پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
آیا چرخ ماشین در صورت نجس شدن، با حرکت بر روی زمین و آسفالت پاک می‌گردد؟
پاک نمی‌شود.
در خارج از کشور زندگی می‌کنم و راننده کامیون شرکتی هستم. گاهی داخل وسایلی که حمل می‌کنم شراب و گوشت خوک وجود دارد؛ آیا اجازه کار در این شرکت را دارم و آیا حقوقم از نظر شرعی بی‌اشکال است؟
موارد مختلف است؛ اگر در اصل قرارداد شما برای رانندگی در این شرکت، حمل موارد حرام گنجانده نشده باشد، ادامه کار در این شرکت و دریافت دستمزد بی اشکال است؛ ولی در هر حال در مواردی که می‌دانید بار ماشین مشروبات الکلی است، باید از حمل آن اجتناب کنید و همچنین احتیاط در ترک حمل گوشت خوک است.
آیا داشتن سوء ظن و یا تهمت ذهنی به دیگران گناه است؟ البته فقط در ذهن باشد و آن را عنوان نکنیم.
گناه نیست؛ ولی تا آن جا که می‌توانید از آن اجتناب کنید.
در غسل جنابت موقع شستن سمت چپ بدن ناگهان شک کردم که از سمت راست، قسمت کتف تا کمر را شسته‌ام یا نه، تکلیف چیست؟
در فرض سؤال اگر کثیر الشک باشید، نباید به شک خود اعتناء نمایید و در غیر این صورت بنا بر احتیاط همان قسمت از سمت راست بدن را به نیت غسل شسته و بعد سمت چپ را بشویید و غسل صحیح است.
من ساعتی را که در خانه داشتم برای کسی از اقوام بردم تا از آن استفاده کند. اما پس از سال‌ها دیدم از این ساعت استفاده نمی‌کنند؛ لذا من بدون اطلاع آنها این ساعت را برداشتم و به خانه خودمان آوردم. آیا کارم اشتباه بوده و گناهی انجام شده است؟ باید چکار کنم؟
در فرض مذکور اگر ساعت را به او بخشیده بوده اید، چنانچه هدیه گیرنده از فامیل‌های نسبی شما نبوده و در عوض هدیه ای که داده اید مالی از او نگرفته اید و همچنین به قصد قربت و برای رضای خدا نبخشیده بوده اید، حق پس گرفتن آن را دارید.
امروز در نماز، صدایی مثل کسی که نفسش به عقب رفته از دهان من بیرون آمد؛ آیا این کار، نماز مرا باطل کرده؟ یا سجده سهو بر من واجب شده است؟
در فرض سؤال سجده سهو واجب نیست؛ بله اگر مثلاً ناخواسته «آخ» یا «آه» و مانند آن گفته‌اید، باید سجده سهو به‌ جا آورید.
اگر برای فردی که به من خیلی بدی کرده است، دعا کنم که بمیرد و برای مرگ او ختم سوره یاسین و ختم زیارت عاشورا و دعا و اذکار قرآنی داشته باشم، آیا اشکال دارد؟ و اگر آن شخص بمیرد، گناهی متوجه من است؟
موارد مختلف است؛ به طور کلی نفرین کردن باید متناسب با ظلمی باشد که به مظلوم شده است و اگر بیش از آن علیه دیگری دعا و نفرین کند، خود این کار ظلم است.
آیا مخارج و هزینه‌های ازدواج فرزندان هم جزء مصادیق نفقه واجب محسوب می‌شود که بر عهده پدر است؟
پرداخت هزینه ازدواج فرزند بر پدر واجب نیست؛ هر چند احتیاط مستحب است، پدر هزینه ازدواج فرزندی را که نیاز به ازدواج دارد و خود، توان پرداخت آن را ندارد، پرداخت کند.
حکم شرعی تراشیدن ریش و گذاشتن سبیل چیست؟
تراشیدن ریش بنا بر احتیاط، حرام است؛ اما تراشیدن سبیل یا باقی گذاشتن و بلند نمودن آن فی نفسه اشکال ندارد؛ بله بلند نمودن آن به مقداری که هنگام خوردن و آشامیدن با غذا یا آب برخورد کند، مکروه است.
اگر به کسی بدهی داشته باشم و توانایی پرداخت قسمتی از دین را نیز داشته باشم ولی آن را نپردازم یا به زمان دیگری موکول کنم، آیا از نظر شرعی گناهی مرتکب می‌شوم؟
با رسیدن زمان پرداخت و مطالبه طلبکار، واجب است بدهکار به هر مقدار که می تواند بدهی خود را بپردازد و کوتاهی در پرداخت آن گناه است.
یک نفر مسلمان در کشور غیر اسلامی زندگی می‌کند. در محله او یک مغازه مسلمانی هست که گوشت گوسفند می‌فروشد؛ آیا از این مغازه می‌توان گوشت خرید؟
در فرض سؤال، اگر اطمینان به غیر مذکّی بودن گوشت‌ها ندارد، خرید و استفاده از گوشت اشکال ندارد. البته به این شرط که بنا بر احتیاط واجب، خود فروشنده مسلمان در عملکردش نسبت به این گوشت‌ها آن‌ها را مذکّی بداند؛ مثلاً خودش از این گوشت‌ها برای خوردن استفاده کند.
اگر در رکعات نماز استیجاری شک کنیم، آیا باید به همان وظیفه شک در نماز واجب خودمان عمل کنیم؟
به طور کلی حکم شکیات نماز استیجاری مانند شکیات نماز واجب خود انسان است.
آیا در عقد مزارعه که یک نوع عقد مشارکتی است شرعاً به عامل، حق ریشه تعلق می‌گیرد یا خیر؟
اگر ریشه‌های زراعت بعد از جمع کردن حاصل و گذشتن مدت در زمین بماند و بعد از آن در سال آینده سبز شود، اگر چنانچه قراری که بین آن‌ها بوده بر این باشد که در زرع و ریشه آن شریک باشند، زراعت جدید به حسب زراعت سابق بین آن‌ها مشترک است و اگر قرارشان بر این بوده است که در زراعت همان سال شریک باشند، پس زراعت جدید مال صاحب بذر است. در هر حال اگر نزاعی در میان باشد، مرجع رسیدگی به آن محاکم قضایی است.
1. کسی که دسترسی به آب ندارد و وظیفه اش تیمم است و نمی داند که عذر او تا آخر وقت بر طرف می شود یا نه، آیا می تواند اول وقت نماز بخواند؟
2. اگر نماز خواند و قبل از قضا شدن نماز، دسترسی به آب پیدا کرد، آیا باید نماز را اعاده کند؟
ج1) کسی که وظیفه اش تیمم است، چنانچه بداند یا احتمال دهد که عذر او تا آخر وقت باقی است، می تواند در اول وقت نماز بخواند؛ ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند یا در تنگی وقت با تیمم نماز را بجا آورد.
ج2) اعاده واجب نیست.
بنده به گمان این که هنوز وقت برای نماز هست اما تنگ است، تیمم بدل از وضو انجام دادم و با نیت ما فی الذمه نماز خواندم اما بعد از فراغت از نماز تحقیق کرده و متوجه شدم که از اول، وقت نماز گذشته بوده است. آیا باید نماز دیگری با وضو و نیت قضا به جا بیاورم یا آن نماز، صحیح بوده؟
در فرض سؤال که تیمم را در زمانی انجام داده‌اید که برای وضو وقت بوده است، نماز، صحیح نیست و باید آن را قضا نمایید.