پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (گناهان)

ارتباط با پایگاه
حکم شرعی تراشیدن ریش و گذاشتن سبیل چیست؟
تراشیدن ریش بنا بر احتیاط، حرام است؛ اما تراشیدن سبیل یا باقی گذاشتن و بلند نمودن آن فی نفسه اشکال ندارد؛ بله بلند نمودن آن به مقداری که هنگام خوردن و آشامیدن با غذا یا آب برخورد کند، مکروه است.
اگر شخصی غذایی درست کند و من فقط عیب غذا را بگویم به گونه‌ای که عیب شخص گفته نشود، آیا غیبت حساب می‌شود؟
به طور کلی اگر ذکر عیب امور مرتبط با شخص، به نقصی در خود شخص برگشت نکند، غیبت نیست؛ در غیر این صورت اگر عیب پنهان شخص باشد و به قصد تنقیص او گفته شود، غیبت است و تشخیص آن با خود مکلف است.
آیا برای توبه از غیبت و تهمت، حلالیت طلبیدن هم لازم است؟
اگر امکان طلب حلالیت از او باشد، باید طلب مغفرت و بخشش کند و اگر امکان استحلال از او نیست، برایش استغفار نماید؛ همچنین در مورد تهمت، اگر امکان تکذیب خبر را داشته باشد، باید آن را تکذیب کند.
یکی از بستگان ما از کشور هندوستان یک بت چوبی آورده است که نیم تنه یکی از خدایان هند هست؛ آیا نگهداری آن در خانه اشکال دارد؟
اگر به قصد زینت و مانند آن استفاده شود و موجب ترویج فرهنگ یا مذهب کفر نباشد، فی نفسه اشکال ندارد.
در گفتگوهای روزمره گاهی پیش می‌آید که حرف‌هایی می زنیم که نیّتمان دروغگویی نیست، مثلاً وقتی می خواهیم کسی را از کاری منصرف کنیم، می‌گوییم: "این کار را نکن و گرنه فلان کار را می کنم"، در صورتی که من قصد انجام فلان کار را ندارم و فقط می خواهم او را منصرف کنم؛ آیا این هم دروغ محسوب می شود؟
اگر به صورت حتمی خبر یا وعده بدهد که در صورت انجام یک کار از طرف مقابل، او هم فلان کار را انجام خواهد داد و حال آن که قصد انجام آن کار را نداشته باشد و یا بداند که انجام نخواهد داد، دروغ محسوب می‌شود.
غیبت فرد فاسق ـ چه شنیدن و چه گفتن ـ چه حکمی دارد؟
غیبت کسی‌‌ که تجاهر به فسق می‌‌کند، فقط در همان گناهی‌‌ که تجاهر کرده، جایز است و نمی‌‌توان تمام اسرار و گناهان او را فاش کرد.
اگر کسی گوشی همسرش را چک کند و پیغامهایی را که با خانمها و آقایان داشته است را بخواند، شرعاً اشکال دارد؟
بدون اذن و رضایت ایشان جایز نیست.
اگر یقین داشته باشیم کسی از باب تظلم نزد ما غیبت می کند، اما در عین حال می‌دانیم کاری از دست ما برای او بر نمی‌آید، آیا شنیدن صحبت‎های او جایز است؟
در فرض سؤال شنیدن غیبت، اشکال ندارد.
اگر کسی فیلم صحنه داری را سانسور کند تا بقیه به گناه نیفتند، حکم کارش چیست؟ همچنین اگر بخواهد با نیت پاک، مطالب مستهجن مثلاً در فضای مجازی را گزارش و با آن ها برخورد کند و خودش در این راه به گناه بیفتد، یا منی از او خارج شود، آیا گناه به حساب می آید؟
دیدن این فیلم ها اگر به منظور اصلاح فیلم و حذف تصاویر فاسد و گمراه کننده آن ها باشد، اشکال ندارد به شرط این که کسی که اقدام به این کار می کند از افتادن به حرام، مصون باشد.
آیا دیدن فیلم هایی که محتوای آن با دین اسلام سازگار نیست، ولی توهینی به دین اسلام نمی کند، حرام محسوب می شود؟
اگر مفسده ای داشته باشد یا سبب انحراف باشد، جائز نیست.
-----------------------
*انحراف دو گونه است: انحراف در عقیده‌‌ یا در عمل.
انحراف در اعتقاد: یعنی انسان را نسبت به معارف دینی دچار تردید و شبهه کند و حالت بی‌تفاوتی در انسان به وجود آورد. مثلاً کسی سرگرم به این امور می‌شود و به تدریج ذهنیّات او عوض می‌شود؛ چه بسا اتفاق می‌افتد، وقتی انسان در حالت عادی است، براساس گرایش‌‌های روحی و فکری‌‌اش با مسجد، مؤمنین و با فضای دینی سر و کار دارد و یک عقاید و گرایش روحی و فکری‌ نسبت به دین دارد و وقتی در این امور غرق شد، به تدریج آن عقاید عوض می‌شود و انسان را منحرف می‌کند.
انحراف در عمل: یعنی انسان را به کار حرام وادارد، یا در او حالت بی‌مبالاتی نسبت به گناه به وجود آورد.
اینجانب مشغول نوشتن مباحث تاریخی و زندگی نامه اشخاص هستم در لابلای کتب تاریخی به مواردی از تخلفات افراد حقیقی برخورد می نمایم که در زمان خودشان آشکار بوده است و در کتب آن زمان و یا در خاطرات شفاهی دیگران موجود است. آیا ثبت این وقایع برای آیندگان (با توجه به آشکار بودن آن تخلفات در زمان خود) اشکال شرعی و شبهه غیبت و ایذاء را دارد؟
موارد مختلف است؛ چنانچه شخص ابایی از این که مردم تخلف او را ببینند و آگاه شوند نداشته و یا شخص، اسباب رواج فساد در عقیده یا عمل در جامعه را فراهم کرده است و با بیان تخلفات او جلوی ترویج فساد گرفته می شود، اشکال ندارد.
مادر من گاهی اوقات پشت سر دوست، آشنا یا فامیل، غیبت می کند و بارها به او تذکر داده ام، ولی باز این عمل را تکرار می کند. گاهی اوقات سر این موضوع با او بحث می کنم و کار به عصبانیت می کشد. آیا این عصبانیت من گناه محسوب می شود؟
صِرف آنچه ذکر کرده اید مادامی که موجب بی احترامی و اذیت مادر نشود، گناه نیست. در هر حال وظیفه شما رد غیبت و با وجود احتمال تأثیر، امر به معروف و نهی از منکر، آن هم با زبان نرم و مراعات احترام ایشان است.
زنی در مرگ مادرش گریبان چاک زده است؛ آیا این عمل حرام است و کفاره دارد؟
عمل مزبور جایز نیست، اما برای زن، کفاره ندارد.
اگر کسی می‌داند که به‌ زودی به شکل وحشتناکی می‌میرد، مثلاً در آتش گیر کرده و یقین دارد که نجات پیدا نمی‌کند. آیا می‌تواند خودش را قبل از سوختن، با شلیک اسلحه و امثال آن خلاص کند؟
خودکشی ولو در فرض سؤال از گناهان کبیره محسوب می‌شود و هیچ عذری مجوّز آن نیست.
هدیه دادن یا هدیه گرفتن، بخاطر جایگاه شغلی و دولتی، به مشاوران، پیمانکاران و... چه حکمی دارد؟ آیا ارزش هدایا مثل تقویم و سر رسید، کارت تبریک، شکلات و... تفاوتی در حکم دارد؟
هدیه در محیط کار و از جانب ارباب رجوع، یکی از خطرناک ترین چیزها است و هر چه بیشتر از آن اجتناب کنید، به صرفه دنیا و آخرت شما، خواهد بود و تفاوتی در مقدار آن از جهت حکم وجود ندارد.