همه
احکام بانوان
احکام سفر
احکام محتضر و اموات
احکام پزشکی
ازدواج و زناشویی
اعتکاف
اماکن مذهبی
امر به معروف و نهی از منکر
اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم
تکلیف و تقلید
جهاد و دفاع
حج و عمره
حقوق
خمس
خوردنی ها و آشامیدنیها
روزه
زکات
شکار و ذبح حیوانات
صدقات و تبرعات
طلاق و عده
طهارت و نجاست
غصب
قوانین و مقررات و اموال بیت المال
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل قضایی
معاملات و شغلها
نذر، قسم و عهد
نماز
نگاه، پوشش و معاشرت
ورزش، مسابقات و تفریحات
وصیت و ارث
وضو، غسل و تیمم
وقف، مساجد و قبرستان
ولایت فقیه
گناهان
موضوعات
پرسش و پاسخ (تکلیف و تقلید)
ارتباط با پایگاهفرق بین "جایز نیست" و "حرام است" در چیست؟
در مقام عمل، بین «جایز نیست» و «حرام است» و همچنین بین «جایز است» و «حرام نیست»، تفاوتی وجود ندارد.
در احتیاط واجب برای رجوع به مجتهد دیگر، آیا نیاز به اجازه است؟
رجوع در احتیاط واجب - با رعایت اعلمیت و سایر شرایط مرجع تقلید - نیاز به اجازه خاص ندارد.
آیا جایز است من برای دخترم که اکنون به سنّ تکلیف رسیده است، مرجع تقلید انتخاب کنم؟ چگونه ایشان را در انتخاب مرجع تقلید، راهنمایی کنم؟
اگر منظور این است که وظیفه تحقیق و جستجو برای یافتن مجتهد جامع الشرایط به عهده شما باشد، اشکال ندارد و نظرتان در این مورد اگر برای ایشان مفیدِ علم یا اطمینان و یا واجد شرایط بیّنه و شهادت باشد، از نظر شرعی، معتبر و حجّت است.
مقصود از «احوط» و «احتیاط»، و همچنین مقصود از «احتیاط واجب» و «احتیاط مستحب» چیست؟
چنانچه قبل یا بعد از «احوط» یا «احتیاط»، در همان مورد، فتوا ذکر شده باشد، مقصود، «احتیاط مستحب» است و الّا مقصود، «احتیاط واجب» است.
در موارد «احتیاط واجب»، بر مکلف لازم است که یا بر طبق احتیاط عمل نماید و یا به فتوای مجتهد جامع شرایط دیگری ـ با رعایت اعلمیت ـ رجوع نماید ولی در موارد «احتیاط مستحب»، ترک احتیاط جایز است، هر چند بهتر است طبق احتیاط عمل کند.
در موارد «احتیاط واجب»، بر مکلف لازم است که یا بر طبق احتیاط عمل نماید و یا به فتوای مجتهد جامع شرایط دیگری ـ با رعایت اعلمیت ـ رجوع نماید ولی در موارد «احتیاط مستحب»، ترک احتیاط جایز است، هر چند بهتر است طبق احتیاط عمل کند.
در حکم به «احتیاط واجب» گفته شده یا باید به احتیاط عمل کرد یا به فتوای مرجع اعلم بعدی، مراجعه نمود. اگر مرجع اعلم بعدی نیز مانند مرجع اعلم، حکم به احتیاط واجب داده باشد، آیا می توان به حکم مرجع اعلم بعدی عمل کرد یا اینکه در این مرحله فقط باید به حکم احتیاطی عمل نمود؟
در فرض سؤال می توان با رعایت ترتیب اعلمیت، به مرجع تقلید اعلم بعدی (سوم یا...) که در آن مسأله، فتوای صریح دارد، رجوع کرد.
پسرم در سن ۷ سالگی بیضه اش بزرگ شده است. پزشک گفته بلوغ وی شروع شده و ملاک آن هم بزرگ شدن بیضه می باشد. آیا وی بدون ظاهر شدن علائم بلوغ، به سن تکلیف رسیده است؟
صرف آنچه بیان شده از علائم بلوغ شرعی نیست و فرزندتان بالغ نشده است.
با توجه به اینکه غالباً موهای زائد زیر شکم (عانه) زودتر از سن ۱۵ سالگی میروید، آیا نشانه بلوغ است؟ به طور کلی نشانه های بلوغ چیست؟
نشانه های بلوغ در دختر و پسر یکی از سه چیز است:
الف) روییدن موی درشت بر پایین شکم و بالای عَورت.
ب) بیرون آمدن منی در خواب یا بیداری.
ج) پایان یافتن پانزده سال قمری برای پسران، و نُه سال قمری برای دختران.
الف) روییدن موی درشت بر پایین شکم و بالای عَورت.
ب) بیرون آمدن منی در خواب یا بیداری.
ج) پایان یافتن پانزده سال قمری برای پسران، و نُه سال قمری برای دختران.
در موضوع خمس، آیا میتوان از مجتهد دیگری تقلید کرد؟
اگر مجتهدی که مکلف میخواهد به او رجوع کند، در مسائل خمس، از مرجع تقلید او اعلم است یا احتمال اعلمیت او بیشتر است، اشکال ندارد. در غیر این صورت بنا بر احتیاط واجب، نباید به مجتهد دیگر رجوع کند.
آیا یاد گرفتن توضیح المسائل و استفتائات مرجع تقلید واجب است؟
مکلّف باید مسائلی را که انجام دادن تکلیف شرعی روزمرّه وابسته به دانستن آنها است، فرا بگیرد، مانند مسائل اصلی نماز و روزه و طهارت و برخی معاملات و غیر آن.
در مسائلی که گفته می شود: «محل اشکال است» مثلاً گفته می شود: «وضو و غسل محل اشکال است» آیا به معنای باطل بودن وضو و غسل است؟
یعنی بنابر احتیاط واجب باطل است. (در مورد سؤال وضو و غسل و نماز یا باید مجدداً به شکل صحیح انجام شوند و یا به فتوای مجتهد اعلم بعدی رجوع شود.)
اگر شخصی از مرجعی تقلید می کرده که بر طبق نظر او نمازهایش را در بخشی از سال باید شکسته می خواند، و او نیز به تکلیفش عمل نمود؛ حال بعد از ده سال مرجع تقلیدش از دنیا رفته، و مرجع تقلید جدیدی را که انتخاب کرده، بقاء بر تقلید از مرجعی که از دنیا رفته را تجویز نمی کند؛ لذا مکلّف مجبور به تغییر مرجع تقلید خود می شود، لکن طبق نظر این مرجع جدید، نمازهایی که در ده سال قبل در برخی از ایام سال به خاطر رفت و آمد به آنجا شکسته می خوانده را طبق نظر این مرجع جدید باید کامل بخواند، حال تکلیف نمازهایی که در ده سال قبل خوانده است چیست؟ آیا باید همه آن نمازها را قضا نماید یا خیر؟
نمازهایی که در گذشته مطابق وظیفۀ آن زمان - با تقلید از مرجع فقید - خوانده است، صحیح محسوب می شود و قضا ندارد.
اعمالی که بدون تقلید از مجتهد باشد، چه حکمی دارد؟
اگر مکلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد؛ در صورتی اعمال او صحیح است، که بفهمد به وظیفه واقعی خود رفتار کرده یا عمل او با فتوای مجتهدی که وظیفهاش تقلید از او بوده یا با فتوای مجتهدی که فعلاً باید از او تقلید کند، مطابق باشد.
عدول از مرجعی به مرجع دیگر در صورتی که مرجع دوم اعلم یا محتمل الاعلمیه باشد صحیح است. در حکم مذکور ملاکِ تشخیصِ «محتمل الاعلمیه» مکلف است یا اهل خبره باید نظر بدهند؟
باید خود مکلف تشخیص بدهد، البته اگر خود او خبره نیست، می تواند از راه هایی مانند شهرت فراگیر میان مردم یا نظر خبره عادل استفاده کند.
راه های به دست آوردن فتوای مرجع تقلید، چیست؟
از سه راه می توان نظر مرجع تقلید را به دست آورد:
الف) شنیدن از خود او
ب) خبر دادن یک شخص عادل یا یک شخص موثق از خود مرجع تقلید یا از رساله قابل اطمینان او
ج) مراجعه به رساله قابل اطمینان مرجع تقلید
الف) شنیدن از خود او
ب) خبر دادن یک شخص عادل یا یک شخص موثق از خود مرجع تقلید یا از رساله قابل اطمینان او
ج) مراجعه به رساله قابل اطمینان مرجع تقلید
مکلفی که در احکام شرعی مجتهد نیست، از چه کسی باید تقلید کند؟
باید از مجتهدی تقلید کند که شرایط آن را داشته باشد از جمله این که:
الف. مرد و شیعه دوازده امامی باشد.
ب. عادل باشد؛ عادل کسی است که پرهیزکاریش به حدّی رسیده باشد که از روی عمد هیچ گناهی مرتکب نشود.
ج. بنابر احتیاط واجب، باید از دیگر مجتهدان زمان خود عالمتر ـ یعنی بر استنباط احکام دین تواناتر ـ باشد.
الف. مرد و شیعه دوازده امامی باشد.
ب. عادل باشد؛ عادل کسی است که پرهیزکاریش به حدّی رسیده باشد که از روی عمد هیچ گناهی مرتکب نشود.
ج. بنابر احتیاط واجب، باید از دیگر مجتهدان زمان خود عالمتر ـ یعنی بر استنباط احکام دین تواناتر ـ باشد.