همه
احکام بانوان
احکام سفر
احکام محتضر و اموات
احکام پزشکی
ازدواج و زناشویی
اعتکاف
اماکن مذهبی
امر به معروف و نهی از منکر
اموال پیدا شده و مجهول المالک، مظالم
تکلیف و تقلید
جهاد و دفاع
حج و عمره
حقوق
خمس
خوردنی ها و آشامیدنیها
روزه
زکات
شکار و ذبح حیوانات
صدقات و تبرعات
طلاق و عده
طهارت و نجاست
غصب
قوانین و مقررات و اموال بیت المال
مسائل فرهنگی و اجتماعی
مسائل قضایی
معاملات و شغلها
نذر، قسم و عهد
نماز
نگاه، پوشش و معاشرت
ورزش، مسابقات و تفریحات
وصیت و ارث
وضو، غسل و تیمم
وقف، مساجد و قبرستان
ولایت فقیه
گناهان
موضوعات
پرسش و پاسخ (زکات)
ارتباط با پایگاهمقداری پول به عنوان زکات برای خرید کتاب از طریق پدرم به اینجانب که طلبه هستم، داده شد؛ آیا میتوانم با آن، نرم افزارهای نور که قرآنی و روائی هستند را بخرم؟
اگر احتیاج داشته باشید، میتوانید این زکات را در مورد آنچه مربوط به علوم دینی میشود، صرف کنید.
آیا به طلاها و نقرههایی که خانمها دارند، زکات تعلّق میگیرد؟
به طلاهای مذکور، زکات، تعلّق نمیگیرد.
مجموعه کاری ما شرکتی است که صد در صد سرمایه و سهامش، مربوط به بانکی است که زیر مجموعه یکی از نهادهای انقلابی است. حوزه کاری شرکت ما، کشاورزی بوده و در کشت و زرع و دامداری نیز فعال است؛ با توجه به این که مجموعه خصوصی نیست، آیا به محصولات تولیدی از قبیل گندم، جو، گوشت گاو و گوسفند، زکات، تعلق میگیرد؟
در فرض مذکور، زکات تعلق نمی گیرد.
آیا به پسر بالغی که پدرش فوت کرده و فقیر است، مادر میتواند به او زکات بدهد؟
فرزند، واجب النفقه مادر است و نمیتواند زکات خود را بابت مخارج زندگی به فرزند خود بدهد؛ ولی برای ادای دَین و یا مایحتاجی که تأمین آن بر پدر و مادر واجب نیست، اشکال ندارد.
در توضیح المسائل حضرت امام، نصاب گوسفند آمده است اما ما بُز داریم و نصاب بُز را نمیدانیم. حال چند نکته برای ما روشن نیست و آن این است که:
1- آیا بُز نیز مانند گوسفند، زکات دارد و جزء گوسفند حساب میشود یا نه، فقط خمس دارد؟
2- اگر زکات دارد، حدّ نصاب آن چه قدر است؟
3- اگر خودمان علوفه و خوراک دام را خریداری کنیم در داشتن زکات یا نداشتن آن تأثیری دارد؟
1- آیا بُز نیز مانند گوسفند، زکات دارد و جزء گوسفند حساب میشود یا نه، فقط خمس دارد؟
2- اگر زکات دارد، حدّ نصاب آن چه قدر است؟
3- اگر خودمان علوفه و خوراک دام را خریداری کنیم در داشتن زکات یا نداشتن آن تأثیری دارد؟
ج1) تفاوتی ندارد؛ توجه داشته باشید با دادن زکات، خمس ساقط نمیشود.
ج2) نسبت به حدّ نصاب، گوسفند و بُز، حکمشان یکی است؛ البته در خصوص بز، باید داخل سال سوم شده باشد.
ج3) در وجوب زکات حیوان، شرط است که تمام سال، سائمه باشد و در بیابان بچرد. پس اگر در بین سال، علوفه به آن داده شود به مقداری که عرفاً عنوان سائمه در تمام سال بر آن صدق نکند، زکات ندارد.
ج2) نسبت به حدّ نصاب، گوسفند و بُز، حکمشان یکی است؛ البته در خصوص بز، باید داخل سال سوم شده باشد.
ج3) در وجوب زکات حیوان، شرط است که تمام سال، سائمه باشد و در بیابان بچرد. پس اگر در بین سال، علوفه به آن داده شود به مقداری که عرفاً عنوان سائمه در تمام سال بر آن صدق نکند، زکات ندارد.
1. اگر زکات غلات، واجب شد (دانههای گندم بسته شد و انگور غوره شد و... ) چنانچه قبل از رسیدن وقت زکات، (وقت درو و خشک شدن انگور و ...) مال، تلف شود؛ آیا زکات ساقط است؟
2. در برخی مناطق، مرسوم است که بعد از بسته شدن دانههای گندم و غوره شدن انگور و غیره، محصول را فروخته (زمین را اجاره میدهند) و در وقت برداشت، مستأجر، محصول را برداشت میکند؛ در این صورت، دادن زکات بر عهدۀ کیست؟
2. در برخی مناطق، مرسوم است که بعد از بسته شدن دانههای گندم و غوره شدن انگور و غیره، محصول را فروخته (زمین را اجاره میدهند) و در وقت برداشت، مستأجر، محصول را برداشت میکند؛ در این صورت، دادن زکات بر عهدۀ کیست؟
ج1) تلف بدون تفریط، قبل از فرا رسیدن زمان ادای زکات، ضمان ندارد.
ج2) اگر بعد از غوره شدن و یا بسته شدن دانۀ گندم، محصول را بفروشد، زکات بر عهدۀ فروشنده است.
ج2) اگر بعد از غوره شدن و یا بسته شدن دانۀ گندم، محصول را بفروشد، زکات بر عهدۀ فروشنده است.
آیا فرزندی که ازدواج کرده و زندگی مستقلی دارد، باز هم واجبالنفقه محسوب میشود؟ آیا جایز است پول فطریه را به دخترم بدهم؟
اگر فرزند، توانایی تأمین مخارج زندگی خود را نداشته باشد، بر عهده پدر است، که نیاز او را برطرف سازد و ازدواج و عدم آن، تأثیری ندارد؛ لذا نمیتوان به او فطریه داد، ولی اگر داماد (شوهر دختر) فقیر است، میتوان فطریه را به او پرداخت کرد، هرچند صَرف همسرش نماید.
پدر من در حدود صد و بیست گوسفند بزرگ و کوچک (بزرگتر از شش ماه و کمتر از آن) دارد. غذای کمی از احشام از مرتع (که به صورت اجاره است) تهیه میشود و بقیه آن از طریق هزینه شخصی، تأمین میگردد. نحوه وجوب و پرداخت زکات این اموال و مقدار آن را بیان بفرمائید.
در فرض سؤال، زکات، واجب نیست چون یکی از شرایط وجوب زکات این است که گوسفندان در تمام سال از علف بیابان بچرد. پس اگر تمام سال، یا مقداری از آن را، از علفِ چیده شده، یا از زراعتی که مِلک مالک یا مِلک شخص دیگر است، بچرد، زکات ندارد. ولی اگر در تمام سال، یک روز یا دو روز از علف مالک بخورد، بنابر احتیاط، زکات آن واجب است.
همسر بنده در زمان اعلام عید فطر، خانۀ پدرش بود و من هم در خانه خودم؛ پدر زنم، هم برای من و هم برای همسرم، زکات فطره داده است. در این صورت، آیا تکلیف فطریه در مورد من و همسرم انجام شده یا نه؟
فطریۀ شما بر عهدۀ خودتان است و فطریهای که پدر همسرتان برای شما داده، موجب سقوط فطریۀ شما نمیشود، مگر آنکه قبلاً برای پرداخت فطریهتان به او وکالت داده باشید.
اما همسرتان اگر قبل از غروب شب عید، آنجا بوده و چند روزی در آنجا مانده و یا میماند، به گونهای که نانخور پدر محسوب شود، فطریۀ او بر عهدۀ پدرشان است؛ ولی اگر فقط همان شب آنجا بوده، نانخور محسوب نمیشود و در اینصورت فطریۀ او هم، بر عهدۀ شما خواهد بود.
اما همسرتان اگر قبل از غروب شب عید، آنجا بوده و چند روزی در آنجا مانده و یا میماند، به گونهای که نانخور پدر محسوب شود، فطریۀ او بر عهدۀ پدرشان است؛ ولی اگر فقط همان شب آنجا بوده، نانخور محسوب نمیشود و در اینصورت فطریۀ او هم، بر عهدۀ شما خواهد بود.
مبلغ پنج میلیون تومان، درآمد محصول جو، حاصل کشاورزی این جانب است. چه مقدار هزینه زکات باید پرداخت نمایم؟
اگر جو به دست آمده به حد نصاب رسیده و دیمی باشد یعنی از باران آبیاری شده، زکات آن، یک بیستم است و اگر با آب چاه و قنات و مثل آن، آبیاری شده، زکات آن یک دهم میباشد.
برای کسر مخارج خرما جهت زکات، آیا مخارج کل سال را باید حساب کرد یا این که فقط از زمانی که گرده افشانی نخل خرما شروع میشود؟
تمام مخارجی که برای به ثمر رسیدن خرما، هزینه شده است را میتوان کسر کرد.
عید فطر، فطریه خود را کنار گذاشتم (نقدی) تا اشکالی به وجود نیاید؛ اما هنگام پرداخت آن، چون میخواستم مبلغ بیشتری بپردازم، از کارت عابر بانک، پرداخت کردم؛ آیا صحیح است یا باید صرفاً همان پول نقد کنار گذاشته شده را پرداخت میکردم؟ با توجه به این که عین آن پول وجود ندارد، تکلیف چیست؟
با توجه به اذن معظم له، تغییر و تعویض پول کنار گذاشته شده برای فطریه و کارت به کارت اشکال ندارد.
شخصی با مبلغ زکات فطره، بدهی فقیری را پرداخت کرده؛ (بدون اطلاع خود بدهکار) آیا مُجزی است؟ یا این که باید خود فقیر هم اطلاع پیدا میکرده؟
اشکال ندارد.
آیا جایز است در منزل اقوامی که زکات نمیدهند، غذا بخوریم؟
اگر یقین ندارید غذای مذکور متعلق وجوهات شرعیه است، استفاده از آن اشکال ندارد.
1. یکی از مصارف زکات «فی سبیل الله» است؛ اما برخی از فقها، نمونههایی از فی سبیل الله (مثل خرید آبسرد کن برای مسجد) را اجازه نمیدهند. آیا «فی سبیل الله» قیدی دارد؛ مثلاً در مواردی جایز است که نیاز ضروری باشد یا اولویّت در جامعه باشد یا بانی خیّری برای آن نباشد و از این دست قیود و شروط؟
2. میخواهند با پول صدقه یا زکات، کتابهای فرهنگی تهیه کنند و به مردم امانت دهند؛ با توجه به این که این کتابها به شخص خاصی اهدا نمیشود بلکه به صورت امانی دست به دست میگردد، آیا این مصرف صحیحی است و صدق صدقه یا زکات میکند؟
2. میخواهند با پول صدقه یا زکات، کتابهای فرهنگی تهیه کنند و به مردم امانت دهند؛ با توجه به این که این کتابها به شخص خاصی اهدا نمیشود بلکه به صورت امانی دست به دست میگردد، آیا این مصرف صحیحی است و صدق صدقه یا زکات میکند؟
ج1و2) زکات را در هر چیزی که مصالح عامه مسلمین و اسلام محسوب شود، میتوان صرف کرد و مصداق فی سبیل الله است و تشخیص آن بر عهده مکلف میباشد.