی، ملک را - هر چند به قیمت کمتر - بفروشد، مگر اینکه به قدری ارزان‌تر می‌خرند که فروش، با آن قیمت، تضییع و اتلاف مال محسوب شود.
۱- آیا خوردن تربت امام حسین (علیه السّلام) برای غیر جهت شفاء جائز است؟
۲- خوردن تربت برای شفاء تا چه اندازه جائز است؟
ج1و2) خوردن تربت قبر امام حسین (علیه السلام ) به نیت شفا و حداکثر به مقدار یک نخود متوسط، اشکال ندارد، در غیر این صورت جایز نیست، مگر این که در آب یا شربت مخلوط باشد، به گونه‌ای که خوردن گل به آن گفته نشود.
اگر تعمیرکار مبلغی را به عنوان اجرت، معین کرده باشد ولی بعد از اتمام کار، مشتری متوجه شود که تعمیرکار قیمت را بیشتر از عرف بازار اعلام کرده؛ مثلاً اجرت این کار 100 هزار تومان بوده ولی استاد تعمیرکار 130 هزار تومان معین کرده است؛ آیا باید همان مبلغی را که توافق کرده اند، بپردازد یا می‌تواند اجرت المثل را بپردازد؟
اگر تفاوت اجرت تعیین شده با اجرتی که معمولاً تعمیرکارها برای چنین کاری می گیرند به اندازه ای است که مردم نسبت به این مقدار تفاوت، تسامح نمی‌کنند، مشتری می‌تواند قرارداد را فسخ کند و اجرت المثل کاری را که تعمیر کار انجام داده است به او بدهد.
بعد از خارج کردن گربه ای که در چاه تلف شده، چه مقدار آب چاه تخلیه شود تا آب پاک شود؟
اگر اوصاف سه گانۀ آب چاه (بو، رنگ و طعم) بر اثر نجاست تغییر نکرده، پاک است و در صورتی که یکی از اوصاف تغییر کرده؛ چنانچه تغییر به خودی خود یا با کشیدن مقداری از آب چاه از بین برود و با آبی که از چاه می جوشد، مخلوط گردد پاک می شود.
با توجه به این که حضرت آقا شرط قرض در ضمن عقد را صحیح می‌دانند، آیا شامل عقد سُکنی یعنی عقد سکونت رایگان در منزل به مدت مشخص نیز می شود یا رُقبی که سکونت رایگان به مدت مثلاً یکسال خواهد بود؟ یعنی آیا می‌توان در ضمن عقد سکنی یا رقبی، شرط قرض کرد؟
به طور کلی، شرط قرض در ضمن عقود دیگر اشکال ندارد.
1- چیزی که مست کننده است، آیا مقدار کم آن نیز، حرام است؟
2- آیا مخلوط کردن آب با شراب باعث از بین رفتن حرمت آن می‌شود؟
ج1) آنچه زیادش مستی می‌آورد، کم آن نیز حرام است؛ بنا بر این اگر به فرض، در بعضی از مزاج‌ها یا در بعضی از مناطق یا به سبب عادت به آن، مستی نیاورد، موجب عدم حرمت آن نمی‌شود.
ج2) در فرض سؤال اگر شراب مستهلک نشود و عرفاً بر آن صدق شراب کند یا مست کنندگی داشته باشد، خوردن آن حرام است در غیر این دو صورت نیز نجاست آن با اضافه کردن آب قلیل بنا بر احتیاط واجب برطرف نمی شود و لذا خوردن آن اشکال دارد.
اگر بعد از تحقیق به تساوی بین دو مرجع برسیم اما خودمان احتمال بیشتر به اعلمیت مرجع دیگر بدهیم، آیا واجب است به آن مرجعی که احتمال اعلمیتش را می‌دهیم رجوع کنیم؟
اگر احتمال بیشتری به اعلمیت فرد معینی از آن دو می دهید، بنابر احتیاط واجب باید از او تقلید کنید.
در وطن اتخاذی آیا از همان روز اول، نماز تمام است یا باید چند ماه بگذرد؟
هر گاه شخص با قصد توطّن، در محلی مستقر شود و کارهایی را انجام بدهد که معمولا انسان برای توطن در یک مکان انجام می دهد، مثل این که خانه‌ای اجاره کرده یا بخرد یا کسب و کاری پیدا کند، از همان موقع، وطن محقّق می‌شود و نمازش تمام است و گذشت یکی‌- دو ماه برای تحقّق وطن لازم نیست.
آیا محرِم باید مواظب باشد که روی پایش در موقع خواب با حوله احرام یا ملحفه پوشیده نشود؟
در فرض سؤال مواظبت لازم نیست و قرار گرفتن حوله و غیره روی پا اشکال ندارد.
آیا مرد می‌تواند طلایی را که برای همسرش خریده و به او هدیه داده است، پس از فوت زن پس بگیرد؟ یا این که باید بین ورّاث تقسیم شود؟
بعد از فوت زن، مرد، حق پس گرفتن طلا را ندارد و باید بین ورثه تقسیم شود.
کسی که هنوز ازدواج نکرده، آیا می‌تواند به دیگری وکالت دهد که همسر آینده وی را طلاق دهد؟
وکالت یاد شده صحیح نیست، مگر این که قبل از آن، به او برای تزویج، وکالت داده باشد.
اگر دختر و پسری با هم زنا کنند، آیا دختر می‌تواند با پدر آن پسر زناکار، ازدواج کند؟
در فرض سؤال، اگر دخول به مقدار ختنه گاه -از جلو یا پشت- انجام شده، بنابر احتیاط واجب، ازدواج با پدر زانی، صحیح نیست.
حکم غذا و خوراکی های اضافه و بلااستفاده در منزل چیست؟ آیا می توان آن را به دیگران داد و اگر نیازی به آن نباشد و یا بیش از نیاز باشد و دور ریخته شود، آیا اسراف است؟
موارد مختلف است؛ اگر امکان استفاده از غذای باقیمانده برای خود یا دیگران باشد و دادن آن (با اجازه مالک غذا) به دیگران بی‌احترامی به آنها محسوب نشود، یا حداقل بتوان غذا را برای پرندگان و حیوانات استفاده کرد و در عین حال آن را دور بریزند، این کار اسراف است و باید از آن اجتناب شود. در هر حال، باید در تهیه، پخت و مصرف مواد غذایی برنامه ریزی کنید که به مقدار نیاز باشد و از اسراف جلوگیری شود.
۱) آیا در قنوت، چسباندن دست‌ها به هم استحباب دارد یا جدا نگه‌داشتن آن‌ها؟
۲) آیا درست است که در قنوت، چسباندن تمام انگشت‌ها به جز انگشت شست، به هم مستحب است؟
ج1و2) به طور کلی اگر نمازگزار بخواهد قنوت بخواند به احتیاط واجب باید دستها را بلند کند و مستحب است دست‌ها را تا مقابل صورت بلند نموده و کف دست‌ها را رو به آسمان قرار دهد و به قصد رجاء، انگشتان دست‌ها را به جز ابهام، به هم بچسباند و هر دو کف دست‌ها را پهلوی هم متصل به هم قرار دهد و نگاهش هنگام قنوت به کف دست‌هایش باشد.
اگر انگشت به اندازه کمتر از یک درهم خونی شود و به فرش مسجد برخورد کند، تکلیف چیست؟
اگر یقین دارید که نجاست به فرش سرایت کرده است، بنابر احتیاط واجب باید فوراً آن را تطهیر کنید.