پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
1. همراه داشتن نجاست در نماز که جزء لباس نمازگزار نباشد، در چه صورتی مبطل نماز خواهد بود؟
2. آیا اگر حین نماز، کودکی را در آغوش بگیریم - البته بدون این که حالت نماز به هم بخورد - و این کودک، پوشکی داشته باشد که یقیناً حاوی نجاست است، نماز باطل می‌شود؟
3. در صورت عدم یقین به وجود نجاست، حکم آن چیست؟
ج1) همراه داشتن عین نجس اگر در باطن بدن نمازگزار باشد مانند مرداری که آن را خورده است یا شرابی که نوشیده است، باطل کننده نماز نیست و اما حمل عین نجس در حال نماز مانند بند ساعت که از چرم مردار باشد و محمول متنجسی که با آن می‌شود عورتین را پوشاند مانند دستمال بزرگ، بنابر احتیاط واجب جایز نیست ولی همراه داشتن محمول متنجسی که نمی‌شود عورتین را با آن پوشاند مانند دستمال کوچک و کلید و چاقو و پول نجس، مانعی ندارد.
ج2) اگر نسبت به وجود نجاست در لباس و یا پوشک بچه یقین دارید، بنابر احتیاط واجب برداشتن و در آغوش گرفتن او در حال نماز، جایز نیست؛ و در صورت بغل کردن بنابر احتیاط نماز باطل است.
ج3) اگر یقین به وجود نجاست ندارید، مانعی ندارد.
با دست زدن به بدن میت، هنگامی که هنوز بدنش سرد نشده است، آیا دست فرد نجس می‌شود؟
در فرض سؤال اگر بدن میت یا دست انسان رطوبت مسریه داشته باشد موجب سرایت نجاست به دست می شود.
در ازدواج موقت، نزدیکی نکردن شوهر بدون عذر به مدت بیش از چهار ماه چه حکمی دارد؟
جایز نیست، مگر این که با اذن همسر باشد.
1- خانمی بعد از این که دوره حیضش تمام شده بدون این که غسل انجام دهد با همسرش رابطه داشته است؛ آیا مشکل شرعی دارد؟
2- اگر شک داشته‌ که تمام شده یا نه، چطور؟
3- اگر دو هفته از زمان عادتش گذشته و عادت نشده است و با این که نمی‌داند نطفه‌ای تشکیل شده یا نه اقدام به خوردن قرص برای عدم بارداری کند بر فرض اینکه نطفه‌ای تشکیل شده بوده، آیا حرامی انجام داده است؟
ج1) مانعی ندارد، اگر چه مکروه ا ست.
ج2) آمیزش در فرض سؤال، جایز نیست.
ج3) بنابر احتیاط از این کار اجتناب گردد.
آیا رو به قبله کردن محتضر بر هر مسلمان واجب است؟
شایسته است که شخص مسلمان را در حال احتضار به پشت و به سمت قبله بخوابانند، به طوری که کف پای او به جانب قبله باشد. بسیاری از فقهاء این عمل را برخود محتضر در صورتی که قادر باشد و بر دیگران، واجب دانسته اند و احتیاط در انجام آن ترک نشود.
در صورتی که پدر به بچه نابالغ پولی بدهد که بچه برای خود از مغازه خوراکی بخرد و بچه هم این کار را بکند و هم پدر و هم مغازه دار راضی به این معامله باشند، در این صورت تصرف کودک و مغازه دار در مال های مبادله شده چه حکمی دارد؟
اگر بچه، ممیز باشد و چیز کم قیمتی را که معامله آن برای بچه ها متعارف است، معامله کند، اشکال ندارد.
شخصی که پدرش فوت کرده است و مبلغی پول برای سه سال نماز و روزه به من داده و گفته اگر خودت هم به جا نیاوردی اشکال ندارد؛ (مباشرت شرط نیست.) فقط می‌خواهم این نماز و روزه‌ها انجام شود. اگر من در بین رفقا و دوستان که اطمینان به انجام عمل توسط آنان دارم اعلام کنم و تعدادی قبول کنند که بدون گرفتن پول انجام دهند؛ آیا این کار من شرعاً اشکال دارد و آیا مالک پول دریافتی از فرزند میت هستم؟
عمل مذکور اشکال ندارد ولی اگر افراد داوطلب تبرّعا به نیابت از میت بخوانند، ذمه میت بریء و اجاره هم خود به خود باطل می شود و باید اجرت را به کسی که شما را اجیر کرده برگردانید؛ ولی اگر افراد داوطلب از طرف شما نمازها را بخوانند در فرض سؤال شما مالک اجرت می‌شوید.
بنده یک ماشین قدیمی دارم که به خاطر مخارج بالا و مسائل دیگر، مناسب وضعیت و تعداد افراد خانواده نیست. برای خرید ماشین جدید سند آن را به نام دختر سه ساله‌ام زدم و برگه سبز هم به نام او گرفتم و این طور نیت کردم (و البته نیت را یادداشت هم کردم) که این ماشین «هدیه به دخترم» باشد اما پس از آن از نیت خود برگشتم و فعلاً قصد هبه و هدیه به دخترم را ندارم؛ آیا امکان بازگشت از نیت در هبه در این شرایط هست؟
در فرض سؤال هبه محقق شده است و قابل برگشت نیست.
بنده یک تن برداشت محصول گندم داشتم و بعد از حساب مخارج مربوط به کاشت و داشت و برداشت 500 کیلو گندم باقی مانده است؛ آیا زکات به بنده تعلق می‌گیرد؟ چرا که برداشت بیشتر از 874 کیلو بوده اما مانده بعد از احتساب مخارج مربوط به کاشت و داشت و برداشت 500 کیلو و کمتر از حد زکات شده است.
ملاک تعلق زکات، بنابر احتیاط واجب به حد نصاب رسیدن، پیش از کسر مخارج است.
اگر فردی به پیرایشگر مراجعه کند و در حین کوتاه کردن مو با تیغ، پشت گردن مشتری مقداری خون بیاید، آیا لازم است به مشتری بگوید که خون آمده تا مشتری آنجا را تطهیر کند؟
نسبت به اطلاع دادن نجاست، وظیفه ای ندارد.
در صورتی که بین بریدن سر حیوان، چاقو را از بریدن باز بدارد و آن را تیز کند، آیا اشکال دارد؟
به طور کلی اگر به مقداری فاصله نیفتد که از متعارف و عادت خارج شود و عرفاً یک عمل حساب شود و هنوز حیوان جان دارد، اشکال ندارد وگرنه اگر به قدری فاصله افتاده که عرفاً دو عمل محسوب شود، اگرچه قبل از بیرون آمدن جانش تمام رگ ها بریده شود، بنابر احتیاط حرام می شود.
بنده چند روز، روزه قضا از چندین ماه رمضان بر عهده دارم و تصمیم گرفته ام روزه‌های قضا را به‌جا آورم. اگر بخواهم نیت کنم آیا باید حتماً ماه رمضان‌هایی که در آن‌ها روزه قضا دارم را مشخص کنم؟ یعنی مثلاً بگویم "سه روز، روزه قضا از ماه رمضان فلان سال"؟ یا این که می‌توانم به طور کلی نیت کنم؟ مثلاً بگویم "ده روز، روزه قضا به جا می‌آورم."
در فرض سؤال، قضای هر کدام را اول بگیرید، صحیح است و لازم نیست نیت کنید که برای فلان سال است. البته اگر وقت قضای آخرین ماه رمضان تنگ باشد، مانند این که پنج روز از ماه رمضان آخر، قضا داشته باشید و پنج روز هم به ماه رمضان مانده باشد، در این صورت احتیاط واجب آن است که قضای ماه رمضان آخر را بگیرید. ضمناً به طور کلی گفتن نیت با زبان واجب نیست.
شخصی در حیات خویش به صورت شفاهی به تمامی دوستان و اقوام و حتی همسر خویش وصیت کرده است که تمامی اموال منقول و غیر منقول به برادر زاده‌هایش برسد و شاهدان نیز می‌گویند که ایشان همیشه از لفظ هبه استعمال نموده است. در حالی که ایشان صاحب اولاد نبودند اعم از ذکور و اناث و همچنین دارای دو برادر و دو خواهر دیگر هستند و از دو برادر فقط یکی صاحب اولاد است که تمامی اموال را به آنها هبه و وصیت نموده است. آیا این وصیت صحیح است؟
وصیت به مقدار ثلث اموال میت نافذ است و در بیش از آن، باید ورثه در زمان حیات وصیت کننده یا بعد از مرگ او اجازه بدهند.
زنی که در صیغه مردی بوده و بدون رعایت عده با مرد دومی همبستر شده، آیا می‌تواند با مرد دوم ازدواج کند یا به یکدیگر حرام ابدی شده‌اند؟
اگر در زمان عده عقد موقت، مردی بدون خواندن عقد نکاح با زن، زنا کند، اگر چه گناه کرده و باید توبه کند، ولی حرام ابد نمی‌شوند.
خانمی با اختلافی که با شوهرش داشته مدتی تقریبا یک سال از شوهرش خبری نبوده، که زنده است یا مرده؛ این خانم بعد از یک سال اقدام به ازدواج موقت می‌کند ولی شوهر اول پیدا می‌شود؛ حکم ازدواج و مهریه‌ای که دریافت کرده چیست؟
ازدواج موقت در فرض مذکور صحیح نیست؛ نسبت به مهریه، اگر زن با علم به بطلان ازدواج موقت، اقدام به این ازدواج کرده است، مستحق مهریه نیست ولی اگر زن معتقد به صحت ازدواج بوده و از حکم شرعی مطلع نبوده است، در صورتی که نزدیکی صورت گرفته باشد هر چند مستحق مهریه است، ولی در مقدار مهریه بین مهری که خودشان تعیین کرده بودند و مهر المثل، بنابر احتیاط مصالحه شود.