پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (زکات)

ارتباط با پایگاه
آیا جایز است پدر، پول زکات فطره را به پسر خود بدهد تا با آن، کتُب دینی خریداری کند؟ (در صورتی که زکات فطره آن پسر هم در آن پول باشد)؛ هر چند اگر آن پسر، طلبه باشد و از طریق شهریه، بتواند پول آن کتب را بپردازد؟
فطریه، بنابر احتیاط واجب باید به فقیر شیعه دوازده امامی، پرداخت شود.
آیا با مبلغ جمع آوری شدۀ فطریه، جایز است برای نیازمندان، ماکارونی و برنج تهیه کرد؟ یا باید فقط نان خرید؟
صحیح نیست؛ بلکه باید همان پولی که جمع شده است به فقرا داده شود.
در روستای ما مقداری گندم به خاطر پرداخت زکات، جمع آوری شده؛ آیا جایز است با فروش آن، پول به دست آمده را خرج کرد؟
دخل و تصرف در زکات، پس از جدا کردن مال به عنوان زکات، جایز نیست و باید خود زکات را به مصرف مجاز دیگر رساند.
بنده به همراه عیال، در شب آخر ماه مبارک رمضان، مسافر بوده و هنگام غروب و افطار، میهمان کسی نبوده‎ایم. آیا پرداخت زکات فطره بر بنده واجب است؟
پرداخت زکات فطره ولو در فرض سؤال، بر شما واجب است.
تعداد قابل توجهی از فقرای منطقه ما نماز نمی‌خوانند، روزه نمی‌گیرند، ریش تراشی می‌کنند یا بانوانی هستند که حدود شرعیه را از لحاظ پوشش، رعایت نمی‌کنند؛ آیا جایز است به این افراد، زکات محصولات کشاورزی را پرداخت کنیم؟
کسی که زکات می‎‌گیرد، عدالت در او شرط نیست؛ اگر فقرا شیعه باشند، می‌توان زکات مال را به آن‌ها داد. البته بنا بر احتیاط واجب، نباید شراب خوار یا متجاهر به گناه کبیره ای مانند شراب خواری باشد. در ضمن اگر دادن زکات به کسی، کمک به گناه یا وادار کردن او به کار زشت باشد و ندادن آن، جلوگیری از منکر باشد، نباید زکات به او بدهد.
آیا می‌توانم زکات فطره‌ای را که کنار گذاشته‌ام به بستگان مستحقم که در شهر دیگری غیر از محل زندگی خودم زندگی می‌کنند، بدهم؟
در فرض سؤال بنا بر احتیاط، به فقرای همان شهری که هستید، پرداخت کنید. بله، اگر در محل و شهر خودتان، مستحق پیدا نشود، می‌‎توانید آن را به شهر دیگری ببرید و به فقرایی که واجب النفقه شما نباشند بدهید.
اگر مالی داشته باشیم که مشمول زکات شود، آیا دادن زکات آن برای سال اول، کافی است یا با باقی ماندن حد نصاب، هر ساله، باید زکاتش پرداخت شود؟
موارد، مختلف است. اگر زکات گندم و جو و کشمش و خرما باشد؛ دادن زکات در سال اول، کافی است؛ ولی در موارد دیگر، اگر تا سال بعد، نصاب باقی باشد، پرداخت دوباره زکات، واجب است.
آیا به زارعی که مثلاً یک پنجم محصول گندم یا جو به عنوان دستمزد، مال اوست، اگر به نصاب زکات برسد، پرداخت زکات واجب است یا خیر؟ لازم به ذکر است، مخارج کاشت و داشت و برداشت، طبق قرارداد، بر عهده زارع نیست.
زکات در فرض سؤال تعلق می گیرد.
از آن جایی که زکات فطرۀ سیّد باید به سیّد داده شود، آیا زن سیّده که با غیر سیّد ازدواج کرده، می‌تواند زکات فطره خود را به غیر سیّد بدهد؟
به طور کلی دادن زکات سیّد به غیر سیّد اشکال ندارد و زکات زن بر عهدۀ شوهر است. البته ملاک در پرداخت فطریه، مُعیل (پرداخت کننده فطریه) است، نه عیال.
اگر مراتع بیرون روستا را از دولت اجاره کنم و گوسفندان را در آن بچرانم، آیا به این گوسفندان، زکات، تعلق می گیرد؟
اگر مراتع یاد شده، زمینی است که در آن کشت نشده باشد، زکات، تعلق می گیرد.
فطریۀ همسر بنده که عذر شرعی داشته است، چطور باید حساب شود؟ با توجه به اینکه تعدادی از روزه ها را به خاطر عذر شرعی نگرفته است.
زکات فطره برای هر نفر، سه کیلو طعام (گندم یا جو یا خرما یا برنج و مانند آن ) یا قیمت این‌ها است و ارتباطی به نگرفتن روزه (چه با عذر و چه بدون عذر) ندارد. ضمناً روزهایی را که زن به خاطر عادت ماهانه، روزه نگرفته است، باید پس از ماه رمضان قضای آن را بجا آورد و در صورت نگرفتن روزه تا رمضان بعد باید برای هر روز یک مد طعام به عنوان کفاره تأخیر به فقیر بدهد.
قیمت برنج و گندم در منطقۀ ما نسبت به تهران، ارزان‌تر است؛ ملاک در پرداخت زکات، قیمت کدام منطقه است؟
ملاک، قیمت منطقه ای است که می‌خواهید در آن جا زکات را از مال خود جدا کرده و بپردازید.
فطریه‎‎‎‌ سادات را باید به فقیر سید داد یا به عام هم می‎‌شود پرداخت کرد؟
در فطریه، سرپرست خانواده ملاک است؛ یعنی اگر سرپرست، سید است، می‌تواند فطریه خود و عیالش را هم به سید و هم به غیر سید بدهد.
آیا می‎توان زکات فطره را در ماه شوال، پرداخت کرد؟
کسی که نماز عید فطر می‎خواند، بنا بر احتیاط واجب، باید فطریه را پیش از نماز عید بدهد؛ ولی اگر نماز عید نمی‎خواند، می‎تواند دادن فطریه را تا ظهر روز عید، تأخیر بیندازد.
اگر انسان موقعی که دادن زکات فطره واجب است، فطره را ندهد و کنار هم نگذارد، احتیاط واجب آن است که بعداً بدون این که نیّت ادا و قضا کند، فطریه را بپردازد.
آیا جایز است به کسی که فطریه‌ می‎دهیم، برای‌ حفظ آبرویش به عنوان عیدی یا هدیه بدهیم؟
اشکال ندارد؛ منتها انسان باید زکات فطره را به قصد قربت یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم بدهد و موقعی که آن را می‎دهد، نیت دادن فطره نماید.