پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه PDF
اگر در ضمن قرض چنین شرطی نشود که قرض گیرنده تورم را موقع ادا ندهد و قرض گیرنده در موعد مقرر دینش را پرداخت کند، آیا بدهکار مکلّف به پرداخت تورم است؟
در صوت درخواست طلبکار، باید جبران کند؛ مگر در مواردی که شرط شده باشد -ولو به نحو ارتکازی- که همان مبلغ عودت داده شود. همانند قرضی که مستأجر به موجر می دهد یا قرض الحسنه ای که بانک ها می پردازند.
مردی در خواستگاری، خود را مجرد معرفی کرده و خانم با همین وصف با او ازدواج می‌کند؛ بعد معلوم می‌شود وی دروغ گفته و متأهل است، آیا خانم می‌تواند به خاطر این دروغ نکاح را فسخ کند؟
نمی‌تواند فسخ کند؛ زیرا خیار تدلیس شامل اینگونه موارد نمی‌شود.
کسی که خانه‌ قدیمی خود را با درآمد بین سال بازسازی می‌کند و چند واحد می‌سازد و خود در یکی از آن واحدها سکونت می‌کند و بقیه را برای آینده فرزندان خود اختصاص می‌دهد، آیا خمس این واحدها لازم است؟
اگر داشتن آنها در حد شأن و مورد نیازش باشد، خمس ندارد.
اگر یکی از متعاملین به شروط ضمن عقد عمل نکند، آیا طرف مقابل هم می‌تواند بدون فسخ عقد به شروط آن عمل نکند؟
باید به شروط ضمن عقد پایبند باشد.
آیا عمل به وصایای سلبی متوفی (که در واقع ترک فعل است) واجب است؟ مثلا وصیت کند برای من سنگ قبر نگذارید و…؟
عمل به وصایای میت واجب است و تفاوتی میان وصیت ایجابی و سلبی نیست.
اقتداء به امام جماعتی که عدالت او محرز است؛ ولی صحت قرائت وی برای من معلوم نیست آیا می‌توانم بنا را بر صحت بگذارم و اقتدا کنم؟
بله؛ می‌توانید اقتدا کنید.
انجام بعضی از اعمال زیبایی _مثل تتو_ سبب زخم بر روی بدن می‌شود به نحوی که تا چند روز امکان آب رساندن به آن نیست. آیا با علم به این موضوع می‌توان اقدام به این قبیل کارها کرد؟
جایز نیست؛ مگر ضرورت اقتضا کند.
اگر پولی قرض داده شود و شرط شود که قرض گیرنده تورم را هم موقع ادا بدهد، چه حکمی دارد؟
جایز است و صدق زیاده نمی کند.
اگر بدهکار قصد پرداخت بدهی را داشته باشد و امکان دسترسی به بدهکار هم باشد و یا احتمال عقلائی نسبت به پیدا کردنش وجود داشته باشد، ولی تحقیق و جستجو از طلبکار هزینه ها یا سختی های نامتعارفی دارد مثل اینکه باید بدهکار چند شهر را دنبال طلبکار بگردد یا به کشور دیگری سفر کند و یا ده ها فرد یا محیط را مورد بررسی قرار دهد در این حال:
الف) ـ اگر بدهکار در پرداخت بدهی کوتاهی نکرده آیا انجام این امور بر او واجب است؟
ب) ـ اگر بدهکار در پرداخت بدهی کوتاهی کرده آیا انجام این امور بر او واجب است؟
ج) ـ در هر یک از دو فرض قبل اگر میزان بدهی کم باشد یا این هزینه جستجو بیشتر از میزان بدهی باشد، آیا تحقیق واجب است؟
در صورتی که رساندن مال به طلبکار ممکن باشد باید آن را انجام دهد (به صاحبش برساند)؛ مگر در صورت ضرر فاحش یا حرج و در این صورت دَین باقی می ماند و باید خود یا وصیّش (در صورت موت بدهکار) هر گاه رفع حرج یا ضرر شد اداء کنند و هر گاه اداء ناممکن شد از طرف او صدقه بدهند و هر گاه بعد از صدقه، طلبکار در دسترس واقع شد، تدارک کنند؛ البته در صورت ظلم و غصب از روی علم و عمد، بدهکار مأخوذ با شق (سخت ترین) احوال است.
اینجانب برای خرید خودرو از صندوق اداره مبلغ پنجاه میلیون تومان وام درخواست نموده ام، صندوق، پرداخت مبلغ مذکور را مشروط به باز نمودن حساب با موجودی مبلغ ده میلیون تومان اعلام داشته؛ ضمن اینکه این مبلغ تا پایان پرداخت اقساط وام (48 ماه) قابل برداشت نبوده و هیچ سودی هم در قبال این مبلغ به دریافت کننده وام پرداخت نخواهد شد. وجه شرعی این امر چگونه است؟
اگر پرداخت وام در قرارداد وام مشروط به سپردن مبلغی به صندوق باشد چنین قراردادی ربوی و حرام است؛ ولی اصل قرض صحیح و پول قرضی حلال است و چنانچه از باب تخصیص اعطای وام به کسانی باشد که در صندوق سپرده دارند، اشکال ندارد.
خرید و فروش و مطالعه کتبی نظیر کتاب آیات شیطانی چه حکمی دارد؟
خرید و فروش و نگهداری کتب ضلال جایز نیست؛ مگر به منظور رد بر آن در صورتی که لازم باشد و شخص توان علمی آن را دارا باشد.
خریدن کتب ضالّه برای کسی که حق و باطل می شناسد و خوف گمراه شدن ندارد، (با فرض اینکه نیازی هم به خریداری کتاب برای پاسخ دادن به شبهات یا... ندارد و فقط جهت اطلاع شخصی از مطالب آن، کتاب را بخرد) آیا تقویت باطل محسوب شده و حرام است یا خیر؟
خرید و فروش و نگهداری کتابهای گمراه کننده جایز نیست؛ مگر آنکه برای پاسخگویی و رد مطالب آن برای کسی که قدرت علمی این کار را دارد، باشد.
متاسفأنه بعضی از تابلوهای مینیاتور که توسط برخی از هنرمندان تهیه می گردد، حاوی تصاویر زننده مجالس میگساری و هوسرانی زنان و مردان نیمه عریان می باشد و این تابلوها مبلّغ فرهنگ بی بند و باری است. حکم خرید و فروش و تهیه این گونه تابلوها چگونه است؟
اگر موجب ترتب مفاسد اخلاقی و اجتماعی باشد جایز نیست؛ و وظیفه شرعی دیگران در این باره ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر است.
بعضی از کوبلن هایی که توسط خانم ها دوخته می شود، منقوش به عکس های برجسته زنان نیمه عریان می باشد. خرید و فروش و دوختن این تابلوها از نظر شرعی چگونه است؟
اگر موجب ترتب مفاسد یا ترویج فرهنگ استعماری ضد اسلامی باشد، جایز نیست.
یکی از شیوه های هجوم فرهنگی کشورهای غربی به ویژه به نسل جوان از راه لباس با مدهای غربی می باشد؛ لذا مستدعی است نظر مبارک را در خصوص مسایل زیر بیان فرمایید:
1. خرید و فروش این گونه لباس های که تبلیغ فرهنگ بیگانه است از نظر شرعی چگونه است؟
2: دوختن لباس های مدلدار غربی که تبلیغ فرهنگ مدگرایی است از نظر شرعی چگونه است؟
خرید و فروش و استفاده و استعمال لباس هایی که از جهت دوخت یا رنگ یا تصاویر و غیره ترویج و تقلید فرهنگ مهاجم دشمنان اسلام است، جایز نیست.