پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (احکام محتضر و اموات)

ارتباط با پایگاه
آیا جنین سقط شده غسل دارد؟
جنین سقط شده اگر چهار ماه یا بیشتر دارد، باید غسل داده شود و اگر چهار ماه ندارد، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل دفن کنند.
اگر بعد از اتمام غسل میّت، مانعی دیده شود، آیا شستن محل مانع، کفایت می کند یا باید سه غسل را تکرار کنند؟
اگر مانع از اول بوده بعد از برطرف کردن مانع اگر سمت چپ بدن میت باشد شستن همان قسمت به نیت آن غسل کافی است و سپس بقیه اغسال بطور کامل باید انجام گیرد و در غیر این صورت باید ترتیب در شستن و اعاده غسل مراعات گردد.
دفن میّت زن و مرد نامحرم در کنار هم چه حکمی دارد؟
فی نفسه اشکال ندارد؛ هرچند به طور کلی دفن دو میت در یک قبر کراهت دارد.
اگر زنی فوت کند، با وجود داشتن شوهر و فرزند، جهت خواندن نماز میّت باید از شوهر اجازه بگیرند یا از فرزند؟
شوهر مقدم است.
هنگام دفن میت آیا باز کردن صورت میت لازم است یا خیر؟
این کار واجب نیست بلکه مستحب است صورت میت را باز کرده و روی خاک بگذارند.
آیا می توان برای کسی که سال ها قبل از دنیا رفته است، نماز شب اول دفن خواند؟
استحباب شرعی آن مربوط به شب اول است و در اوقات دیگر می توان نمازهای مستحب دیگر خواند و ثواب آن را به میّت هدیه کرد.
اگر زنی فوت کند اجازه نماز میّت و کفن و دفن او با کیست؟
ولیّ زن که در غسل و کفن و دفن او دخالت می کند شوهر اوست، و بعد از او، مردهایی که از میت ارث می برند مقدم بر زنهای ایشانند و هر کدام که در ارث بردن مقدم هستند در این امر نیز مقدمند.
آیا دفن میّت توسط ارحام درجه یک، اشکال دارد؟
اشکال ندارد. بلکه در برخی از موارد مستحب می باشد؛ البته خاک ریختن بر روی میت توسط ارحام کراهت دارد.
با چه نیّتی می توان برای اموات، ثواب و خیرات هدیه کرد؟
هر کار خیری را به نیت اموات و گذشتگان انجام دهید، إن شاء الله ثواب به آنها خواهد رسید، خواه به نیابت از آنها انجام دهید و یا ثواب کار را بعد از انجام دادن، به آنها هدیه کنید.
طفل هشت ماهه ای که بدون غسل و کفن دفن شده باشد، تکلیف چیست؟
در فرض سؤال اگر بدن میّت هنوز فاسد و متلاشی نشده و نبش قبر موجب هتک میّت یا حرج دیگران نمی شود، نبش قبر برای تدارک غسل و کفن لازم است.
زنی که فوت می کند، علاوه بر شوهر و فرزندان، آیا داماد وی نیز می تواند غسل، کفن و دفن وی را انجام دهد؟
با وجود خانم های دیگری که می توانند غسل بدهند و با وجود شوهر، بنا بر احتیاط واجب فرزندان و محارم دیگر نمی توانند او را غسل دهند.
آیا هزینه تابوت، مراسم بزرگداشت، سنگ قبر و تزیین آن جزء واجبات متوفی محسوب می شود؟
جزء واجبات نیست.
دفن میّت مسلمان در قبرستان غیر مسلمین و کفّار چه حکمی دارد؟ اگر دفن وی در قبرستان مسلمین مستلزم هزینه های جانبی (نقل و انتقال جسد، به شهر دیگر و...) باشد، آیا می توان در قبرستان غیر مسلمانان دفن کرد؟
دفن میّت مسلمان در قبرستان کفّار، حتی در فرض سؤال جایز نیست.
دفن میّت در قبوری که بیش از سی سال از دفن اموات در آنها گذشته است، چه حکمی دارد؟
اگر بدن اموات گذشته از بین رفته و خاک شده باشد، نبش قبر اشکال ندارد، اما نبش قبر امامزاده ها و شهدا و علماء و صلحاء اگر چه سال ها بر آن گذشته باشد، در صورتی که زیارتگاه باشد، حرام است. بلکه اگر زیارتگاه هم نباشد، بنابر احتیاط واجب نباید آنها را نبش کرد.
در غسل معلوم است که مرد نامحرم نمی تواند زن را غسل دهد؛ اما در مورد دفن و کفن آن چگونه است؟ مثلاً آیا بنده می توانم زن غریبه را در قبر بگذارم؟ اگر می شود تماس من با آن زن میت هنگام باز کردن صورتش در قبر، اشکالی دارد؟
در تکفین و تدفین، همجنس بودن شرط نیست. و دفن میت، متفرّع بر تماس نمی باشد؛ بلکه با پارچه و امثال آن می توان بدن میت را به خاک سپرد. اما باز کردن صورت میت و امثال آن که مستلزم لمس است باید مماثل یا محرم باشد.
البته مستحب است کسی که میت زن را وارد قبر می‌کند، و گره‌های کفن او را باز می‌نماید، شوهر یا محرم او باشد؛ و با نبود آنان نزدیکترین خویشان مرد وگر نه زنان، سپس مردان غیر محرم باشند. و شوهر از همۀ آنان اولی است.