پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ

ارتباط با پایگاه
آیا در اعتکاف برای موارد ذیل می‎توان از مسجد خارج شد؟ الف. برای ادای شهادت در دادگاه ب. عیادت مریض؟
ادای شهادت و همچنین عیادت مریض، (اگر ارتباطش با مریض به حدّی باشد که عیادت جزء اموری که ضرورت عرفی دارند به حساب آید) از موارد ضرورت محسوب شود، خروج از مسجد بابت آن اشکال ندارد؛ البته باید از تأخیر بی مورد مانند نشستن یا استراحت زیر سایه و مانند آن اجتناب کند و بیش از مقدار ضرورت بیرون از مسجد نماند، در هر صورت اگر بیرون بودن از مسجد به قدری طول بکشد که صورت اعتکاف به هم بخورد، اعتکاف باطل می شود.
روز سوم اعتکاف، مصادف شده است با روز جهانی قدس؛ آیا معتکف می تواند در راهپیمایی شرکت کند؟
به طور کلی، معتکف می تواند برای امور ضروری شرعی و عرفی و عقلی (از جمله راهپیمایی روز قدس) از مسجد خارج شود؛ ولی اگر بیرون بودن از مسجد به قدری طول بکشد که صورت اعتکاف به هم بخورد، اعتکاف باطل می شود و نیز باید از تأخیرهای بی مورد؛ مانند نشستن یا استراحت زیر سایه و مانند آن اجتناب کند و بیش از مقدار ضرورت بیرون از مسجد نماند.
طبقه بالایی مسجدی، در حکم مسجد است اما پله آن جزو مسجد نیست. تردد به بالا و پایین در مسجد در زمان اعتکاف برای استراحت یا برداشتن برخی وسایل و... چه حکمی دارد؟
در فرض سؤال، تردد فقط در وقت ضرورت مانعی ندارد.
در شهر ما مسجدی بازسازی و توسعه یافته ولی در بخش توسعه یافته صیغه مسجد جاری نشده است. برای برگزاری مراسم معنوی اعتکاف آیا در بخش هایی که به عنوان حسینیه به مسجد اضافه شده نیز می توان به قصد رجاء معتکف شد؟
اعتکاف در حسینیه، صحیح نیست.
آیا حضور در شب اول و چهارم در مسجد واجب و جزء زمان اعتکاف محسوب می شود؟ معمولاً در مساجد برای شب آخر برنامه وجود دارد، اما من کار دارم و به محض اذان مغرب قصد خروج از مسجد را دارم، آیا موجب بطلان اعتکاف می شود و باید در مراسم شرکت کنم؟
شب اول و چهارم جزء اعتکاف نیست.
زمان آغاز و پایان اعتکاف چه زمانی است؟
محاسبه سه روز اعتکاف از طلوع فجر روز اول تا مغرب روز سوم است، بنابراین شب دوم و سوم جزء اعتکاف است و نباید از مسجد خارج شد.
کسی که در حین اعتکاف مریض شود (قبلاً هم شرط نکرده باشد) آیا می تواند روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند؟
معتکف ولو در فرض سؤال جایز نیست از روی اختیار در روز سوم، اعتکاف را قطع کند.
در محله ای دو مسجد جامع و مسجد محل وجود دارد و چند سالی هست که هر هفته فقط یک شب نماز جماعت برگزار می شود و به هیچ عنوان رفت و آمد در این مسجد قطع نشده و متروکه نیست و مسجد دوم شش شب در هفته نماز برگزار می شود. آیا اعتکاف در مسجدی که کمتر نماز برگزار می شود صحیح است؟
به طور کلی، در همه مساجد جامع می توان اعتکاف کرد؛ حتی در فرض سؤال و در مساجد غیر جامع هم که در آن نماز جماعت برپا می شود و دارای امام عادلی است، اعتکاف به قصد رجاء صحیح است.
1. آیا اعتکاف در مسجد اهل سنت با دوست سُنی مذهب صحیح است؟
2. آیا دو روز اعتکاف کردن مشکلی ندارد و دو روز چطور کامل می شود؟
ج1) اعتکاف در مساجد دیگر غیر از مساجد جامع و مساجد چهارگانه ـ مسجد الحرام مسجد النبی (صلی الله علیه وآله وسلم) مسجد کوفه و مسجد بصره ـ که در آن نماز جماعت برپا می شود و دارای امام عادلی است به قصد رجاء مطلوبیت (به امید اینکه مطلوب خداوند واقع شود) مانعی ندارد.
ج2) اعتکاف نباید کمتر از سه روز پی در پی باشد؛ البته در اعتکاف مستحب رها کردن آن قبل از پایان روز دوم جایز است؛ ولی اگر دو روز بماند، ماندن روز سوم واجب می شود و قطع آن در روز سوم مطلقاً جایز نیست و اگر قطع کرد باید مجدد آن را بجا آورد. روز دوم اعتکاف با اذان مغربِ روز دوم، کامل می شود.
آیا اعتکاف در مسجد جامعی که امامت آن مسجد اختصاص به فرد غیر عادل داشته باشد، صحیح است؟
در فرض سؤال اعتکاف، مانعی ندارد.
کسی که به قصد شرکت در اعتکاف شهر دیگری، نذر روزه در سفر کند، آیا لازم است هیچ روزه واجب دیگری به گردنش نباشد؟ آیا روزه های سال های قبل که کفاره آنها را پرداخت کرده هم شامل آن می شود یا فقط روزه های باقی مانده از ماه رمضان همان سال که به گردن اوست؟ اگر تا قبل از شروع اعتکاف روزهای واجب همان سال را بگیرد آیا می تواند برای شرکت در اعتکاف شهر دیگر نیت نذر روزه در سفر کند؟
به طور کلّی، اگر در وطن نذر کند که در سفر روزه مستحبی بگیرد، روزه مستحبی گرفتن در سفر و اعتکاف اشکال ندارد؛ حتی اگر روزه واجبی به عهده او باشد.
شخصی که نمی داند روزۀ قضا دارد یا نه، آیا می تواند در اعتکاف نیت روزۀ مافی الذمه کند؟
مانعی ندارد.
کسی که به خاطر شکستن چهار نذر، دوازده روز روزه به عنوان کفاره بر گردنش باشد، آیا می تواند قبل از انجام آن روزه ها در اعتکاف ماه مبارک رجب شرکت کند و معتکف شود؟
در فرض سؤال اعتکاف مانعی ندارد؛ ولی در اعتکاف باید روزه های قضاء و یا کفاره را نیت نماید.
کسی که جنون ادواری دارد، اگر در زمان اعتکاف مصادف با جنون او شود، ایا اعتکاف او باطل می شود؟ اگر در روز سوم یا شب دوم باشد، اعتکاف قضا دارد؟
معتکف باید عاقل باشد؛ بنابراین اعتکاف دیوانه و مست و مانند اینها صحیح نیست و در فرض مذکور اعتکاف، قضا ندارد.
با توجه به اینکه مستی باعث بطلان اعتکاف می شود، آیا خوردن دارویی که الکل اتانول دارد، موجب بطلان اعتکاف می شود؟
به طور کلی، معتکف باید عاقل باشد؛ بنابراین اگر خوردن داروی مزبور موجب مستی نشود ضرری به اعتکاف نمی زند.