پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری

موضوعات

پرسش و پاسخ (طلاق و عده)

ارتباط با پایگاه PDF
آیا در طلاق، حضور فیزیکی شاهدها لازم است، یا از طریق تلفن یا چت تصویری هم قبول است؟
در طلاق، شنیدن دو شاهد عادل (هرچند از طریق وسائلی مثل بلندگو یا رادیو و تلویزیون) لازم است، اما حضور آن دو لازم نیست. بله احتیاط مستحب حضور دو شاهد عادل، در مجلس طلاق است.
من طلاق گرفته و بعد از طلاق دو پاکیِ کامل دیده‌ام. از پاکی دوم چهل روز گذشته و به علت بیماری زنانه با وجود تزریق آمپول، هنوز حیض نشدم.. از طلاقم سه ماه گذشته است از طرفی قصد دارم با مردی ازدواج کنم، آیا تبصره‌ای وجود ندارد که عدۀ من تمام شود؟ تا کی باید منتظر بمانم؟
در فرض سؤال اگر سه ماه حیض نبینید، عده تمام شده است.
طلاق خلع واقع شده و در عدۀ طلاق رابطه‌ای برقرار می‌شود و زوجین با یکدیگر آشتی می‌کنند:
1. زن به مهریۀ خود رجوع نکرده است و به اصطلاح، فقط با هم آشتی کرده‌اند. آیا این رجوع، صحیح است؟ هر چند رجوع به ما بذل نشده باشد.
2. آیا جهل و علم زن نسبت به این موضوع، اثرگذار است؟
ج1) در صورتی که طلاق خلع بوده (با شرائطش که از جملۀ آن‌ها این است که زن نسبت به مرد کراهت داشته باشد) رجوع صحیح نیست و بدون اجرای عقد یا رجوع به مابذل، زنا واقع شده است.
ج2) جهل و علم زن اثری ندارد؛ فقط در صورتی که در جهل به حکم تقصیر نداشته باشد، گناهی برای او نوشته نشده است.
من و همسرم دو هفته است از هم جدا شده ایم، اما سه روز پیش به صورت اتفاقی با هم رابطه داشتیم؛ الآن حکم طلاق ما چیست؟
در فرض سؤال، اگر طلاق رجعی بوده و آمیزش داشته اید، رجوع محقق و طلاق باطل شده است و زن و شوهر هستید.
سن بنده، نوزده سال است و هفته آخر تیر امسال طلاق گرفتم. یک سال با همسرم اصلاً رابطه جنسی نداشتم؛ طلاق بنده در دفترچه طلاق، بائن مبارات نوبت اول قید شده است. بعد از طلاق باید سه ماه عده نگه داشت تا بتوان ازدواج مجدد کرد؛ اما بنده مشکل تنبلی تخمدان (پلی کیستیک) دارم؛ یعنی کم کار است و مرتب عادت ماهیانه نمی‌شوم.
آیا حتماً باید سه بار عادت ماهیانه دیده شود، تا عدۀ بنده تمام شود؛ یا برای تمام شدن عده، گذشتن سه ماه کافی است؟
در فرض سؤال اگر سه ماه متوالی عادت نشوید، عده تمام است.
آیا خانمی که در عدۀ طلاق یا فوت همسرش هست، اجازه دارد زیر ابرو برداشته یا موهای خود را رنگ کند؟
موارد مذکور در عده طلاق حرام نیست؛ اما در عده وفات، کارهایی که زینت حساب شود، بر او حرام است.
من بیستم فروردین ماه از همسرم جدا شده‌ام (عقد دائم) و تا امروز عدۀ من (سه ماه و ده روزم) تمام شده است؛ اما فقط یک بار طهر دیده‌ام. با توجه به این که در احکام، سه طهر به عنوان عده، ذکر شده است و من به علت فشارهای این مدت، طهر نامنظم داشته‌ام و الان شرایط ازدواج برای من در حال مهیا شدن است، آیا باید تا سه طهر صبر کنم؟ اگر فرضاً تا یک ماه دیگر طهر ندیدم چه حکمی دارد؟
در هر حال اگر حیض می‌بینید، باید سه طهر برای عدّه صبر نمایید، مگر این که سه ماه حیض نبینید که در این صورت عده تمام شده است.
بنده دختر هستم و یک عقد ناموفق داشتم که در آن باکرگی‌ام حفظ شد؛ اما بعدش یک شیّاد به عنوان کسی که علوم غریبه می داند به من گفت تو باکره نیستی! و رحم تو را بسته‌اند! لذا، بدون اذن پدر و به زبان فارسی، صیغه ازدواج موقت را جاری و با من ارتباط برقرار کرد و من بعداً فهمیدم که باکره بوده‌ام و عقدم هم صحیح نبوده؛ آیا لازم است عدّه نگهدارم؟
در فرض سؤال بنا بر احتیاط واجب باید عدّۀ وطی به شبهه را که مانند عده طلاق است نگه دارید.
زوجه قبلاً مقداری از مهریه‌اش را دریافت نموده است؛ بعد از آن زوج به زوجه، وکالت حق طلاق به شرط بذل کل مهریه مندرج در سند نکاح را می‌دهد و زوجه در غیاب زوج با استناد به همان وکالت نامه، طلاق می‌گیرد. آیا مهریه‌ای که قبلاً دریافت داشته، در صورت درخواست زوج، قابل استرداد به زوج است؟
در فرض سؤال، مهریه‌ای را که قبلاً دریافت داشته باید پس بدهد؛ مگر این که زوج آن را ببخشد.
خانمی با مردی محرم شده بود و هیچکدام نمی‌دانند دخولی انجام شده است یا نه؛ الآن مدت محرمیت تمام شده است، تکلیف چیست؟ آیا اگر خانم بخواهد دوباره ازدواج کند باید عده نگه‌دارد؟
در فرض سؤال، عده واجب نیست.
آیا بانوانی که یائسه هستند پس از فوت شوهر یا طلاق باید عده نگه‌دارند؟ اگر پاسخ، مثبت است چه مدت؟
به طور کلی عده زنی که شوهرش مرده ـ اگر آبستن نباشد ـ چهار ماه و ده روز است یعنی از شوهر کردن در این مدت باید خودداری نماید، اگرچه یائسه باشد، ولی زنی که یائسه باشد، در صورت طلاق، عده ندارد.
زن در شرط ضمن عقد، شرط می کند که اگر مرد همسر دیگری اختیار کند، زن حق طلاق داشته باشد؛ آیا این شرط، شرعاً صحیح است؟
حق طلاق قابل واگذاری به زوجه نیست؛ بله زوجه می‎تواند شرط کند که اگر زوج همسر دیگری اختیار کرد، وکالت در طلاق را به او بدهد یا وکالت در طلاق داشته باشد.
من مدتی عقد موقت آقایی بودم. ایشان در ایران نیست و من از او خواسته بودم صیغه را باطل کند و قبول کرد. به خاطر همین من نمی‌دانم دقیقاً چه وقت صیغه را باطل کرده و دسترسی هم به او ندارم. حالا با توجه به این که می‌خواهم ازدواج کنم، نمی‌دانم باید از چه زمانی عده نگهدارم؛ آیا می‌شود از آخرین رابطۀ جنسی عده را حساب کرد؟
در فرض سؤال باید عده را از زمان بخشیده شدن مدت توسط مرد، حساب کنید و تا اطمینان به زمان بخشیده شدن مدت پیدا نکنید، نمی‌توانید عده را حساب کنید. بنا بر این در فرض مذکور باید به قدری صبر کنید تا اطمینان به اتمام عده حاصل شود.
شخصی مهریه همسر را پرداخت کرده است، آیا در طلاق خلع باید عین یا مثل و قیمت تمام یا بخشی از مهریه را برگرداند؟
در طلاق خلع، لازم نیست که زوجه مهر را ببخشد؛ بلکه اگر غیر مهر را هم به زوج بذل کند تا او را طلاق دهد، کافی است.
من به مدت یک ماه در عقد موقت بودم و الآن بعد از چند ماه حامله هستم. آیا می‌توانم به عقد دائم شخص دیگری در آیم؟
در فرض مذکور که حامله هستید، ازدواج در زمان حمل صحیح نیست و عدّۀ شما تا وقتی است که وضع حمل نمایید؛ بنابراین بعد از وضع حمل، با رعایت شرایط شرعی، ازدواج مانعی ندارد.