اگر تهیه جهیزیه (اثاث و لوازم زندگی) برای آینده، عرفاً جزو مؤونه محسوب شود، خمس ندارد؛ هر چند تا سر سال خمسی، استفاده نشده باشد.

وام خمس ندارد؛ مگر مقداری از وام که اقساط آن از درآمد بین سال پرداخت شده و در سر رسید سال خمسی، موجود یا تبدیل به سرمایه شده باشد.

اگر این مبالغ بدون اختیار از حقوق کسر می شود، جزء درآمد سال وصول است که اگر تا سر سال خمسی در مؤونه مصرف نشود، خمس دارد؛ اما اگر با توافق شما کسر می شود و قابل دریافت است، باید در پایان هر سالِ خمسی، خمس آن پرداخت شود و اگر قابل دریافت نیست، پس از دریافت، باید بلافاصله خمس مقداری که قبلاً سال بر آن گذشته، پرداخت گردد و مقداری که مربوط به سال اخیر است (و هنوز سال خمسی بر آن نگذشته است)، جزء درآمد سال وصول است.

در صورتی که از درآمد و حقوق باشد، خمس دارد؛ البته در صورتی که مبلغ را به دیگری وام داده باشید و سر سال خمسی قابل دریافت نباشد، می‌توانید خمس آن را بلافاصله پس از دریافت، پرداخت کنید.

حق سنوات که بر اساس قرارداد یا قانون کار از طرف کارفرما، در قبال کار کردن به کارگر داده می شود، درآمد محسوب شده و چنانچه پس از دریافت تا چند روز بعد از سال خمسی صرف در مؤونه نشود، متعلق خمس است.

مبدأ سال خمسی، اولین درآمد هر چند قبل از بلوغ است.

اگر لباس، هنگام خرید، مورد نیاز بوده است، خمس ندارد، حتی در صورتی که تا پایان سال خمسی استفاده نشده باشد.

در فرض سؤال اگر بخشش صوری نبوده و در حدّ شأن او باشد و به همسرش تحویل دهد، خمس آن واجب نیست؛ در غیر اینصورت سر سال خمسی باید خمس آن را بپردازد.

پس انداز درآمدِ سال برای صَرف در مؤونه در سال بعد، اگر در آستانه صرف در مؤونه تا چند روز آینده باشد، پرداخت خمس آن واجب نیست.

اگر جوان مجرد، هر چند به مقدار کم، درآمد داشته باشد، واجب است که در سررسید سال خمسی، درآمد سالانۀ خود را محاسبه کند، تا اگر مقداری از درآمد تا پایان سال باقی مانده باشد، خمس آن را بپردازد. ضمناً زمان حصول اولین درآمد، ابتدای سال خمسی است.

ج1) پرداخت مالیات مطابق قانون رسمی نظام جمهوری اسلامی واجب است.
ج2) مالیات، جایگزین خمس یا زکات نمی شود.

حقوق بازنشستگی در فرض مذکور از درآمد کسب محسوب شده و خمس دارد.

در حال حاضر، سهمین مبارکین (خمس) برای اداره‌ی حوزه‌های علمیه، مورد نیاز است؛ برای این‌گونه امور از کمک های مؤمنین استفاده شود.

اصل سپرده اگر از درآمد کسب بوده و خمس آن داده نشده، با لحاظ تورم تأخیر، خمس دارد؛ اما سود حاصله اگر پیش از سال عزیمت به سفر حج، قابل وصول نبوده، جزو درآمد سال وصول محسوب می‌شود که اگر در همان سال، هزینه سفر حج شود، خمس ندارد.

پرداخت خمس مستمری واجب نیست.