پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
اگر فردی در تشهد رکعت دوم در نماز سه رکعتی، حواسش نباشد و سلام‌ نماز را بدهد، البته تا گفته «الس»، متوجه شده و برای رکعت سوم بلند شده است. آیا به خاطر کلمه نصف و نیمه «الس»، سجده سهو، واجب است؟
در فرض سؤال، نماز صحیح است و سجده سهو لازم نیست؛ هرچند احتیاط مستحب در به جا آوردن سجده سهو است.
در نماز جماعت ظهر، مأموم یقین دارد که امام در رکعت چهارم به جای تشهد و سلام و اتمام نماز، برخاسته و نمازش را پنج رکعتی خوانده است، لذا خودش تشهد و سلام داده و نمازش را چهار رکعت خوانده است؛ ولی امام می‌گوید یقین دارم که من چهار رکعت خوانده‌ام. حالا وظیفه نماز ظهر امام و مأموم چیست؟
هر دو می توانند طبق یقین خود عمل کنند و لازم نیست نماز ظهر را دوباره بخوانند.
اگر زن و مرد در مورد مدت صیغه موقت اختلاف داشته باشند، مثلاً زن می‌گوید: مدت عقد، آخر اسفند به پایان می‌رسد و مرد می‌گوید تا پانزده فروردین ادامه دارد، قول کدام یک مقدّم است؟
در فرض سؤال اگر مرد شاهد نداشته باشد، قول زن با قسم ثابت می شود.
اینجانب کثیرالسفر هستم. به علت دوری محل کارم از منزل در مسافرت شخصی نمازم شکسته و در مأموریت نمازم کامل است. پنج روز اول سفر، مربوط به امور شخصی و بعد از آن مأموریت شغلی من شروع می‌شود. (مسافرت شخصی و مأموریت من هر دو در مشهد است.) تکلیف من در پنج روز اول چیست؟
در فرض سؤال، نماز شما تمام است. گرچه احتیاط آن است که در مدتی که آنجا توقف می کنید تا قبل از شروع شغل، نماز را هم تمام و هم قصر بخواند.
متولی زمین موقوفه‌ای هستم که زمین برای تعمیرات و هزینه های حمام وقف شده است ولی اطراف زمین روستاها بدون حمام هستند و یا حمام شان تعطیل شده است؛ آیا عوائد حاصل از زمین موقوفه ای جهت عمران و آبادی روستا جایز است؟ وظیفه ام نسبت به فروش موقوفه چیست؟
فروش زمین جایز نیست؛ اگر امیدی به این که در آینده، حمام دایر شود وجود ندارد، منافع این زمین در کارهای خیر دیگر مصرف شود و احتیاط در این است که این امور خیر، به آنچه مد نظر واقف بوده، نزدیک‌تر باشد.
آیا پس از تیمم بدل از غسل جنابت، گرفتن وضو برای خواندن نماز واجب است؟
در صورت تیمّم بدل از غسل، نیاز به وضو نیست؛ مگر آن که حدث اصغر از او سر زند مثلاً بول کند، که برای نمازهای بعد در صورتی که هنوز نمی‌تواند غسل کند، بنابر احتیاط باید بار دیگر تیمّم بدل از غسل کند و وضو هم بگیرد.
اگر شخصی با زنی که در طهر سوم عده طلاق است وطی به شبهه در اثر ازدواج موقت انجام دهد، آیا حیض بعدی (حیض متصل به طهر سوم) به عنوان اولین حیض در عده وطی به شبهه محاسبه می‌گردد؟
بنابر احتیاط واجب باید حیض اخیر را برای عدّه طلاق قرار بدهد و برای عدّه وطی به شبهه، سه حیض دیگر ببیند، تا عده وطی به شبهه تمام شود.
کودک نابالغی به کودک دیگری ضربه کمتر از جراحت موضّحه یا بیشتر وارد کرده و سبب دیه شده است، دیه بر عهده کیست؟
در موضحه و بیشتر از آن دیه بر عاقله طفل ضارب است و در کمتر از موضحه در صورت مطالبه ولیّ طفل مضروب، باید ولیّ طفل ضارب از اموال طفل، دیه را پرداخت کند، در صورتی که طفل ضارب مالی نداشته باشد یا ولیّ طفل مضروب مطالبه نکند، طفل ضارب پس از بلوغ و رشد باید دیه را به مضروب بپردازد یا حلالیت بطلبد.
آیا حتماً لازم و ضروری است که نماز صبح قضا شده را قبل از نماز ظهر همان روز بخوانیم؟ اگر چنین نباشد و نماز قضا را چند روز بعد بخوانیم، فعل حرامی مرتکب شده ایم؟
کسی که نماز قضا دارد، می‌تواند ابتدا نماز اداء را بخواند و صحیح است ولی احتیاط واجب آن است که اگر فقط یک نماز قضا دارد، ابتدا نماز قضا را بخواند، بخصوص اگر نماز قضا مربوط به همان روز باشد و در این صورت اگر عمداً احتیاط را ترک کند، احتیاط در عدم اکتفا به این نماز ادا است.
1. آیا فقر در صدقه گیرنده شرط است؟
2. آیا سقوط از مروّت (یعنی انسان کارهای خلاف شأنش انجام دهد) موجب سقوط از عدالت می‌شود؟
ج1) اگر می‌خواهد به عنوان صدقه محسوب شود، صدقه را باید به فقیر بدهد.
ج2) انجام کارهای خلاف مروّت، موجب سقوط از عدالت نیست، هر چند اعتبار آن، مطابق احتیاط است.
اگر در نماز یک مال غصبی همراهمان باشد (مثل انگشتر، خودکار و امثال اینها)، آیا نماز باطل است؟
اگر جزء پوشش نمازگزار نباشد، نماز باطل نیست.
ما چاه آب داریم، آیا آب چاه در حکم آب کر است؟ (مقدار آب این چاه را نمی‌دانیم چقدر است)
به طور کلی آب چاهی که از زمین می‌جوشد، اگر چه کمتر از کر باشد چنانچه نجاست به آن برسد، تا وقتی بو یا رنگ یا مزه آن به واسطه نجاست تغییر نکرده پاک و پاک کننده است.
فرزندی در حال صِغَر، به مادر فوت شده خودش دست می‌زند و در سن تمییز و قبل از بلوغ، غسل مس میت را انجام می‌دهد؛ آیا غسل مذکور، کفایت می‌کند؟
در فرض مذکور، غسل مس میت انجام شده، کافی است.
1. همراه داشتن نجاست در نماز که جزء لباس نمازگزار نباشد، در چه صورتی مبطل نماز خواهد بود؟
2. آیا اگر حین نماز، کودکی را در آغوش بگیریم - البته بدون این که حالت نماز به هم بخورد - و این کودک، پوشکی داشته باشد که یقیناً حاوی نجاست است، نماز باطل می‌شود؟
3. در صورت عدم یقین به وجود نجاست، حکم آن چیست؟
ج1) همراه داشتن عین نجس اگر در باطن بدن نمازگزار باشد مانند مرداری که آن را خورده است یا شرابی که نوشیده است، باطل کننده نماز نیست و اما حمل عین نجس در حال نماز مانند بند ساعت که از چرم مردار باشد و محمول متنجسی که با آن می‌شود عورتین را پوشاند مانند دستمال بزرگ، بنابر احتیاط واجب جایز نیست ولی همراه داشتن محمول متنجسی که نمی‌شود عورتین را با آن پوشاند مانند دستمال کوچک و کلید و چاقو و پول نجس، مانعی ندارد.
ج2) اگر نسبت به وجود نجاست در لباس و یا پوشک بچه یقین دارید، بنابر احتیاط واجب برداشتن و در آغوش گرفتن او در حال نماز، جایز نیست؛ و در صورت بغل کردن بنابر احتیاط نماز باطل است.
ج3) اگر یقین به وجود نجاست ندارید، مانعی ندارد.
با دست زدن به بدن میت، هنگامی که هنوز بدنش سرد نشده است، آیا دست فرد نجس می‌شود؟
در فرض سؤال اگر بدن میت یا دست انسان رطوبت مسریه داشته باشد موجب سرایت نجاست به دست می شود.