پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (خوردنی ها و آشامیدنی‌ها)

ارتباط با پایگاه
شاخه درخت میوه منزل مردم که از روی دیوار به خارج خانه‌اش در مسیر جاده آمده است، آیا می‌توان برای خوردن، استفاده کرد؟
اگر فردی در مسیر خود به درخت میوه‌ای در جادّه برخورد کند و یا شاخه‌های درخت از باغی بیرون آمده باشد، می‌تواند از میوه‌های آن استفاده کند مشروط به این که:
اولاً به قصد استفاده از میوه به آن مسیر نرفته باشد.
ثانیاً به درخت آسیب نرسانده و شاخه‌های آن را نشکند.
ثالثاً همانجا میوه را خورده و همراه با خود نبرد.
مکروهات در خوردن و آشامیدن چیست؟
اموری که در غذا خوردن مکروه است:
1- در حال سیری غذا خوردن. 2- پر خوردن؛ و در روایت آمده است که خداوند عالم، بیشتر از هر چیز از شکم پر بدش می‌آید. 3- نگاه کردن به صورت دیگران در موقع غذا خوردن. 4- خوردن غذای داغ. 5- فُوت کردن چیزی که می‌خورد یا می‌آشامد. 6- منتظر چیز دیگر شدن بعد از گذاشتن نان در سفره. 7- پاره کردن نان با کارد. 8- گذاشتن نان زیر ظرف غذا. 9- پاک کردن گوشتی که به استخوان چسبیده، به طوری که چیزی در آن نماند. 10- پوست کندن میوه. 11- دور انداختن میوه پیش از آن که کاملًا آن را بخورد.
اموری که در آب آشامیدن مکروه است:
1- زیاد آشامیدن آب. 2- آشامیدن آن بعد از غذای چرب. 3- آشامیدن آب در شب به حالت ایستاده. 4- آشامیدن آب با دست چپ. 5- آشامیدن آب از جای شکسته کوزه و جایی که دسته آن است.
آیا آب غوره (انگور نارس) در صورت جوشاندن با حرارت مستقیم آتش، حرام می شود؟
جوشاندن غوره موجب حرام شدن آن نمی شود.
بنده متأهل هستم و 12 سال زندگی مشترک دارم ، به علت کم بودن تعداد اسپرم امکان فرزند آوری نداشته و نابارور محسوب می شوم. با استفاده از روش های نوین نیز نتیجه حاصل نشد و مشکل فقط کم بودن تعداد اسپرم اعلام شد. در درمان های طب سنتی استفاده از ماهی سمنقور تأکید شد. با توجه به اینکه از طرفی گوشت این ماهی به دلیل نداشتن پولک، حرام است و طرف دیگر این ماهی برای درمان مؤثر است، حکم استفاده از آن به عنوان دارو چیست؟
مجرد آنچه در سؤال ذکر شده است، مجوّز محسوب نمی شود، ولی در صورتی که راه دیگری برای درمان نباشد، به قدر ضرورت اشکال ندارد.
آیا خوردن جگر گوسفند نیم پز (اصطلاحاً در جگرکی ها می‌گویند آب دار) حلال است؟
فی نفسه اشکال ندارد. البته اگر در آن، خون وجود داشته باشد و در گوشت و جگر، مستهلک نشده باشد، خوردن خون جائز نیست.
می‌خواستم بدانم اگر سبیل انسان بلند باشد و موقع آب خوردن مانع شود، مشکلی پیش می‌آید یا اشکالی ندارد؟
بلند گذاشتن آن به مقداری که هنگام خوردن و آشامیدن با غذا یا آب برخورد کند، مکروه است.
ملاک شناخت حیوان حرام گوشت و حلال گوشت چیست و چگونه می توان تشخیص داد؟
به طور کلی حیوانات حرام گوشت بر چند قسم هستند:
الف) حیوانات دریایی: از میان حیوانات دریایی فقط ماهی دارای فلس (پولک) حلال بوده و سایر ماهیان و حیوانات دریایی حرام گوشت هستند.
ب) حیوانات خشکی دو قسم هستند:
1. حیوانات اهلی: خوردن گوشت تمام گو‌نه‌های گوسفند، گاو و شتر حلال است، اما خوردن گوشت اسب و استر و الاغ مکروه است که کراهت گوشت اسب از بقیه کمتر است، ولی خوردن گوشت سایر حیوانات اهلی مثل سگ و گربه حرام است.
2. حیوانات وحشی: از میان آن ها آهو، گاو، بز کوهی، الاغ وحشی و گَوَزن حلال است و خوردن گوشت حیوانات درنده حرام است و آن حیوانی است که خوی درندگی دارد و دارای ناخن و دندان نیش قوی است؛ مثل شیر، پلنگ، یوز پلنگ، گرگ و یا دارای نیش ضعیفی است؛ مثل روباه، کفتار، شغال، و همچنین خرگوش -اگر چه از درندگان نیست- و نیز همۀ حشرات و خزندگان؛ مثل مار، موش، سوسمار، قورباغه، خارپشت، سوسک و... که قابل شمارش نیست و نیز حیواناتی که مسخ شده اند؛ مثل فیل، میمون، خرس و ... حرامند.
گوشت هدهد، پرستو و گوشت گورخر چه حکمی دارد؟
گوشت گورخر حلال است اما گوشت هدهد و پرستو مکروه است.
آیا می‌توان در رستوران‌های کشورهای غیراسلامی، غذاهای غیرگوشتی و نوشیدنی های غیر الکلی خورد؟ با توجه به اینکه که درباره روغن، کره، سس، پنیر و سایر مواد و افزودنی های به کار رفته در آن‌ها اطلاعی نداریم.
اگر در رستورانهای مذکور، شراب نوشیده نمی‌شود و یا علم به نجاست و حرمت آنچه مصرف می کنید، نداشته باشید، خوردن غذا در آنجا فی نفسه اشکال ندارد.
آیا خوردن رگ و روده‌های خونی در گوشت حیوانی که صحیح ذبح شده و بعد پخته شده است حلال است؟ و آیا این‌ها پاک هستند؟
خوردن رگ در فرض سؤال کراهت دارد؛ همچنین خوردن خون درون رگ‌ها اگر هنگام پخت، مستهلک شود، اشکال ندارد.
اگر نیم خورده مرغی که طعمه سگ شده، مرغی دیگر بخورد، آیا گوشت و تخم این مرغ را می‌توان استفاده کرد؟
خوردن تخم و گوشت مرغ مزبور پس از ذبح شرعی اشکال ندارد.
در خصوص خوراکی وارداتی (اسنک تام تام) از کشور مالزی که در تولید آن طعم دهنده ای که در آن به مقدار 7 دهم درصد خرچنگ استفاده شده است به سؤالات ذیل پاسخ فرمایید:
1- آیا قاعده استهلاک فقهی در این خصوص جاری می‌شود یا خیر و حکم چیست؟
2- با عنایت به مقدار 7 دهم درصدی در موارد مشابه آیا درصدی جهت اجراء قاعده استهلاک می توان ارائه نمود که حد مجاز حلیت باشد و بیشتر از آن باعث حرمت شود؟
ج1و2) در فرض سؤال اگر اجزاء حرام به گونه ای با مواد حلال دیگر مخلوط شده باشد که عین اجزاء حرام عرفاً باقی نمانده و قابل تشخیص نباشد به گونه ای که صدق خوردن خرچنگ نکند، اشکال ندارد و تشخیص موارد با مکلف است و اگر شک در تحقق استهلاک داشته باشد خوردن آن جائز نیست.
گوشت‌های چرخ شده که معمولاً پیش از چرخ کردن گوشت، شسته نمی‌شود، چه حکمی دارد؟ تقریباً همه کبابی‌ها، رستوران‌ها، مردم و... در شهرها از این گوشت‌ها استفاده می‌کنند.
استفاده از گوشت‌های چرخ شده مذکور و فرآورده‌های آن، مادامی که یقین به سرایت نجاست به آن ندارید بلا مانع است و بررسی هم لازم نیست.
ایا خوردن ماهی « اوزون برون» حرام است؟
اگر از نوع ماهی های فلس دار - پولک دار - باشد، حلال است و تشخیص آن به عهدۀ مکلف است.
تعدادی از فقها می‌گویند در سوسیس و کالباس از رگ های حرام جانوران حلال استفاده می‌شود. با توجه به این مسئله، خوردن سوسیس و کالباس حکمش چیست؟
به طور کلی در بازار مسلمین تا زمانی که استفاده از اجزاء حرام در تهیه مواد غذایی، احراز نشود، خوردن آن اشکالی ندارد.